Macedonia › MACEDONIA OCCIDENTALE2 TO

Κοζάνη T.O.

Kozani

Σιάτιστα T.O.

Siatista

Φλώρινα T.O.

Florina

Κοζάνη

Kozani

T.O.

τοπικός οίνος

(vino regionale)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

Υφιστάμενες ονομασίες οίνωνΤεχνικός φάκελος

(denominazioni dei vini esistenti – documentazione tecnica)

Υπουργική Απόφαση αριθ. 300443/5-6-2008

(fonte Minagr.gr.)

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

(specifiche del prodotto)

(ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) 1234/2007 ΑΡΘΡΟ 118 γ, ΠΑΡ/ΦΟΣ 2)

Κοζάνη (el)

Kozani (en)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

 

1. ΟΝΟΜΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

(denominazione da registrare)

 

Όνομα προς καταχώρηση: Κοζάνη   

Ισοδύναμος Όρος: Kozani

 

1.1. ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ:

(categorie dei prodotti)

Ο οίνος Π.Γ.Ε Κοζάνη (Kozani)

ανήκει στην κατηγορία 1.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

1.Οίνος (vino)

 

1.2.  Τύποι οίνων

(tipi di vino)

Οίνος λευκός ξηρός (vino bianco secco)

Οίνος λευκός ημίξηρος (vino bianco semisecco)

Οίνος λευκός ημίγλυκος (vino bianco amabile)

Οίνος Ερυθρός ξηρός (vino rosso asciutto)

Οίνος Ερυθρός ημίξηρος (vino rosso semisecco)

Οίνος Ερυθρός ημίγλυκος (vino rosso amabile)

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός (vino rosato secco)

Οίνος Ερυθρωπός ημίξηρος (vino rosato semisecco)

Οίνος Ερυθρωπός ημίξηρος (vino rosato amabile)

 

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΟΊΝΟΥ (Ή ΤΩΝ ΟΊΝΩΝ):

(descrizione del vino e dei vini)

 

Α. ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ

(vini bianchi)

 

1. Οίνος λευκός ξηρός

(vino bianco secco)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 11,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Ολικός αλκοολικός τίτλος: 11,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico totale minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 10,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 9,00 g/l*;

(zuccheri residui totali massimi)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,50 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Αχυροκίτρινo με πράσινες ανταύγειες χρώμα,

(colore giallo con riflessi verdi)

έντονο άρωμα με φρουτώδεις χαρακτήρες,

(profumo: intenso, caratteristico, fruttato)

λιπαρό και μακρύ στο στόμα, εξαιρετική ισορροπία, μεγάλη διάρκεια.

(sapore: grasso, lungo in bocca, eccellente equilibrio, retrogusto persistente)

 

2.Οίνος λευκός ημίξηρος

(vino bianco semisecco)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 11,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 10,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Ελάχιστη  4,50 - Μέγιστη 17,50 g/l**;

(zuccheri residui totali minimi massimi)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,50 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 250 mg/l***.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Αχυροκίτρινη όψη,

(colore giallo paglierino)

πλούσιο άρωμα με φρουτώδεις χαρακτήρες,

(profumo: aroma intenso, fruttato)

στρογγυλό και ευχάριστο στο στόμα, εξαιρετική ισορροπία, εντύπωση που διαρκεί.

(sapore: rotondo e piacevole in bocca, ottimo equilibrio, retrogusto persistente)

 

3. Οίνος λευκός ημίγλυκος

(vino bianco amabile)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 11,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 10,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Ελάχιστη  12,50 - Μέγιστη 45,00 g/l;

(zuccheri residui totali minimi massimi)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,50 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 250 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Αχυροκίτρινη όψη,

(colore giallo paglierino)

πλούσιο άρωμα με φρουτώδεις χαρακτήρες,

(profumo: aroma intenso, fruttato)

στρογγυλό  και ευχάριστο στο στόμα, γλυκιά εντύπωση που διαρκεί.

(sapore: rotondo e piacevole in bocca, retrogusto dolce e persistente)

 

Β. ΟΙΝΟΣ ΕΡΥΘΡΟΣ

(vini rossi)

 

1. Οίνος Ερυθρός ξηρός

(vino rosso asciutto)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 12,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Ολικός αλκοολικός τίτλος: 12,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico totale minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 11,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 9,00 g/l*;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,00 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,20 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 150 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Βαθυκόκκινο χρώμα,

(colore rosso intenso)

σύνθετο άρωμα που συνδυάζει τις διαφορετικές φρουτώδεις και ‘πράσινες’ αποχρώσεις των ποικιλιών.

(profumo: complesso che unisce il fruttato con le tipicità delle varietà utilizzate)

Η γευστική εντύπωση συνδυάζει δομή, όγκο και διάρκεια.

(sapore: complesso, unisce la struttura al volume lunga persistenza)

 

2. Οίνος Ερυθρός ημίξηρος

(vino rosso semisecco)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 12,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 11,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Ελάχιστη  4,50 - Μέγιστη 17,50 g/l**;

(zuccheri residui totali minimiomassimi)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,00 g/l;

(acidità totale minima, massimo)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,20 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 200 mg/l***.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Βαθυκόκκινο χρώμα,

(colore rosso intenso)

σύνθετο άρωμα που συνδυάζει τις διαφορετικές φρουτώδεις και ‘πράσινες’ αποχρώσεις των ποικιλιών,

(profumo: complesso che unisce il fruttato con le tipicità delle varietà utilizzate)

ευχάριστη εντύπωση ισορροπίας στη γεύση που συνδυάζει δομή, όγκο και διάρκεια.

(piacevole sensazione di equilibrio, unisce la struttura al volume, lunga persistenza)

 

3. Οίνος Ερυθρός ημίγλυκος

(vino rosso amabile)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 12,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 11,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Ελάχιστη  12,50 - Μέγιστη 45,00 g/l;

(zuccheri residui totali minimo massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,00 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,20 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Βαθυκόκκινο χρώμα,

(colore rosso intenso)

σύνθετο άρωμα που συνδυάζει τις διαφορετικές φρουτώδεις και ‘πράσινες’ αποχρώσεις των ποικιλιών,

(profumo: complesso che unisce il fruttato con le tipicità delle varietà utilizzate)

Η γευστική εντύπωση είναι μαλακή, ευχάριστη, γλυκιά με όγκο και διάρκεια.

(piacevole sensazione di equilibrio, unisce la struttura al volume, retrogusto dolce e persistente)

 

Γ. ΟΙΝΟΣ ΕΡΥΘΡΩΠΟΣ

(vino rosato)

 

1. Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(vino rosato secco)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 11,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Ολικός αλκοολικός τίτλος: 11,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico totale minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 10,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 9,00 g/l*;

(zuccheri residui totali massimi)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,50 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Τριανταφυλλί με ιώδεις ανταύγειες χρώμα,

(colore rosa con riflessi violacei)

έντονο φρουτώδες άρωμα.

(profumo: intenso e fruttato)

Γεύση πλούσια, αρωματική, ευχάριστη.

(sapore: ricco, fragrante, gradevole)

 

2. Οίνος Ερυθρωπός ημίξηρος

(vino rosato semisecco)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 11,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 10,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Ελάχιστη  4,50 - Μέγιστη 17,50 g/l**;

(zuccheri residui totali minimi massimi)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,50 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 250 mg/l***.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Τριανταφυλλί με ιώδεις ανταύγειες χρώμα,

(colore rosa con riflessi violacei)

έντονο φρουτώδες άρωμα.

(profumo: intenso e fruttato)

Γεύση πλούσια, αρωματική, ευχάριστη εντύπωση ισορροπίας οξύτητας – γλυκύτητας.

(sapore: ricco, fragrante, gradevole, equilibrio tra acidità e la dolcezza)

 

3. Οίνος Ερυθρωπός ημίγλυκος

(vino rosato amabile)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 11,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 10,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Ελάχιστη  12,50 - Μέγιστη 45,00 g/l;

(zuccheri residui totali minimi massimi)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,50 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 250 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Τριανταφυλλί με ιώδεις ανταύγειες χρώμα,

(colore rosa con riflessi violacei)

έντονο φρουτώδες άρωμα.

(profumo: intenso e fruttato)

Γεύση πλούσια, μαλακή, γλυκιά και αρωματική

(sapore: ricco, morbido, dolce ed aromatico)

 

*όταν η περιεκτικότητα σε σάκχαρα υπερβαίνει τα 4,00 g/l  ισχύουν οι προϋποθέσεις του Παραρτήματος XIV του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής

**όταν η περιεκτικότητα σε σάκχαρα υπερβαίνει τα 12,00 g/l  ισχύουν οι προϋποθέσεις του Παραρτήματος XIV του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής

*** όταν η περιεκτικότητα σε σάκχαρα είναι τουλάχιστον ίση με 5,00 g/l

 

3. Παραδοσιακές ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

 

Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού  (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής  και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται και να προστατεύονται για την Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (Π.Γ.Ε.) Κοζάνη και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής:

 

Τοπικός Οίνος στη θέση των ΠΓΕ

(vino regionale al posto di IGP)

 

Αγρέπαυλη (edificio storico),

Αμπέλι (vigna),

Αμπελώνας (ες) (vigneto/i),

Αρχοντικό (palazzo),

Κάβα (invecchiato),

Κάστρο (castello),

Κτήμα (tenuta, proprietà),

Μετόχι (fattoria del monastero),

Μοναστήρι (monastero),

Ορεινός αμπελώνας (vigneto di montagna),

Ορεινό κτήμα (tenuta di montagna),

Πύργος (torre).

 

4. ΟΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

(pratiche enologiche)

 

4.1.  Οινοποίηση Λευκός οίνος ΠΓΕ Κοζάνη     

(vinificazione vino bianco IGP Kozani)

παράγεται σύμφωνα με την σύγχρονη  τεχνολογία παραγωγής λευκών οίνων και η θερμοκρασία κατά την αλκοολική  ζύμωση δεν υπερβαίνει τους  20 °C.

(prodotto secondo la moderna tecnologia di produzione del vino bianco ad una temperatura inferiore ai 20° C.)

 

4.2. Οινοποίηση ερυθρός οίνος ΠΓΕ Κοζάνη     

(vinificazione vino rosso IGP Kozani)

παράγεται σύμφωνα με την κλασική μέθοδο ερυθράς οινοποίησης για την παραγωγή ερυθρών οίνων.

(prodotto con il metodo classico della vinificazione in rosso)

 

4.3. Οινοποίηση ερυθρωπός οίνος ΠΓΕ Κοζάνη     

(vinificazione vino rosato IGP Kozani)

παράγεται σύμφωνα με την σύγχρονη  τεχνολογία παραγωγής ερυθρωπών οίνων και η θερμοκρασία κατά την αλκοολική  ζύμωση δεν υπερβαίνει τους  20 °C.

(prodotto secondo la moderna tecnologia di produzione del vino rosato ad una temperatura inferiore ai 20° C.)

 

4.4. Ειδικές οινολογικές πρακτικές

(pratiche enologiche specifiche)

α) Για την παραγωγή ημίξηρων και ημίγλυκων οίνων επιτρέπεται η γλύκανση των οίνων σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις ( ΚΑΝ. 606/2009 Παράρτημα ΙΔ)

(per la produzione dei vini semisecchi ed amabili è permessa la dolcificazione come da reg. CE 606/2009)

β) Η διαμόρφωση των πρεμνών ακολουθεί τις συνήθεις για την περιοχή καλλιεργητικές τεχνικές.

(i sistemi d’impianto e coltivazione sono quelli tradizionali della regione)

 

5. ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(zone delimitate)

 

Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Π.Γ.Ε. Κοζάνης καθορίστηκε με την Υπουργική Απόφαση αριθ. 300443/5.6.2008 (ΦΕΚ 1086/B/11.6.2008).

(la zona di produzione della IGP n. 300443 del 05/06/2008)

Η οριοθετημένη περιοχή για την παραγωγή των οίνων Π.Γ.Ε. Κοζάνης περιλαμβάνει όλες τις

περιοχές του Νομού Κοζάνης που βρίσκονται σε υψόμετρο από 250 μέτρα και άνω.

(la zona delimitata della IGP Kozani copre tutto il territorio dell’unità periferica di Kozani ad un’altitudine superiore ai 250 m. slm)

 

Περιφερειακή ενότητα: Κοζάνης (unità periferica Kozani)

Περιφέρειες: Δυτικής Μακεδονίας (periferia Macedonia occidentale)

 

6. Μέγιστες αποδόσεις

(resa massima)

 

6.1. Μέγιστη απόδοση σε χιλιόγραμμα σταφυλιών ανά εκτάριο:

(resa massima in kg di uva fresca per ettaro)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) που επιτρέπεται ανέρχεται για τις ερυθρές και για τις λευκές ποικιλίες σε δώδεκα χιλιάδες (12,000) κιλά νωπά σταφύλια.

(la resa massima in uva fresca per le varietà bianche e rosse è di 12.000 kg/ha)

 

6.2. Μέγιστη απόδοση σε εκατόλιτρα τελικού προϊόντος ανά εκτάριο

(resa massima in prodotto finito in hl/ha)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) ανέρχεται σε 96 HL για τους ερυθρούς οίνους

και για τους λευκούς και ερυθρωπούς οίνους σε 90 HL τελικού προϊόντος.

(la resa massima in prodotto finito è di 96,00 hl/ha per i vini rossi

90,00 hl/ha per i vini bianchi e rosati)

 

7. ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΙΜΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΑΜΠΕΛΟΥ

(varietà di vite autorizzate)

 

Ο λευκός (ξηρός, ημίξηρος και ημίγλυκος) οίνος Π.Γ.Ε. Κοζάνης  παράγεται από σταφύλια των ποικιλιών 

(i vini bianchi secchi, semisecchi ed amabili della IGP Kozani sono prodotti con le seguenti varietà in qualsiasi percentuale)

Μαλαγουζιά, Ροδίτης, Μπατικι, Πρικναδι, Ευνομαυρο, Chardonnay, Ugni Blanc, Gewürztraminer.

 

Ο ερυθρός (ξηρός, ημίξηρος και ημίγλυκος) οίνος Π.Γ.Ε. Κοζάνης  παράγεται από σταφύλια των ποικιλιών 

(i vini rossi secchi, semisecchi ed amabili della IGP Kozani sono prodotti con le seguenti varietà in qualsiasi percentuale)

Μοσχατο μαυρο, Λημνιο, Ξινόμαυρο, Merlot, Cabernet Sauvignon, Cinsault, Syrah.

 

Ο ερυθρωπός (ξηρός, ημίξηρος και ημίγλυκος) οίνος Π.Γ.Ε Κοζάνης  παράγεται από νωπά σταφύλια των ποικιλιών

(i vini rosati secchi, semisecchi ed amabili della IGP Kozani sono prodotti con le seguenti varietà in qualsiasi percentuale)

Ροδίτης, Μοσχατο μαυρο, Λημνιο, Ξινόμαυρο, Merlot, Cabernet Sauvignon, Cinsault, Syrah.

 

8. ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΙΑ

(collegamento con la zona geografica)

 

8.1. Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geografica):

Α. Ιστορικός δεσμός.

(legame storico)

Η περιοχή της Κοζάνης ήταν γνωστή αμπελουργική περιοχή με παραγωγή υψηλής ποιότητας αμπελουργικών προϊόντων,

όπως μαρτυρούν διάφορες ιστορικές πηγές. (ΕΤΒΑ 1992)

Σε ανέκδοτο κατάστιχο με την καταγραφή των φορολογικών προσόδων της οθωμανικής αυτοκρατορίας του 1528 που

αφορά την Κεντρική και Δυτική Μακεδονία και το οποίο σώζεται στην Βιβλιοθήκη της Σόφιας, αντλούμε στοιχεία για την

καλλιέργεια των αμπελιών και την παραγωγή κρασιού στον Καζά των Σερβίων που περιλαμβάνει την περιοχή της Κοζάνης, χωριό τότε με 100 περίπου σπίτια, τη Βελβενδό με πάνω από 580 σπίτια και τα Σέρβια με 860 περίπου σπίτια.

Με βάση τη μαρτυρία αυτή περίφημο ήταν το κρασί που παράγονταν σε αυτό τον καζά, στον οποίο τη μεγαλύτερη

παραγωγή είχε η Βελβενδός, ακολουθούμενη από την Αιανή, την Ελάτη, τα Σέρβια κλπ

Στο Λεξικόν Εγκυκλοπαιδικόν, τ.3, εκδ. Μπαρτ και Χηρς, Ιανουάριος, 1892, στο λήμμα «οίνος» διαβάζουμε «…από τα

κρασιά της δούλης Ελλάδος ονομαστά είναι της Ναούσης, Γκομέντζας και Σιατίστης…».

Διάφορες ταξιδιωτικές εντυπώσεις αλλά και λαογραφικά κείμενα μαρτυρούν τόσο την αμπελοκαλλιέργεια όσο και τη σύνδεση του κρασιού ως αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινής ζωής των ανθρώπων στην ευρύτερη περιοχή της μελέτης (Λαογραφικά Εράτυρας, 1993- The wines of Greece, 1990).

Η εμφάνιση της φυλλοξήρας αλλά και η ενασχόληση των κατοίκων με άλλες δραστηριότητες όπως η γούνα στην περιοχή της Σιάτιστας, Γαλατινής, Εράτυρας και Πελεκάνου, η δενδροκαλλιέργεια στην περιοχή του Βελβενδού κλπ είχαν σαν αποτέλεσμα να περιοριστεί σημαντικά η αμπελοκαλλιέργεια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο στην περιοχή της Σιάτιστας αναφέρεται ότι καλλιεργούνταν γύρω στα 15.000 στρέμματα αμπέλια, ενώ σήμερα η έκταση αυτή έχει περιοριστεί σε λιγότερο από 2.000 στρέμματα.

Σε ολόκληρο το νομό Κοζάνης το 1970 αναφέρονταν ως καλλιεργούμενα περισσότερα από 26.000 στρέμματα, ενώ σήμερα ο νομός εμφανίζεται να καλλιεργεί γύρω στα 12.000 στρέμματα.

 

Β. Πολιτιστικός, κοινωνικός και οικονομικός δεσμός.

(legame culturale, sociale ed economico)

Το αμπέλι και το κρασί είναι άρρηκτα δεμένα με την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ζωή των ανθρώπων της περιοχής από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.

Ο δεσμός αυτός συνεχίζεται στις ημέρες μας, με την οργάνωση εκδηλώσεων και ημερίδων που προβάλουν το κρασί, αλλά και την πολιτιστική παράδοση του τόπου.

 

Γ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση.

(ambiente ed origine geografica)

Αναλυτικά στοιχεία ανά περιοχή αναφέρονται στην προδιαγραφή

Συμπεράσματα

Η περιοχή βρίσκεται σε γεωγραφικό πλάτος 40 μοιρών (40,299-40,254ο ) και γεωγραφικό μήκος 21,5-22ο.

Τόσο τα διαφορετικά υψόμετρα των περιοχών όσο και γενικότερα η τοπογραφία της περιοχής (κλίσεις, προσανατολισμός κλίσεων), δημιουργούν διαφορετικά μεσοκλίματα αλλά και μικροκλίματα, που όμως η έλλειψη αντίστοιχων κλιματικών δεδομένων δεν επιτρέπει επί του παρόντος τη διάκρισή τους.

Έτσι περιοριζόμενοι στην επεξεργασία των υπαρχόντων κλιματικών δεδομένων (που διαθέτει η Ε.Μ.Υ. για την ευρύτερη περιοχή της Κοζάνης, και ο δασικός σταθμός Βελβεντού, και των δεδομένων που προκύπτουν προσεγγιστικά για την περιοχή της Σιάτιστας), καθίσταται δυνατή η διάκριση της ευρύτερης περιοχής μελέτης σε κλιματικές ζώνες, με βάση τους δείκτες IH (Indice dHuglin) και D.J.W. (Degre-jours dWinkler), καθώς και τη μέση θερμοκρασία και τη βροχόπτωση κατά τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου (βλ. πίνακας 2 στην Προδιαγραφή του προιόντος):

Η κατάταξη μιας περιοχής σε κάποια κλιματική ζώνη, επιτρέπει την επιλογή ποικιλιών που μπορούν να προσαρμοστούν

άριστα στην περιοχή, με βάση την προσαρμοστικότητά τους σε αντίστοιχες κλιματικές ζώνες, αλλά και τους τύπους των

κρασιών που μπορούν να παραχθούν.

Η υπό μελέτη λοιπόν περιοχή με βάση τα προαναφερόμενα κλιματικά στοιχεία μπορεί να διακριθεί σε δύο ζώνες:__

Κλιματική ζώνη 1:

Ζώνη 1 (κατά Winkler) και 2 (εύκρατη κατά Huglin). Στη ζώνη αυτή ανήκουν οι περιοχές της Σιάτιστας, της Γαλατινής, του Πελακάνου, της Εράτυρας και του Καλονερίου.

Σύμφωνα με το Winkler στη ζώνη αυτή μπορούν να προσαρμοστούν πρώιμες ποικιλίες ως μέσης εποχής ωρίμανσης,

μέτριας παραγωγικότητας (π.χ. Αλπίτσα, Τσαπουρνάκος, Merlot, Cabernet Sauvignon, Cabernet franc κ.α.).

Κλιματική ζώνη 2:

Ζώνη 3 (κατά Winkler) και ζώνη 3 (εύκρατη ζεστή κατά Huglin).

Στη ζώνη αυτή ανήκουν οι περιοχές της Κοζάνης, του Κρόκου, του Βελβεντού, της Αιανής, του Ροδίτη και της Μεσσιανής.

Πρόκειται για περιοχές με μέτρια ζεστό κλίμα, όπου μπορούν να προσαρμοστούν καλά ποικιλίες πρώιμες αλλά και μέσης ως όψιμης εποχής ωρίμανσης, υπό την προϋπόθεση του ελέγχου της ζωηρότητας και της παραγωγικότητάς τους (π.χ.

Ξινόμαυρο, Μοσχόμαυρο, Τσαπουρνάκος, Ροδίτης, Merlot, Cabernet Sauvignon κ.α.).

 

8.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με την ποικιλία των εδαφών της περιοχής, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Π.Γ.Ε. Κοζάνη.

 

8.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων ΠΓΕ Κοζάνη οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (έδαφος , κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

9. ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

(requisiti applicabili)

 

9.1. Απαιτήσεις  Εθνικής Νομοθεσίας

(requisiti legislazione nazionale)

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 392169/20-10-1999 «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου»(ΦΕΚ1985/Β/8-11-1999) όπως τροποποιήθηκε με την με την αριθ. 321813/ 29-08-2007ΚΥΑ (ΦΕΚ1723/Β/29-08-2007)

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 300443/5.6.2008   «Καθορισμός Προϋποθέσεων χρησιμοποίησης της ένδειξης Τοπικός οίνος Κοζάνη ως περιγραφικού στοιχείου οίνου» (ΦΕΚ 1086/Β/11.6.2008).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/2005 «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των τοπικών οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15.06.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 352347/6670/1.9.1987 «Περί γενικών κανόνων χρήσης της ένδειξης «Κάβα» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιων  οίνων» (ΦΕΚ 512/Β/22.9.1987) όπως τροποποιήθηκε με την  αριθ. 280580/21.6.2005 ΚΥΑ «Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 326182/6268/1988 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών κανόνων χρήσης των ενδείξεων «RESERVE» (επιλεγμένος) και «GRANDE RESERVE» (ειδικά επιλεγμένος) ως περιγραφικών στοιχείων οίνων ονομασίας προέλευσης) καθώς και της υπ’ αριθμ. 352347/6670/1987 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών κανόνων χρήσης της ένδειξης «Κάβα» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιων οίνων» (ΦΕΚ 875/Β/28.6.2005)

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων»στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999)

 

9.2. Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή

(riferimento della produzione nella zona delimitata)

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 6 παράγραφος 4 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων  λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα

 

Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(legislazione nazionale)

Στην αριθμ .392169/20-10-1999 Κοινή Υπουργική Απόφαση «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου» (ΦΕΚ 1985/Β/8-11-99) όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 321813/29-8-2007 ΚΥΑ , στο άρθρο 4 στοιχείο γ) αναφέρεται:

οι επιτραπέζιοι οίνοι που δικαιούνται τη χρήση του όρου «Τοπικός Οίνος» με γεωγραφική ένδειξη επαρχίας, νομού ή αμπελουργικής περιοχής μικρότερης του νομού, παράγονται σε οινοποιεία που βρίσκονται μέσα στο νομό ή σε όμορους νομούς.

 

9.3. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων

(disposizioni supplementari inerenti all’etichettatura dei vini)

 

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(quadro giuridico, legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα.

 

B) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(quadro giuridico legislazione nazionale)

Στην αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργική απόφαση «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818Β/15-6-2005), στο άρθρο 3 και 4 αναφέρονται οι προϋποθέσεις για τη χρήση των παρακάτω ενδείξεων:

 

- ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ ή ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ (vino nuovo, novello);

- ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (maturato in botti);

- ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΠΑΛΑΙΩΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (invecchiato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ

(vinificato ed affinato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (vinificato in botti).

 

9.4. Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής

(indicazione dell’annata di vendemmia)

Εθνική Νομοθεσία

Legislazione nazionale)

Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

(nell’utilizzo dei termini “vino nuovo o vino novello” è obbligatorio indicare l’annata della vendemmia come da Decreto n. 280557 del 09/06/2005)

 

9.5. Παραδοσιακές Ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθμ 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (Π.Γ.Ε.) Κοζάνη είναι οι παρακάτω:

 

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΛΕΥΚΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de blanc,

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΕΡΥΘΡΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de noir,

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΕΡΥΘΡΩΠΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ Η ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΓΚΡΙΖΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de gris (vino bianco da uve rosse),

ΚΟΚΚΙΝΕΛΙ / kokineli (vino color cocciniglia),

ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines,

ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de coteaux,

ΟΡΕΙΝΟΙ  ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ Ή ΑΠΟ ΟΡΕΙΝΑ ΚΡΑΣΑΜΠΕΛΑ / Vin de vignobles Montageux.

ΑΠΟ ΑΜΠΕΛΩΝΑ(ΕΣ) ΣΕ ΠΕΖΟΥΛΕΣ / Vin de vignoble(s) en terrasses

 

10. ΕΛΕΓΧΟΙ

(controlli)

 

10.1. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

(la verifica è basata sulle seguenti disposizioni)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 392169/20-10-1999 «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «ΤοπικόςΟίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου»(ΦΕΚ1985/Β/8-11-1999) όπως τροποποιήθηκε με την με την αριθ. 321813/ 29-08-2007ΚΥΑ (ΦΕΚ1723/Β/29-08-2007).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 300443/5.6.2008   «Καθορισμός Προϋποθέσεων χρησιμοποίησης της ένδειξης Τοπικός οίνος Κοζάνη ως περιγραφικού στοιχείου οίνου» (ΦΕΚ 1086/Β/11.6.2008).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

 

10.2. Διαδικασία διεξαγωγής των ελέγχων:

(procedure per lo svolgimento delle ispezioni)

Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται να παράγουν τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ δηλώνουν στην αρμόδια Διεύθυνση, δεκαπέντε μέρες (15) προ του τρυγητού την ημερομηνία που θα αρχίσουν να παραλαμβάνουν σταφυλές για το σκοπό αυτό.

Στα ζυγολόγια ή τιμολόγια που εκδίδονται από τους οινοπαραγωγούς κατά την παραλαβή των σταφυλιών που προορίζονται για τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ  αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του αμπελουργού, η ποικιλία της αμπέλου, ο κωδικός αριθμός του αμπελοτεμαχίου του Αμπελουργικού Μητρώου καθώς και ο δείκτης διαθλάσεως του γλεύκους σταφυλιών.

Τα στελέχη των ζυγολογίων ή τιμολογίων αυτών φυλάσσονται επί πέντε έτη και επιδεικνύονται σε κάθε ζήτηση των αρμόδιων οργάνων ελέγχου.

Οι ανωτέρω οίνοι που διατίθενται συσκευασμένοι/εμφιαλωμένοι στην κατανάλωση, φέρουν υποχρεωτικά τυπωμένο επί της ετικέτας, με ευθύνη του συσκευαστή/εμφιαλωτή, ως στοιχείο ελέγχου, ειδικό κωδικό αριθμό, ο οποίος περιλαμβάνει τα γράμματα KO, στη συνέχεια εξαψήφιο αριθμό και μετά, τα δυο τελευταία ψηφία του έτους παραγωγής.

Οι ειδικοί κωδικοί αριθμοί χορηγούνται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της περιοχής (πρώην Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης) όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις συσκευασίας/εμφιάλωσης  μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου και αφού προηγηθεί ο σχετικός έλεγχος.

 

10.3. Αρχές ελέγχου.

(autorità di controllo)

Υπουργείο: Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Διεύθυνση: Μεταποίησης-Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου

Τμήμα: Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών

Διεύθυνση:  Αχαρνών 2, Αθήνα, Τ.Κ. GR-101 76

Τηλ.: 210 - 212 4171, 210 - 212 4287, 210-2124289

Fax: 210 - 52 38 337

 

e-mail: ax2u249@minagric.gr,ax2u086@minagric.gr,ax2u172@minagric.gr

Σιάτιστα

Siatista

T.O.

τοπικός οίνος

(vino regionale)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

Υφιστάμενες ονομασίες οίνωνΤεχνικός φάκελος

(denominazioni dei vini esistenti – documentazione tecnica)

Υπουργική Απόφαση αριθ. 317101/14.1.1993

Υπουργική Απόφαση αριθ. 313007/20.9.2006

Υπουργική Απόφαση αριθ. 320082/28.71.2008

(fonte Minagr.gr.)

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

(specifiche del prodotto)

(ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) 1234/2007 ΑΡΘΡΟ 118 γ, ΠΑΡ/ΦΟΣ 2)

Σιάτιστα (el)

Siatista (en)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

 

1. ΟΝΟΜΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

(denominazione da registrare)

 

Όνομα προς καταχώρηση: Σιάτιστα

Ισοδύναμος Όρος: Siatista

 

1.1. ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ:

(categorie dei prodotti)

Ο οίνος Π.Γ.Ε Σιάτιστα (Siatista)

ανήκει στην κατηγορία 1, 15.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

1.Οίνος (vino)

15. Οίνος από λιαστά σταφύλια (vino da uve appassite)

 

1.2.  Τύποι οίνων

(tipi di vino)

Οίνος λευκός ξηρός (vino bianco secco)

Οίνος Ερυθρός ξηρός (vino rosso asciutto)

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός (vino rosato secco)

Οίνος Ερυθρός λιαστός (vino rosso passito)

 

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΟΊΝΟΥ (Ή ΤΩΝ ΟΊΝΩΝ):

(descrizione del vino e dei vini)

 

1. Οίνος λευκός ξηρός

(vino bianco secco)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 11,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Ολικός αλκοολικός τίτλος: 11,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico totale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 9,00 g/l*;

(zuccheri residui totali massimi)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,50 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Ανοικτό κιτρινοπράσινο χρώμα

(colore giallo paglierinO)

με αρώματα λουλουδιών, φρούτων που συνθέτουν ένα χαρακτηριστικό και ιδιαίτερο μπουκέτο.

(profumo: aromi floreali e fruttati che compongono un bouquet caratteristico ed unico)

Πλούσιο και λιπαρό στο στόμα, ισσοροπημένο με μακρά επίγευση.

(sapore: grasso e ricco in bocca, ben equilibrato, retrogusto persistente)

 

2. Οίνος Ερυθρός ξηρός

(vino rosso asciutto)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 12,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Ολικός αλκοολικός τίτλος: 12,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico totale minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 11,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 9,00 g/l*;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,00 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,20 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 150 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Βαθύ κόκκινο χρώμα

(colore rosso cremisi)

με συμπυκνωμένο μπουκέτο ώριμων φρούτων, μπαχαρικών και αρωματικές νότες βαρελιού.

(profumo: bouquet concentrato di frutta matura, spezia, note di legno aromatico)

Δομημένο στόμα με φαινολικό όγκο, νεύρο και μακρά επίγευση που του επιτρέπουν τη περαιτέρω παλαίωση στη φιάλη.

(sapore: strutturato, nota fenolica nervosa, retrogusto lungo, adatto a lunghi invecchiamenti)

 

3. Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(vino rosato secco)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 11,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Ολικός αλκοολικός τίτλος: 11,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico totale minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 10,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 9,00 g/l*;

(zuccheri residui totali massimi)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,50 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Έντονο τριανταφυλλί χρώμα

(colore rosa brillante)

με εκρηκτικό άρωμα φρέσκων φρούτων.

(profumo: aroma intenso di frutta fresca)

Γεμάτο στόμα με μακρά επίγευση, νεύρο και φρεσκάδα.

(sapore: fresco, vivace e pieno, retrogusto lungo)

 

*όταν η περιεκτικότητα σε σάκχαρα υπερβαίνει τα 4,00 g/l  ισχύουν οι προϋποθέσεις του Παραρτήματος XIV του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής

 

4. Οίνος Ερυθρός λιαστός

(vin rosso passito)

 

Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 10,00% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo)

- Ελάχιστος Φυσικός  αλκοολικός τίτλος: 16,00% vol..;

(titolo alcolometrico volumico naturale minimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Ελάχιστη  164,00g/l;

(zuccheri residui totali minimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3.50 g/l, Μέγιστη 7,50 g/l;

(acidità totale minima, massima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,20 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου: 400 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Ερυθρό ή ερυθρωπό,

(colore rosso intenso)

έντονα αρωματικό κρασί με σύνθετη δομή ξηρών και γλυκών φρούτων.

(profumo intensamente aromatico con una struttura complessa di frutta fresca e secca)

Εξαιρετική ισορροπία σακχάρων, αλκοόλης, οξύτητας και πολυφαινολών που χαρίζει μεγάλη διάρκεια, ιδιαίτερη επίγευση και μεγάλη δυνατότητα παλαίωσης.

(sapore: ottimo equilibrio tra zuccheri, acidità, alcol e polifenoli, retrogusto speciale e persistente, ottimo potenziale all’invecchiamento)

 

3. Παραδοσιακές ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

 

Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού  (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής  και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται και να προστατεύονται για την Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (Π.Γ.Ε.) Σιάτιστα

και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής:

 

Τοπικός Οίνος στη θέση των ΠΓΕ

(vino regionale al posto di IGP)

 

Αγρέπαυλη (edificio storico),

Αμπέλι (vigna),

Αμπελώνας (ες) (vigneto/i),

Αρχοντικό (palazzo),

Κάβα (invecchiato),

Κάστρο (castello),

Κτήμα (tenuta, proprietà),

Λιαστός (passito)

Μετόχι (fattoria del monastero),

Μοναστήρι (monastero),

Ορεινό Κτήμα, (tenuta di montagna),

Ορεινοί Αμπελώνες, (vigneto di montagna),

Πύργος (torre).

 

4. ΟΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

(pratiche enologiche)

 

4.1. Οινοποίηση λευκών οίνων:

(vinificazione vini bianchi)

Λευκός οίνος Π.Γ.Ε. Σιάτιστα 

(vino bianco IGP Siatista)

Παράγεται σύμφωνα με την σύγχρονη  τεχνολογία παραγωγής λευκών οίνων και η θερμοκρασία κατά την αλκοολική  ζύμωση δεν υπερβαίνει τους  20 °C.

(prodotto secondo la moderna tecnologia di produzione del vino bianco ad una temperatura inferiore ai 20° C.)

 

4.2. Οινοποίηση ερυθρών οίνων:

(vinificazione vini rossi)

ερυθρός οίνος Π.Γ.Ε. Σιάτιστα   

(vino rosso IGP Siatista)

Ο ερυθρός οίνος ΠΓΕ  Σιάτιστα παράγεται σύμφωνα με την κλασική μέθοδο ερυθράς οινοποίησης για την παραγωγή ερυθρών οίνων.

(il vino rosso della IGP Siatista è prodotto con il metodo classico della vinificazione in rosso)

 

4.3. Οινοποίηση ερυθρωπών οίνων:

(vinificazione vini rosati)

ερυθρωπός οίνος Π.Γ.Ε. Σιάτιστα   

(vino rosato IGP Siatista)

παράγεται σύμφωνα με την σύγχρονη  τεχνολογία παραγωγής ερυθρωπών οίνων και η θερμοκρασία κατά την αλκοολική  ζύμωση δεν υπερβαίνει τους  20 °C.

(prodotto secondo la moderna tecnologia di produzione del vino rosato ad una temperatura inferiore ai 20° C.)

 

4.4. Οινοποίηση οίνων από λιαστά σταφύλια

(vinificazione vini passiti)

παράγεται από γλεύκη σταφυλιών που έχουν αφεθεί στον ήλιο ή στη σκιά για μερική αφυδάτωση.

(prodotti con mosti di uve lasciate al sole o all’ombra per una parziale disidratazione)

Τα γλεύκη αυτά οινοποιούνται χωρίς την προσθήκη πριν, κατά ή μετά την αλκοολική ζύμωση, γλεύκους ή συμπυκνωμένου ανακαθαρισμένου γλεύκους ή αλκοόλης γεωργικής προέλευσης ή προϊόντων απόσταξης καθώς και χωρίς να έχει γίνει με οποιοδήποτε τρόπο συμπύκνωση του γλεύκους από λιασμένα σταφύλια.

(i mosti vengono vinificati senza aggiungere, prima, durante e dopo la fermentazione mosto concentrato o mosto concentrato e rettificato, alcol di origine agricola o acquavite e senza la concentrazione del mosto delle uve appassite) 

Τα σάκχαρα και η αλκοόλη που περιέχονται στο τελικό προϊόν, προέρχονται αποκλειστικά από τα ίδια σταφύλια που οινοποιήθηκαν.

(lo zucchero e l’alcol contenuti nel vino passito sono dovuti esclusivamente dalle stesse uve vinificate)

 

4.7. Ειδικές οινολογικές πρακτικές

(pratiche enologiche specifiche)

Δεν χρησιμοποιούνται ιδιαίτερες οινολογικές πρακτικές

(nessuna pratica enologica specifica)

 

5. ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(zone delimitate)

 

Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Π.Γ.Ε. Σιάτιστα καθορίστηκε με την Υπουργική Απόφαση  αριθ. 317101/14.01.1993 (ΦΕΚ 41/04.02.1993) όπως τροποποιήθηκε από την Υπουργική Απόφαση  αριθ. 313007/20.09.2006 (ΦΕΚ 1436/29.02.2006) και την Υπουργική Απόφαση  αριθ. 320082/28.07.2008 (ΦΕΚ 1609/12.08.2008).

(la zona di produzione è stata istituita con Decreto Ministeriale n. 317101 del 14/01/1993 e modificata dai Decreti Ministeriali n. 313007 del 20/09/2006 e n. 320082 del 28/07/2008)

Η οριοθετημένη περιοχή για την παραγωγή των οίνων Π.Γ.Ε. Σιάτιστα περιλαμβάνει τη διοικητική περιοχή της Δημοτικής Ενότητας Σιάτιστας  του Δήμου Βοίου της περιφερειακής ενότητας Κοζάνης σε υψόμετρο 600 μέτρα και άνω.

(la zona delimitata della IGP Siatista copre il territorio della comunità locale di Siatista nel comune di Voio nell’unità periferica di Kozani ad un’altimetria superiore ai 600 m. slm)

 

Δήμου: Βοΐοu (comune di Voio)

Περιφερειακή ενότητα: Κοζάνης (unità periferica Kozani)

Περιφέρειες: Δυτικής Μακεδονίας (Periferia Macedonia Occidentale)

 

6. Μέγιστες αποδόσεις

(resa massima)

 

6.1. ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΠΟΔΟΣΗ (αποδόσεις) ανά εκτάριο:

(resa massima in kg di uva fresca per ettaro)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) που επιτρέπεται ανέρχεται για τις ερυθρές ποικιλίες σε οκτώ χιλιάδες (8,000) κιλά νωπά σταφύλια και για τις λευκές ποικιλίες σε δέκα χιλιάδες (10,000) κιλά νωπά σταφύλια.

Οι ποικιλίες που συμμετέχουν στην παραγωγή του ερυθρωπού οίνου έχουν μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) που επιτρέπεται να ανέρχεται δέκα χιλιάδες (10,000) κιλά νωπά σταφύλια.

(la resa massima in uva fresca è di 8.000 kg/ha per le varietà rosse

10.000 kg/ha per le varietà bianche

10.000 kg/ha per le varietà bianche e rosse destinate a produrre vini rosati)

 

6.2. Μέγιστη απόδοση σε εκατόλιτρα τελικού προϊόντος ανά εκτάριο

(resa massima in prodotto finito in hl/ha)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) ανέρχεται σε 64 HL για τους ερυθρούς οίνους

και για τους λευκούς και ερυθρωπούς οίνους σε 75 HL τελικού προϊόντος.

(la resa massima in prodotto finito è di 64,00 hl/ha per i vini rossi

75,00 hl/ha per i vini bianchi e rosati)

 

7. ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΙΜΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΑΜΠΕΛΟΥ

(varietà di vite autorizzate)

 

Ο λευκός ξηρός οίνος Π.Γ.Ε. Σιάτιστα παράγεται από σταφύλια των ποικιλιών 

Μπατίκι, Ξινόμαυρο, Πρικνάδι και Gewurztraminer.

(il vino bianco secco della IGP Siatista è prodotto con le seguenti varietà in qualsiasi proporzione)

Οι ποικιλίες αυτές συμμετέχουν σε οποιοδήποτε ποσοστό.

 

Ο ερυθρός ξηρός οίνος Π.Γ.Ε. Σιάτιστα παράγεται από σταφύλια των ποικιλιών

(il vino rosso secco della IGP Siatista è prodotto con le seguenti varietà in qualsiasi proporzione)

Ξινόμαυρο, Μοσχόμαυρο, Χονδρόμαυρο, Merlot, Cinsault και Cabernet Sauvignon.

Οι ποικιλίες αυτές συμμετέχουν σε οποιοδήποτε ποσοστό.

 

Ο ερυθρωπός ξηρός οίνος Π.Γ.Ε Σιάτιστα παράγεται από νωπά σταφύλια των ποικιλιών

(il vino rosato secco della IGP Siatista è prodotto con le seguenti varietà in qualsiasi proporzione)

Ξινόμαυρο, Μοσχόμαυρο, Χονδρόμαυρο, Merlot, Cinsault και Cabernet Sauvignon.

Οι ποικιλίες αυτές συμμετέχουν σε οποιοδήποτε ποσοστό.

 

Ο λιαστός οίνος Π.Γ.Ε Σιάτιστα παράγεται από νωπά σταφύλια των ποικιλιών

(il vino passito della IGP Siatista è prodotto con le seguenti varietà in qualsiasi proporzione)

Μπατίκι, Ξινόμαυρο, Πρικνάδι, Gewurztraminer, Μοσχόμαυρο, Χονδρόμαυρο, Merlot, Cinsault και Cabernet Sauvignon σε οποιοδήποτε ποσοστό.

 

8. ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΙΑ

(collegamento con la zona geografica)

 

8.1. Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geografica):

Α. Ιστορικός δεσμός.

(legame storico)

Από πολύ παλιά ασχολήθηκαν οι κάτοικοι της Σιάτιστας με την αμπελουργία.

Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις της παλιά ανέρχονταν σε 15.000 στρέμματα, ενώ σήμερα δεν υπερβαίνουν τις 3.000 στρέμματα.

Η άριστη ποιότητα των σιατιστινών κρασιών οφείλεται στα πετρώδη εδάφη, όπου καλλιεργείται η άμπελος.

Ο Άγγλος περιηγητής Lake, που επισκέφτηκε τη Σιάτιστα το 1805, διαπιστώνει ότι “Οι Σιατιστείς κατασκευάζουν εν είδος κρασιού εκ των αρίστων της Ρουμελίας”.

Το κρασί αποτελούσε εμπορεύσιμο είδος από παλιά.

Οι αμπελουργοί φυλάγουν τα κρασιά τους σε κατώγια για πολλά χρόνια.

Ονομαστό είναι το “ηλιαστό” κρασί της Σιάτιστας, που προέρχεται από ποικιλία μαύρων μοσχοστάφυλων, που τα ηλιάζουν μέχρι και δύο μήνες. Επίσης από τα τσίπουρα παράγεται η πολύ καλή ρακή (τσίπουρο) της Σιάτιστας

Στο Λεξικόν Εγκυκλοπαιδικόν, τ.3, εκδ. Μπαρτ και Χηρς, Ιανουάριος, 1892, στο λήμμα «οίνος» διαβάζουμε «…από τα κρασιά της δούλης Ελλάδος ονομαστά είναι της Ναούσης, Γκομέντζας και Σιατίστης…».

Διάφορες ταξιδιωτικές εντυπώσεις αλλά και λαογραφικά κείμενα μαρτυρούν τόσο την αμπελοκαλλιέργεια όσο και τη σύνδεση του κρασιού ως αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινής ζωής των ανθρώπων στην ευρύτερη περιοχή της μελέτης (Λαογραφικά Εράτυρας, 1993- The wines of Greece, 1990).

Ενδεικτικά αναφέρουμε τις εντυπώσεις του Άγγλου περιηγητή Lake που επισκέφτηκε τη Σιάτιστα το 1805: “Από το προϊόν αυτό “Τα σταφύλια” οι Σιατιστείς παρασκευάζουν ένα είδος κρασιού εκ των αρίστων της Ρουμελίας (Βαλκανικής Χερσονήσου), από το οποίο πωλούν αρκετό εις την Μακεδονίαν, την Θεσσαλίαν, την Ήπειρον και την Ευρώπην.

Το κρασί είναι τεσσάρων ειδών:

1) Ηλιασμένον ή Ηλιοστεγνωμένον, μίγμα άσπρων και κόκκινων σταφυλιών εκτεθειμένων επί οκτώ ημέρας εις τον ήλιον ή και εναποτειθεμένων εις σκεπασμένην συσκευήν επί έξι εβδομάδας, κατόπιν των οποίων το προϊόν γίνεται άσπρο γλυκό κρασί δυνατής ουσίας και υψηλής γεύσεως

2) Ένα ξηρό άσπρο κρασί

3) Ένα κόκκινο κρασί

4) Το αψιθινόν ή κρασί αψινθίου (είδος Βερμούτ), παρασκευαζόμενον και εις άλλα μέρη της Ελλάδος.

Το κρασί τούτο είναι γλυκό και ευγευστότατον.

Οι Σιατιστινοί φυλάγουν το κρασί των τρία, τέσσερα, πέντε, κάποτε δε και περισσότερα χρόνια, στα βαγένια, καλαισθητικώς αραδιασμένα, όπως και εις την πεπολιτισμένην Ευρώπην.

Το άριστο κρασί παράγεται εις πετρώδη μέρη…”

Να τι γράφει και ο περιηγητής Francois Pouqueville, που επισκέφτηκε τη Σιάτιστα το 1806, στο βιβλίο του “Ταξίδι στη Δυτική Μακεδονία. Άνοιξη του 1806”: “ Η Σιάτιστα ήτανε η πόλη της Ειρήνης.

Το σχολείο της, μιαν αγνή πηγή ηθικής, και αυτός ο ξεχωριστός πληθυσμός της, ένα παράδειγμα ομόνοιας που μπορούμε να το συστήσουμε στους άλλους κατοίκους της Ανατολής.

Σ’ όλη τη Μακεδονία καυκιούνται για τα γλυκίσματά τους και πρώτ’ απ’ όλα για τις πίτες, ένα είδος γλύκισμα από φύλλα της Σιάτιστας, που τις στέλνουν σ’ όλη την αυτοκρατορία.

Τα κρασιά της είναι το ίδιο ονομαστά και αυτά, είναι, όπως πιστεύω, τα καλύτερα της Μακεδονίας”.

Η εμφάνιση της φυλλοξήρας αλλά και η ενασχόληση των κατοίκων με άλλες δραστηριότητες όπως η γούνα είχαν σαν αποτέλεσμα να περιοριστεί σημαντικά η αμπελοκαλλιέργεια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο στην περιοχή της Σιάτιστας αναφέρεται ότι καλλιεργούνταν γύρω στα 15.000 στρέμματα αμπέλια, ενώ σήμερα η έκταση αυτή έχει περιοριστεί σε λιγότερο από 2.000 στρέμματα.

Αναλυτικά παρουσιάζονται ντοκουμέντα και αναφορές στο λιαστό κρασί της Σιάτιστας στο Παράρτημα.

 

Β. Πολιτιστικός, κοινωνικός και οικονομικός δεσμός.

(legame culturale, sociale ed economico)

Το αμπέλι και το κρασί είναι άρρηκτα δεμένα με την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ζωή των ανθρώπων της περιοχής από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.

Ο δεσμός αυτός συνεχίζεται στις ημέρες μας, με την οργάνωση εκδηλώσεων και ημερίδων που προβάλουν το κρασί, αλλά και την πολιτιστική παράδοση του τόπου.

 

Γ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση.

(ambiente ed origine geografica)

Οι αμπελώνες της Σιάτιστας στις αρχές του προηγούμενου αιώνα καταλάμβαναν το μεγαλύτερο μέρος της γεωργικής της γης.

Με την πάροδο του χρόνου και κυρίως με την ανάπτυξη της επεξεργασίας της γούνας, η αμπελοκαλλιέργεια συρρικνώθηκε και οι πρώτες περιοχές στις οποίες η καλλιέργεια της αμπέλου εγκαταλείφθηκε ήταν και οι πιο «προβληματικές περιοχές», οι οποίες παρουσίαζαν δυσκολία στην καλλιέργεια ή υποβαθμισμένη, λόγω ατελούς ωρίμανσης των σταφυλιών, παραγωγή (αμπελώνες γύρω από την πόλη, αριστερά του οδικού άξονα Κοζάνης-Σιάτιστας, κλπ).

Σήμερα οι αμπελώνες περιορίζονται κυρίως στα δεξιά του οδικού άξονα Κοζάνης –Σιάτιστας (περιοχή Δερβένι), στην Κάτω Σιάτιστα (μικρή έκταση), και τα τελευταία χρόνια λόγω δυνατότητας καλύτερης εκμηχάνισης της καλλιέργειας στις περιοχές του Μεσοποτάμου και της Τσιάγκινας. 

Με βάση τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας η έκταση που καταλαμβάνουν δεν ξεπερνά τα 2.800 στρεμμάτα.

Η περιοχή της Σιάτιστας είναι, λόγω υψομέτρου που κυμαίνεται μεταξύ 680 και 850 μέτρων, μία από τις δροσερότερες περιοχές του Νομού Κοζάνης, στην οποία εν μέρει διατηρήθηκε μέχρι σήμερα ο παραδοσιακός τρόπος αμπελοκαλλιέργειας.

 

ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ

(il territorio)

Ο κύριος όγκος του αμπελώνα της Σιάτιστας εκτείνεται σε δύο περιοχές:

α. βόρεια και νότια του οδικού άξονα Κοζάνης-Σιάτιστας (κυρίως βόρεια, περιοχή Δερβένι) και

β. βόρεια και νότια της παλαιάς εθνικής οδού Θεσσαλονίκης- Ιωαννίνων (περιοχή Τσιάγκινας και Μεσοποτάμου).

Ακολουθεί  μία επιγραμματική παρουσίαση των κυριότερων χαρακτηριστικών του εδάφους των επι μέρους περιοχών.

 

Α. Δερβένι

Όπως προκύπτει από την εδαφολογική μελέτη, η περιοχή του Δερβενίου είναι μία ενιαία εδαφολογικά, περιοχή, με εδάφη προερχόμενα από την αποσάθρωση ασβεστολίθου, που είναι όλος ο ορεινός όγκος, βόρεια της περιοχής.

Εμφανίζει αρκετά σημαντική κλίση και νότια  έκθεση που βοηθάει στην καλύτερη ωρίμανση των ποικιλιών (με εξαίρεση την περιοχή που βρίσκεται αριστερά της εθνικής οδού Θεσσαλονίκης Ιωαννίνων, που έχει βόρεια έκθεση).

Στην περιοχή αυτή έχουν διατηρηθεί οι παλιές αναβαθμίδες, καλλιεργούμενες στην πλειοψηφία τους με αμπέλια παλιότερα, από τα οποία ένα τμήμα τους παρέμεινε έως σήμερα, ενώ υπάρχουν και πολλοί ακαλλιέργητοι αγροί, εξαιτίας της δυσκολίας καλλιέργειας των εδαφών αυτών.

Λόγω της διατήρησης του παραδοσιακού τρόπου καλλιέργειας στην περιοχή αυτή, τα εδάφη είναι πολύ καλά κατεργασμένα (στρεμματισμένα), μέχρι βάθους σχεδόν ενός μέτρου, με αποτέλεσμα να διαθέτουν μια πολύ καλή δομή. Πιο συγκεκριμένα ο στρεμματισμός δημιούργησε εδάφη χαλαρά, που ευνοούν τη διείσδυση του ριζικού συστήματος της αμπέλου, με μεγάλη υδατοικανότητα, με κανονικά κατανεμημένους λίθους σε όλο το βάθος του εδάφους και με αυξημένο ποσοστό οργανικής ουσίας, λόγω της καλύτερης αποσύνθεσης των φυτικών υπολειμμάτων.

Βέβαια η παρουσία πολλών λίθων στην επιφάνεια του εδάφους λόγω της επιφανειακής διάβρωσης, κάνει αρκετά δύσκολη την καλλιέργεια του εδάφους και απαιτεί τη χρήση ειδικών εργαλείων καθώς και σημαντική χειρωνακτική εργασία.

Από την άλλη όμως η παρουσία τους στην επιφάνεια πρωϊμίζει την παραγωγή και διατηρεί την υγρασία του εδάφους.

Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά και τη γονιμότητα των εδαφών, τα εδάφη στο Δερβένι είναι μέσης ως βαριάς μηχανικής σύστασης, με καλή όμως στράγγιση και λόγω προηγούμενης επεξεργασίας χαλαρά, με καλή δομή και καλή οργανική ουσία.

Ως εκ τούτου είναι εδάφη που εφοδιάζουν επαρκώς τα φυτά με το αναγκαίο για την ανάπτυξή τους άζωτο.

Είναι στην πλειονότητά τους αλκαλικά, με αρκετό, λόγω μητρικού πετρώματος ανθρακικό ασβέστιο (10-70%, ως 17% ενεργό.

Η εναλλακτική ικανότητα των εδαφών που σχετίζεται άμεσα με τη διαθεσιμότητα των μακρο- και μικροθρεπτικών είναι σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα, ενώ σε υψηλά επίπεδα βρίσκεται το εναλλακτικό ασβέστιο και το εναλλακτικό μαγνήσιο.

Όσον αφορά το κάλιο, εμφανίζεται σε επάρκεια, είναι οριακό ή χαμηλό, ανάλογα με την τομή, ενώ ο φωσφόρος βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα σε όλη την περιοχή.

Αναφορικά με τα ιχνοστοιχεία δεν φαίνεται να υπάρχει σημαντική έλλειψη σε κανένα από αυτά, με εξαίρεση το βόριο, το οποίο βρίσκεται σε χαμηλά γενικά επίπεδα.

 

Β. Περιοχή Μεσοποτάμου-Τσιάγκινας

Β.1. Μεσοπόταμος

Η περιοχή του Μεσοποτάμου, υψόμετρο 570-700 μ. εκτείνεται κάτω από την εθνική οδό Θεσσαλονίκης-Ιωαννίνων. Είναι ελαφρά κυματοειδής, με χαραδρωτικές διαβρώσεις και νότια έκθεση.

Τα εδάφη της περιοχής προέρχονται από σκληρούς ασβεστόλιθους, είναι σε μεγάλο ποσοστό στα επιφανειακά στρώματα απασβεστωμένα(Terra rosa), κυρίως βαριάς μηχανικής σύστασης, σκληρά, κολλώδη, τύπου Alfisols, χωρίς καθόλου ή με ελάχιστους λίθους στην κατατομή τους. Η οργανική ουσία είναι σε χαμηλά επίπεδα και ως εκ τούτου και το άζωτο ανεπαρκές.

Πρόκειται για εδάφη ψυχρά, που συγκρατούν υγρασία και που οψιμίζουν την παραγωγή, όξινα (Τ9 και Τ13) ως ελαφρά αλκαλικά, σχεδόν χωρίς καθόλου (Τ9, Τ10, Τ13)  ή με λίγο ανθρακικό ασβέστιο (Τ11, Τ12).

Ο φωσφόρος βρίσκεται σε χαμηλά ως οριακά επίπεδα σε όλη την περιοχή, το κάλιο είναι γενικά επαρκές όπως και τα ιχνοστοιχεία με εξαίρεση το βόριο το οποίο είναι γενικά σε χαμηλά επίπεδα.

Β.2. Τσιάγκινα

Περιοχή με παλαιές αναβαθμίδες, η οποία βρίσκεται σε υψόμετρο 570-700μ,  πάνω από την εθνική οδό Θεσσαλονίκης-Ιωαννίνων. Έχει νότια έκθεση και είναι  προστατευμένη από τον ορεινό όγκο που βρίσκεται βόρεια και που κάνει καταλληλότερες τις συνθήκες για την αμπελοκαλλιέργεια.

Περιλαμβάνει εδάφη μικρού βάθους μερικώς ή ολικώς απασβεστωμένα, με μητρικό υλικό ασβεστόλιθο αποσαθρωμένο ή μη. Είναι μέσης ως βαριάς μηχανικής σύστασης, με σημαντική παρουσία λίθων που ευνοεί την καλή στράγγισή τους.

Είναι αλκαλικής αντίδρασης, με ικανοποιητική οργανική ουσία, με λίγο ως μέτριο ανθρακικό ασβέστιο και σχετικά φτωχά σε κάλιο και φωσφόρο.

Τα ιχνοστοιχεία βρίσκονται σε επάρκεια με εξαίρεση το βόριο, το οποίο είναι σε χαμηλά επίπεδα.

 

ΚΛΙΜΑΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

(dati climatici)

 

Θερμοκρασία

(temperatura)

Στα παρακάτω διαγράμματα παρουσιάζονται τα κλιματικά δεδομένα που αφορούν τη μέση μηνιαία, τη μέση μεγίστη και τη μέση ελαχίστη θερμοκρασία των περιοχών.

Τα δεδομένα αυτά προέρχονται από τα μετεωρολογικά στοιχεία που διαθέτει η Ε.Μ.Υ. για την ευρύτερη περιοχή της Κοζάνης (1955-1997), ενώ αυτά που αφορούν την περιοχή της Σιάτιστας προέκυψαν προσεγγιστικά με βάση τις υψομετρικές διαφορές των υπό μελέτη περιοχών.

Omissis…………………….

Παρατηρώντας το διάγραμμα 3 της μέσης θερμοκρασίας του αέρα στην Κοζάνη, το Βελβεντό και τη Σιάτιστα, παρατηρούμε ότι η θερμοκρασία τον Αύγουστο και το Σεπτέμβρη, είναι στο επίπεδο των 19-20ο C, που ενδείκνυται για την καλλιέργεια ερυθρών ποικιλιών, ενώ είναι ελαφρώς χαμηλότερη κυρίως το Σεπτέμβρη στη Σιάτιστα, κάτι που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στην επιλογή των ποικιλιών και των τύπων των παραγόμενων οίνων.

Η ηλιακή ακτινοβολία μιας περιοχής είναι σημαντικό στοιχείο για την καταλληλότητά της ως αμπελουργική περιοχή.

Για το σκοπό αυτό έχουν δημιουργηθεί δείκτες κλιματικοί, σημαντικότερος εκ των οποίων είναι ο ηλιοθερμικός δείκτης Huglin ο οποίος υπολογίζεται από τις μέσες και μέγιστες ημερήσιες θερμοκρασίες από την πρώτη του Απρίλη ως το τέλος Σεπτέμβρη (åíí(tmaxj-10)+(tmj-10)ý/2*1,02ý), καθώς και οι βαθμοημέρες του Winkler, δείκτης ο οποίος υπολογίζεται με βάση  το άθροισμα των μέσων ημερήσιων θερμοκρασιών που ξεπερνούν το μηδέν βλαστήσεως (10ο C) κατά τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου.

Οι τιμές των παραπάνω δεικτών παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί για την ευρύτερη περιοχή της Κοζάνης.

Πίνακας 1. Δείκτης Huglin και  Βαθμοημέρες του Winkler για την περιοχή της Κοζάνης

Omissis…………………….

 

Θερμοκρασία - Υγρασία

(temperatura/umidità)

Στα διαγράμματα που ακολουθούν παρουσιάζονται η μέση μηνιαία υγρασία και η μέση μηνιαία βροχόπτωση στην Κοζάνη και το Βελβεντό.

Omissis……………………

Ο υδροθερμικός δείκτης του Branas με βάση τα διαθέσιμα μετεωρολογικά στοιχεία για την ευρύτερη περιοχή της Κοζάνης είναι 4490,5.

Εκτός όμως από την υγρασία των βροχοπτώσεων σημαντικό στοιχείο για την δυνατότητα καλλιέργειας της αμπέλου σε μία περιοχή είναι και η εξατμισοδιαπνοή, ο ρυθμός της οποίας και το ύψος της καθορίζουν την υγρασία που έχει στην διάθεσή του το φυτό.

Στην μελετηθείσα περιοχή, η θεωρητική εξατμισοδιαπνοή βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με την βροχόπτωση τους χειμερινούς μήνες, ενώ υπερέχει την βλαστική περίοδο, με σημαντική έλλειψη διαθέσιμης υγρασίας, τουλάχιστον σε ορισμένες περιοχές της μελέτης όπως ο Κρόκος, ο Βελβεντός κ.α..

 

Άνεμος

(vento)

Ο άνεμος επιδρά στην βλάστηση και την παραγωγή της αμπέλου και η επίδρασή του σχετίζεται με την έντασή του και με το βλαστικό στάδιο της αμπέλου.

Δυνατός άνεμος προκαλεί μηχανικής φύσης ζημιές (σπασίματα, αποκόλληση εμβολίου υποκειμένου κλπ).

Σε ανεμόπληκτες περιοχές, πέρα από τις μηχανικής φύσης ζημιές παρατηρείται και σχηματισμός μικρότερου μήκους βλαστών, μικρότερων μεσογονατίων, μικρότερων ανθοταξιών και μικρότερης παραγωγής (Dry et al, 1988).

Συγχρόνως παρατηρείται μειωμένη φωτοσυνθετική δραστηριότητα (κλείσιμο των στοματίων) και έλλειψη νερού με σημαντικές επιπτώσεις στη φυσιολογική λειτουργία του φυτού.

Η ύπαρξη ανέμων σε μία περιοχή πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την εγκατάσταση του αμπελώνα.

Οι άνεμοι που επικρατούν στην περιοχή της Κοζάνης είναι βόρειοι ενώ στην περιοχή του Βελβεντού ανατολικοί ως βορειοανατολικοί, δεν φαίνεται όμως να μπορούν να δημιουργήσουν ιδιαίτερα σοβαρά προβλήματα την αμπελοκαλλιέργεια.

Μάλιστα στην περίπτωση του Βελβεντού όπου η σχετική υγρασία της ατμόσφαιρας είναι υψηλότερη την βλαστική περίοδο σε σχέση με την περιοχή της Κοζάνης, έχουν θετική επίδραση, μειώνοντας το ποσοστό της επικαθήμενης, στα φύλλα της αμπέλου, δρόσου και ως εκ τούτου, τον κίνδυνο  προσβολών περονοσπόρου και γενικότερα των ασθενειών.

 

Συμπερασματικά για το κλίμα

(conclusione clima)

Η μελετηθείσα περιοχή βρίσκεται σε γεωγραφικό πλάτος 40 μοιρών (40,299-40,254ο ) και γεωγραφικό μήκος 21,5-22ο. Τόσο τα διαφορετικά υψόμετρα των περιοχών όσο και γενικότερα η τοπογραφία της περιοχής (κλίσεις, προσανατολισμός κλίσεων), δημιουργούν διαφορετικά μεσοκλίματα αλλά και μικροκλίματα, που όμως η έλλειψη αντίστοιχων κλιματικών δεδομένων δεν επιτρέπει επί του παρόντος τη διάκρισή τους.

Έτσι περιοριζόμενοι στην επεξεργασία των υπαρχόντων κλιματικών δεδομένων (που διαθέτει η Ε.Μ.Υ. για την ευρύτερη περιοχή της Κοζάνης, και των δεδομένων που προκύπτουν προσεγγιστικά για την περιοχή της Σιάτιστας), καθίσταται δυνατή η διάκριση της ευρύτερης περιοχής μελέτης σε κλιματικές ζώνες, με βάση τους δείκτες IH (Indice dHuglin) και D.J.W. (Degre-jours dWinkler), καθώς και τη μέση θερμοκρασία και τη βροχόπτωση κατά τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου (πίνακας 2):

Πίνακας 2: Κλιματικοί δείκτες της περιοχής της Κοζάνης και του Βελβεντού

Omissis………………….

 

8.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με την ποικιλία των εδαφών της περιοχής, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Π.Γ.Ε. Σιάτιστα.

 

Σχετικά με το άπλωμα – λιάσιμο των σταφυλιών για την παραγωγή του λιαστού οίνου, ακολουθείται η παραδοσιακή διαδικασία. Τα σταφύλια μετά από προσεκτική διαλογή απλώνονται σε μεγάλα τελάρα (σήτες) που στη περιοχή ονομάζονται λιάστρες.

Αυτές τοποθετούνται σε στεγασμένο χώρο που εξασφαλίζει την προστασία τους από  τη βροχή ενώ επιτρέπει παράλληλα την ευνοϊκή επίδραση των ανέμων που επικρατούν μόνιμα στη περιοχή.

Η χρονική περίοδος απλώματος επιλέγεται με κριτήριο την ωρίμανση και την υγιεινή κατάσταση των σταφυλιών ενώ η διάρκεια του μπορεί να φτάσει ενδεικτικά και τους τρεις μήνες (παραδοσιακά από τον Οκτώβριο ως τον Ιανουάριο).

 

8.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων ΠΓΕ Σιάτιστα οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (έδαφος , κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

9. ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

(requisiti applicabili)

 

9.1. Απαιτήσεις  Εθνικής Νομοθεσίας

(requisiti legislazione nazionale)

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 392169/20-10-1999 «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου»(ΦΕΚ1985/Β/8-11-1999) όπως τροποποιήθηκε με την με την αριθ. 321813/ 29-08-2007ΚΥΑ (ΦΕΚ1723/Β/29-08-2007).

- Υπουργική Απόφαση με  αριθ. 317101/14.01.1993 «Καθορισμός Προϋποθέσεων χρησιμοποιήσεως της ένδειξης ‘’Σιατιστινός Τοπικός οίνος’’ ως περιγραφικού στοιχείου οίνου» (ΦΕΚ 41/Β/04.02.1993).

- Υπουργική Απόφαση  με αριθμ. 313007/20.09.2006 «Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 317101/14.1.1993 Υπ. Απόφασης αναγνώρισης Σιατιστινού Τοπικού Οίνου (ΦΕΚ 1436/Β/29.09.2006) όπως τροποποιήθηκε με την Υπουργική Απόφαση  αριθμ. 320082/28.07.2008 (ΦΕΚ 1609/12.08.2008) «Τροποποίηση και συμπλήρωση υπουργικής απόφασης υπ’ αριθμ. 313007/20.9.2006 (Β΄1436) «Καθορισμός προϋποθέσεων χρησιμοποίησης της ένδειξης ‘’Τοπικός Οίνος Σιάτιστας’’»

- Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/2005 «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των τοπικών οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15.06.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 352347/6670/1.9.1987 «Περί γενικών κανόνων χρήσης της ένδειξης «Κάβα» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιων  οίνων» (ΦΕΚ 512/Β/22.9.1987) όπως τροποποιήθηκε με την  αριθ. 280580/21.6.2005 ΚΥΑ «Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 326182/6268/1988 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών κανόνων χρήσης των ενδείξεων «RESERVE» (επιλεγμένος) και «GRANDE RESERVE» (ειδικά επιλεγμένος) ως περιγραφικών στοιχείων οίνων ονομασίας προέλευσης) καθώς και της υπ’ αριθμ. 352347/6670/1987 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών κανόνων χρήσης της ένδειξης «Κάβα» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιων οίνων» (ΦΕΚ 875/Β/28.6.2005)

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων»στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999)

 

9.2. Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή

(riferimento della produzione nella zona delimitata)

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 6 παράγραφος 4 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων  λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα

 

Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(legislazione nazionale)

Στην αριθμ .392169/20-10-1999 Κοινή Υπουργική Απόφαση «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου» (ΦΕΚ 1985/Β/8-11-99) όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 321813/29-8-2007 ΚΥΑ , στο άρθρο 4 στοιχείο γ) αναφέρεται:

οι επιτραπέζιοι οίνοι που δικαιούνται τη χρήση του όρου «Τοπικός Οίνος» με γεωγραφική ένδειξη επαρχίας, νομού ή αμπελουργικής περιοχής μικρότερης του νομού, παράγονται σε οινοποιεία που βρίσκονται μέσα στο νομό ή σε όμορους νομούς.

 

9.3. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων

(disposizioni supplementari inerenti all’etichettatura dei vini)

 

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(quadro giuridico, legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα.

 

B) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(quadro giuridico legislazione nazionale)

Στην αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργική απόφαση «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818Β/15-6-2005), στο άρθρο 3 και 4 αναφέρονται οι προϋποθέσεις για τη χρήση των παρακάτω ενδείξεων:

 

- ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ ή ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ (vino nuovo, novello);

- ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (maturato in botti);

- ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΠΑΛΑΙΩΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (invecchiato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ

(vinificato ed affinato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (vinificato in botti).

 

9.4. Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής

(indicazione dell’annata di vendemmia)

Εθνική Νομοθεσία

Legislazione nazionale)

Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

(nell’utilizzo dei termini “vino nuovo o vino novello” è obbligatorio indicare l’annata della vendemmia come da Decreto n. 280557 del 09/06/2005)

 

9.5. Παραδοσιακές Ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθμ 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (Π.Γ.Ε.) Σιάτιστα είναι οι παρακάτω:

 

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΛΕΥΚΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de blancs,

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΕΡΥΘΡΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de noir,

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΕΡΥΘΡΩΠΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ Η ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΓΚΡΙΖΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de gris,

ΚΟΚΚΙΝΕΛΙ / kokineli,

ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines,

ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de coteaux,

ΟΡΕΙΝΩΝ ΑΜΠΕΛΩΝΩΝ ή ΑΠΟ ΟΡΕΙΝΑ ΚΡΑΣΑΜΠΕΛΑ / Vin de vignobles montagneux,  

ΛΙΑΣΤΟΣ/ Liastos/ Vin de paille.

 

10. ΕΛΕΓΧΟΙ

(controlli)

 

10.1. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

(la verifica è basata sulle seguenti disposizioni)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 392169/20-10-1999 «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου»(ΦΕΚ1985/Β/8-11-1999) όπως τροποποιήθηκε με την με την αριθ. 321813/ 29-08-2007ΚΥΑ (ΦΕΚ1723/Β/29-08-2007)

- Υπουργική Απόφαση  αριθ. 317101/14.01.1993 (ΦΕΚ 41/04.02.1993) όπως τροποποιήθηκε από την Υπουργική Απόφαση  αριθ. 313007/20.09.2006 (ΦΕΚ 1436/29.02.2006) και την Υπουργική Απόφαση  αριθ. 320082/28.07.2008 (ΦΕΚ 1609/12.08.2008) «Καθορισμός Προϋποθέσεων χρησιμοποίησης της ένδειξης Τοπικός οίνος Σιάτιστας ως περιγραφικού στοιχείου οίνου».

 - Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

 

10.2. Διαδικασία διεξαγωγής των ελέγχων:

(procedure per lo svolgimento delle ispezioni)

Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται να παράγουν τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ δηλώνουν στην αρμόδια Διεύθυνση, δεκαπέντε μέρες (15) προ του τρυγητού την ημερομηνία που θα αρχίσουν να παραλαμβάνουν σταφυλές για το σκοπό αυτό.

Στα ζυγολόγια ή τιμολόγια που εκδίδονται από τους οινοπαραγωγούς κατά την παραλαβή των σταφυλιών που προορίζονται για τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ  αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του αμπελουργού, η ποικιλία της αμπέλου, ο κωδικός αριθμός του αμπελοτεμαχίου του Αμπελουργικού Μητρώου καθώς και ο δείκτης διαθλάσεως του γλεύκους σταφυλιών.

Τα στελέχη των ζυγολογίων ή τιμολογίων αυτών φυλάσσονται επί πέντε έτη και επιδεικνύονται σε κάθε ζήτηση των αρμόδιων οργάνων ελέγχου.

Οι ανωτέρω οίνοι που διατίθενται συσκευασμένοι/εμφιαλωμένοι στην κατανάλωση, φέρουν υποχρεωτικά τυπωμένο επί της ετικέτας, με ευθύνη του συσκευαστή/εμφιαλωτή, ως στοιχείο ελέγχου, ειδικό κωδικό αριθμό, ο οποίος περιλαμβάνει τα γράμματα ΣΙ, στη συνέχεια εξαψήφιο αριθμό και μετά, τα δυο τελευταία ψηφία του έτους παραγωγής.

Οι ειδικοί κωδικοί αριθμοί χορηγούνται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της περιοχής (πρώην Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης) όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις συσκευασίας/εμφιάλωσης  μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου και αφού προηγηθεί ο σχετικός έλεγχος.

 

10.3. Αρχές ελέγχου.

(autorità di controllo)

Υπουργείο: Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Διεύθυνση: Μεταποίησης-Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου

Τμήμα: Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών

Διεύθυνση:  Αχαρνών 2, Αθήνα, Τ.Κ. GR-101 76

Τηλ.: 210 - 212 4171, 210 - 212 4287, 210-2124289

Fax: 210 - 52 38 337

 

e-mail: ax2u249@minagric.gr,ax2u086@minagric.gr,ax2u172@minagric.gr

senigallia

...in production...

visit also EUROPEAN WINES

----

...in lavorazione...

visitate anche EUROPEAN WINES

 

 

VISIT THE SITES BELOW

---

VISITATE I SITI IN CALCE

O

CLICCATE QUI

.