Cicladi › CICLADI OPAP

MALVASIA ΠΑΡΟΣ Ο.Π.Α.Π.

MALVASIA PAROS

ΠΑΡΟΣ Ο.Π.Α.Π.

PAROS

ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ Ο.Π.Α.Π.

SANTORINI

 

MALVASIA ΠΑΡΟΣ

MALVASIA PAROS

Ο.Π.Α.Π.

Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας

Π.Ο.Π. (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης)

Υφιστάμενες ονομασίες οίνωνΤεχνικός φάκελος

(denominazioni dei vini esistenti – documentazione tecnica)

Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθ. 403/18-4-1981

Υπουργική Απόφαση αριθ.397721/1.10.1992

Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθ.357/25.11.1997

Υπουργική Απόφαση 301963/25.2.1998

Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/9-6-2005

Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθ. 93/7-10-2011

Υπουργική Απόφαση αριθ. 201614/12-12-2011

(fonte Minagr.gr.)

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

(specifiche del prodotto)

(ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) 1234/2007 ΑΡΘΡΟ 118 γ, ΠΑΡ/ΦΟΣ 2).

Malvasia Πάρος (el)

Malvasia Paros (en)

ΠΟΠΠροστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης

(P.O.P. denominazione di origine protetta)

 

1. ΟΝΟΜΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

(denominazione da registrare)

 

Όνομα προς καταχώρηση: Malvasia Πάρος

Ισοδύναμος Όρος: Malvasia Paros

 

1.1. ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ:

(categorie dei prodotti)

Ο οίνος Π.Ο. Πάρος (Malvasia Paros Π. Malvasia) ανήκει στην κατηγορία 3 και στην κατηγορία 15 των  Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

3. Οίνος λικέρ (vino liquoroso)

15. Οίνος από λιαστά σταφύλια (vino da uve appassite)

 

1.2.   Τύποι οίνων

(tipi di vino)

Οίνος Γλυκύς Φυσικός - Doux Naturel (vino liquoroso dolce naturale);

Οίνος Φυσικώς Γλυκύς  - Λιαστός) (vino naturalmente dolce - vino passito).

 

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΟΊΝΟΥ (Ή ΤΩΝ ΟΊΝΩΝ):

(descrizione del vino o dei vini)

 

2.1. Οίνος Φυσικώς Γλυκός/ Λιαστός

(vino naturalmente dolce, vino passito)

2.1.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος φυσικός πριν το λιάσιμο των σταφυλιών αλκοολικός τίτλος: 13,00% vol.;

(tenore alcolico naturale minimo delle uve fresche prima dell’appassimento)

- Ελάχιστος φυσικός μετά το λιάσιμο των σταφυλιών αλκοολικός τίτλος: 18,80% vol.;

(tenore alcolico naturale minimo dell’uva dopo l’appassimento)

- Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 18,00% vol.;

(tenore alcolico totale minimo)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 10,00% vol.;

(tenore alcolico effettivo, minimo)

- Περιεκτικότητα σε σάκχαρα: Ελάχιστη 80.00 g/l;

(residuo zuccherino minimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη  3,50 g/l; 

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,80 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 400 mg/l

(anidride solforosa totale massima)

 

2.1.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

1. Όψη: χρώμα πορτοκαλί - χρυσαφί με λαμπερές ανταύγειες.

(aspetto: colore giallo dorato tendente all’arancione)

2. Οσμή: Σύνθετο μπουκέτο ώριμων και καραμελωμένων φρούτων σταφίδας και μελιού.

(profumo: bouquet complesso di prugna matura, frutta candita e miele)

3. Γεύση: Γεύση  πλούσια και γεμάτη με ισορροπία σακχάρων - οξύτητας και μακρά αρωματική επίγευση.

(sapore: dolce, buon equilibrio tra zuccheri e acidità, retrogusto aromatico e persistente)

 

2.2. Οίνος Λικέρ από Λιαστά Σταφύλια

(vino liquoroso da uve appassite)  

2.1.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος φυσικός πριν το λιάσιμο των σταφυλιών αλκοολικός τίτλος: 13,00% vol.;

(tenore alcolico naturale minimo delle uve fresche prima dell’appassimento)

- Ελάχιστος φυσικός μετά το λιάσιμο των σταφυλιών αλκοολικός τίτλος: 18,80% vol.;

(tenore alcolico naturale minimo dell’uva dopo l’appassimento)

- Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 21,00% vol.;

(tenore alcolico totale minimo)

- Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15,00 – 22,00% vol.;

(tenore alcolico effettivo, minimo – massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη  3,50 g/l; 

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,80 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 400 mg/l

(anidride solforosa totale massima)

 

2.1.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

1. Όψη: Χρώμα πορτοκαλί - χρυσαφί με λαμπερές ανταύγειες. 

(aspetto: colore giallo dorato tendente all’arancione)

2. Οσμή: Σύνθετο μπουκέτο ώριμων και καραμελωμένων φρούτων σταφίδας και μελιού.

(profumo: bouquet complesso di prugna matura, frutta candita e miele)

3. Γεύση:  Πλούσια γεύση  και γεμάτη με ισορροπία σακχάρων - οξύτητας και μακρά αρωματική επίγευση.

(sapore: dolce, buon equilibrio tra zuccheri e acidità, retrogusto aromatico e persistente)

 

3. Παραδοσιακές ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

 

Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού  (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής  και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με  Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης  (Π.Ο.Π.) Malvasia Πάρος  (Malvasia Paros) και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής:

 

Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας (ΟΠΑΠ) στη θέση των ΠΟΠ;

(denominazione di origine di qualità superiore OPAP al posto della DOP)

Γλυκός φυσικός (vino dolce naturale);

Φυσικώς γλυκύς (vino naturalmente dolce, vino passito).

 

Αρχοντικό (palazzo);

Αμπελώνας(ες) (vigneto);

Αμπέλι (vigneto);

Αγρέπαυλη (edificio storico);

Κάστρο (castello);

Κτήμα (tenuta, proprietà);

Μετόχι (fattoria del monastero);

Μοναστήρι (monastero);

Πύργος (torre);

Λιαστός (vino passito);

 

4. ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΈΣ ΠΡΑΚΤΙΚΈΣ

(pratiche enologiche)

 

4.1. Ο οίνος από λιαστά σταφύλια/Λιαστός ΠΟΠ Malvasia Πάρος

(vino ottenuto da uve appassite/passito della DOP Malvasia Paros)

παράγεται από σταφύλια της ποικιλίας Μονεμβασιά σε ποσοστό τουλάχιστον 85% και το υπόλοιπο ποσοστό από την ποικιλία Ασύρτικο.

(Il vino passito della DOP Malvasia Paros è prodotto con la varietà Monemvasia per almeno 85% il resto con la varietà Assyrtiko)

Παράγεται χωρίς εμπλουτισμό από υπερώριμα σταφύλια που έχουν αφεθεί στον ήλιο ή στη σκιά για μερική αφυδάτωση.

(è prodotto senza alcun arricchimento con uve appassite al sole o all’ombra per una parziale disidratazione)

Το γλεύκος των σταφυλιών έχει πριν το λιάσιμο ελάχιστη περιεκτικότητα σε σάκχαρα τουλάχιστον 220 γραμμάρια ανά λίτρο, μετά δε το λιάσιμο 320 γραμμάρια ανά λίτρο.

(il mosto deve avere prima dell’appassimento una ricchezza zuccherina superiore a 220 g/l e dopo almeno 320 g/l)

Τα σάκχαρα και η αλκοόλη που περιέχονται στον έτοιμο οίνο προέρχονται αποκλειστικά από τα σταφύλια που οινοποιήθηκαν, χωρίς να προστεθεί πριν, κατά ή μετά την αλκοολική ζύμωση, συμπυκνωμένο γλεύκος, ανακαθαρισμένο συμπυκνωμένο γλεύκος, αλκοόλη, προϊόντα απόσταξης ή αποστάγματα.

(zucchero e alcool contenuti nel vino finito sono ottenuti unicamente dalla vinificazione delle uve senza aggiunta prima, durante e dopo di mosto concentrato, mosto concentrato rettificato, alcol, distillato di vino o acquavite) 

Η γλευκοποίηση των σταφυλιών, η οινοποίηση και η επεξεργασία των οίνων πραγματοποιούνται αποκλειστικά σε οινοποιεία που βρίσκονται στις νήσους Πάρος και Αντίπαρος τα οποία διαθέτουν κατάλληλες εγκαταστάσεις για την παραγωγή οίνων ποιότητας

(la vinificazione, la maturazione e il confezionamento dei vini ottenuti devono essere eseguite in cantine situate nel territorio delimitato delle isole di Paros e Antiparos che dispongono di impianti idonei per la produzione di vini di qualità)

 

4.2. Οίνος λικέρ από λιαστά σταφύλια  ΠΟΠ Malvasia Πάρος

(vino liquoroso ottenuto da uve appassite)

παράγεται από τον φυσικώς γλυκό/λιαστό με προσθήκη:

-Ουδέτερης αλκοόλης οινικής προέλευσης, συμπεριλαμβανομένης της αλκοόλης που προέρχεται από απόσταξη σταφίδων, με αποκτημένο κατ’ όγκο αλκοολικό τίτλο τουλάχιστον 96,00% vοl.

(ottenuto da uve appassite con l’aggiunta di alcol di origine vinica, compreso alcool ottenuto da uve secche con un tenore alcolico minimo di 96,00%)

- Προϊόντος απόσταξης οίνου ή σταφίδων με αποκτημένο κατ’ όγκο αλκοολικό τίτλο τουλάχιστον 52,00% vol και όχι ανώτερο από 86,00% vol.

(distillato di vino o di uve secche con un tenore alcolico minimo di 52,00% e massimo di 86,00% vol.)

- Μίγματος ενός από τα προϊόντα των δύο ανωτέρω περιπτώσεων με γλεύκος λιασμένων σταφυλιών από τις ίδιες ποικιλίες παραγωγής του οίνου από λιαστά σταφύλια.

(si miscela uno dei due prodotti di cui sopra con mosto da uve appassite delle stesse varietà del vino passito)

- Αποστάγματος οίνου με αποκτημένο κατ' όγκο αλκοολικό τίτλο όχι κατώτερο από 52,00% vol και όχι ανώτερο από 86,00% vol.

(acquavite di vino con un tenore alcolico superiore ai 52,00% vol. ed inferiore ai 86,00% vol.)

- Αποστάγματος σταφίδας με αποκτημένο κατ' όγκο αλκοολικό τίτλο όχι κατώτερο από 52,00% vol και κατώτερο από 94,50% vol.

(acquavite di uve secche con un tenore alcolico superiore ai 52,00% vol. ed inferiore ai 94,50% vol.)

Η προσθήκη των ανωτέρω προϊόντων γίνεται μέχρι την 31η Μαΐου του αμέσως επομένου της παραγωγής έτους.

(l’aggiunta dell’alcol deve essere effettuata prima del 31 maggio dell’anno seguente della vendemmia)  

Η γλευκοποίηση των σταφυλιών, η οινοποίηση και η επεξεργασία των οίνων πραγματοποιούνται αποκλειστικά σε οινοποιεία που βρίσκονται στις νήσους Πάρος και Αντίπαρος τα οποία διαθέτουν κατάλληλες εγκαταστάσεις για την παραγωγή οίνων ποιότητας

(la vinificazione, la maturazione e il confezionamento dei vini ottenuti devono essere eseguite in cantine situate nel territorio delimitato delle isole di Paros e Antiparos che dispongono di impianti idonei per la produzione di vini di qualità)

 

4.3. Ειδικές Οινολογικές Πρακτικές

(pratiche enologiche speciali)

- Για τους οίνους ΠΟΠ Malvasia Πάρος ο ελάχιστος χρόνος υποχρεωτικής οξειδωτικής παλαίωσης που πραγματοποιείται κατά την παραμονή τους σε δρύινα βαρέλια, είναι τουλάχιστον 24 μήνες.

(il vino della DOP Malvasia Paros deve superare un periodo di invecchiamento ossidativo minimo di 24 mesi)

-Στα γλεύκη και στους οίνους φυσικώς γλυκός/ λιαστός και οίνος λικέρ από λιαστά σταφύλια μπορεί να εφαρμόζονται οινολογικές πρακτικές και κατεργασίες που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις και δεν επιτρέπεται:

(ai mosti e ai vini liquorosi da uve appassite e i vini naturalmente dolci passiti della DOP Malvasia Paros devono essere applicate pratiche e trattamenti enologici tradizionali della zona con eccezione di)

α. Ανάμειξη των οίνων από λιαστά σταφύλια/λιαστός και λικέρ από λιαστά σταφύλια μεταξύ τους.

(taglio tra vini passiti e vini liquorosi da uve appassite)

β. Προσθήκη καραμελοχρώματος και οποιασδήποτε άλλης χρωστικής ουσίας.

(aggiunta di caramello o qualsiasi altro colorante)

γ. Προσθήκη αλκοόλης ή προϊόντων απόσταξης στον οίνο από λιαστά σταφύλια.

(aggiunta di alcol o distillato di vino da uve appassite)

 

4.4. Καλλιεργητικές πρακτικές

(pratiche colturali)

Η μόρφωση των πρέμνων γίνεται σε κυπελλοειδή ή γραμμικά σχήματα.

(il sistema di coltivazione è a vaso o forme lineari)

Οι αμπελώνες δεν αρδεύονται εκτός από περιόδους έντονης και αποδεδειγμένης ξηρασίας που δύναται να υποβαθμίσει την παραγωγή και να ζημιώσει το φυτικό κεφάλαιο.

(i vigneti non sono irrigati salvo nei periodi di intensa siccità al fine di evitare danni alla produzione e alla vegetazione delle viti)

Το σύνηθες σχήμα κλαδέματος για τους νέους αμπελώνες, λόγω των ισχυρών ανέμων που πνέουν, είναι το χαμηλό κυπελλοειδές με ύψος κορμού 25–40 εκατοστών και ύψος φυλλώματος 4 –100 εκατοστών, ή η στήριξη των κληματίδων σε σύρματα (όρθιο γραμμικό αμφίπλευρο).

(la forma di potatura delle viti a causa del forte vento è a calice basso tra i 25 e 40 cm di altezza e il fogliame non deve superare i 100 cm., o lineari sui due lati, sostenuti da fili e tutori di canne)

Το σύστημα αυτό εφαρμόζεται σε ποσοστό 80%.

(tale sistema è applicato per l’80% dei vigneti)

Παλαιοτέρα το σύστημα μόρφωσης ήταν άκορμο με αποτέλεσμα οι κληματίδες να έρπουν στο έδαφος.

(sino a poco tempo fa la coltivazione era a tronco strisciante)

Ο κορμός, οι  βραχίονες και οι σταφυλές των κληματίδων έρπουν στο χώμα, αποκτώντας καμιά φορά μέχρι και 5 μέτρα μήκος, οι γνωστές «απλωταριές» της Πάρου.

(il tronco e i tralci strisciavano sul terreno fino a cinque metri per lato questo sistema è noto come “Aplotaria di Paros”)  

Φαίνεται πως το έρπον αυτό σχήμα εφαρμόστηκε γιατί προφυλάσσει τους νέους βλαστούς και τις σταφυλές από τους σφοδρούς άνεμους που σαρώνουν τη Πάρο.

(questo sistema proteggeva i germogli e i grappoli dai forti venti abituali sull’isola di Paros)

Το δε άπλωμα του κορμού από την εσφαλμένη αντίληψη ότι οι ακραίοι οφθαλμοί της κληματίδας είναι και οι πλέον παραγωγικοί.

(la diffusione del sistema a tronco strisciante dava erroneamente un segnale di maggior produttività)

Το σύστημα αυτό διατηρείται μέχρι και σήμερα σε ένα ποσοστό της τάξης του 20% που ολοένα και μειώνεται καθώς κατά τις αναμπελώσεις επικρατεί το χαμηλό κυπελλοειδές ή το όρθιο γραμμικό αμφίπλευρο σε σύρματα, το οποίο διευκολύνει και την καλλιέργεια των αμπελώνων.

(oggi comunque questo sistema è relativamente utilizzato solo per il 20% dei vigneti e lentamente ma inesorabilmente viene abbandonato nei nuovi impianti a vantaggio dei sistemi a vaso basso e forme lineari doppie basse che rendono più facili la coltivazione del vigneto)

Το κλάδεμα που ακολουθείται είναι βραχύ αφήνοντας 1-2 οφθαλμούς.

(le potature del Monemvasia e del Mandilaria sono corte con 1 o 2 gemme per tralcio)

 

5. Οριοθετημένη περιοχή

(zone delimitate)

 

Η οριοθετημένη περιοχή για την παραγωγή οίνων Π.Ο.Π. Malvasia Πάρος (Malvasia Paros) καθορίστηκε με το Προεδρικό Διάταγμα αριθμ. 93/7-10-2011 (ΦΕΚ 224/24-10-2011) και περιλαμβάνει το όλα τα δημοτικά διαμερίσματα της νήσου Πάρου και της νήσου Αντίπαρου.

(la zona di produzione dei vini a DOP Πάρος (Paros) è stata istituita con DPR n. 93 del 7/10/2011)

(comprende tutti i distretti di Paros e l’isola di Antiparos)

Περιοχή Κυκλάδες (ex prefettura Cicladi)

 

6. Μέγιστες αποδόσεις

(resa massima)

6.1. Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο σε χιλιόγραμμα σταφυλιών.

(resa massima delle uve fresche in kg/ha)

 

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα δώδεκα χιλιάδες  (10.000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια.

(la resa massima in uve fresche è di 10.000 kg/ha)

 

6.2. Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο σε τελικό προιόν.

(rese massime il hl/ha di prodotto finito)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) σε τελικό προϊόν είναι:

 

1. Οίνος λικέρ από λιαστά σταφύλια: 60,00 hl/ha;

2. Οίνος από λιαστά σταφύλια: 54,00 hl/ha.

(resa massima per il vino liquoroso è di 79,00 hl/ha)

(la resa massima per il vino passito è di 63,00 hl/ha)

 

7. Επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου

(varietà di vite da vino autorizzate)

 

Οίνος από λιαστά σταφύλια/λιαστός και οίνος λικέρ από λιαστά σταφύλια

(vino da uve appassite o passito e vino liquoroso da uve appassite)

Οι οίνοι φυσικώς γλυκύς  /λιαστός και λικέρ από λιαστά σταφύλια  Π.Ο.Π Malvasia Πάρος ( Malvasia Paros ) παράγονται

από σταφύλια της ποικιλίας Μονεμβασιά σε ποσοστό τουλάχιστον 85%

και το υπόλοιπο  ποσοστό από την ποικιλία Ασύρτικο.

(il vino liquoroso da uve appassite e il vino naturalmente dolce vino passito della DOP Malvasia Paros sono ottenuti dalla varietà Monemvasia per almeno 85% e per il resto dalla varieà Assyrtiko)

 

8. ΔΕΣΜΌΣ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΉ ΠΕΡΙΟΧΉ

(legame con la zona geografica)

 

8.1. Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή για τον οίνο από λιασμένα σταφύλια.

(legame con l’ambiente per il vino naturalmente dolce da uve appassite)

8.1.1. Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geografica)

α. Ποιότητα

(qualità)

Το νησί αποτελεί εδώ και αιώνες κέντρο αμπελουργίας και οινοποιίας στο Αιγαίο, και ”καταφύγιο” σπάνιων γηγενών ποικιλιών.

Ενδεικτικό της ποιότητας του Παριανού οίνου, είναι ότι μετά την καταστροφή των γαλλικών αμπελώνων από φυλλοξήρα, τα νησιά έγιναν μια σημαντική πηγή της ανάμειξης κρασιού για τη Γαλλία.

 

β. Ιστορικός δεσμός

Ο βυζαντινός οίνος μαλβαζίας γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία κυρίως λόγω των Βένετων εμπόρων που φόρτωναν τα πλοία τους από το λιμάνι της Μονεμβασιάς και για το λόγω αυτό απέκτησε και ο οίνος την ονομασία του λιμανιού φόρτωσης Mal(e)vasia.

Στην περιοχή αυτή λοιπόν, από τον 12° αιώνα, καλλιεργείται μεταξύ των γηγενών ποικιλιών μια δεσπόζουσα ποικιλία, που τα σταφύλια της είχαν χαρακτήρες κατάλληλους για την παραγωγή γλυκών οίνων.

Σύμφωνα με μαρτυρίες και με ιστορικά έγγραφα της εποχής μοσχεύματα της ποικιλίας αυτής φυτεύτηκαν στην Κρήτη και στα Κυκλαδονήσια, μεταξύ αυτών και στην Πάρο, σε περιοχές δηλαδή που όχι μόνο συμμετείχαν στο οινεμπόριο των Βένετων, αλλά και που γνωρίζουμε ότι επί βενετοκρατίας παρήγαν κρασιά που οι μεν Έλληνες τα αποκαλούσαν μονοβασιά, οι δε Βένετοι malvasia.

Έτσι με την ίδια λογική και αυτοί που πήραν τα μοσχεύματα της συγκεκριμένης ποικιλίας σταφυλιού την ονόμασαν μονεμβασιά αφού αυτό ήταν το λιμάνι φόρτωσης.

Από τότε και ύστερα, καθόλο το μεσαίωνα και τους μετέπειτα χρόνους υπάρχουν πλείστες αναφορές ( Andrea Cornaro, Robert Sauger, αβάς Pegue, Marcaky Zallony κ.α.) για την ύπαρξη της ποικιλίας στον κυκλαδικό χώρο, την καλλιέργειά της και την παραγωγή γλυκών κρασιών από λιαστά σταφύλια μονεμβασιάς, εξαιρετικής ποιότητας.

Ο Robert Sauger, Ιησουΐτης μισσιονάριος στα Κυκλαδονήσια κατά το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα, που έζησε και ταξίδεψε για αρκετά χρόνια στα νησιά, αναφερόμενος στα είδη σταφυλιών που συνάντησε και   προσπαθώντας να ετυμολογήσει, ανεπιτυχώς όμως το όνομα της μονεμβασιάς – malvasia την καταγράφει malvoisie, όπως αποκαλούσαν δηλαδή οι Γάλλοι την καστρόπολη της Μονεμβασιάς και το κρασί της.

Η Jancis Robinson στο έγκριτο βιβλίο της για τις ποικιλίες αμπέλου που καλλιεργούνται σήμερα ανά τον κόσμο και επομένως για την malvoisie, έχει καταγράψει τα συνώνυμα της ποικιλίας στις διάφορες χώρες, όπως malvasier (Γερμανία), malvasia (Ιταλία), malvazija (Γιουγκοσλαβία), malmsey (Μ. Βρετανία).

Στην Ελλάδα, ως συνώνυμο της malvoisie αναγράφεται μονεμβασιά.

Η Robinson σημειώνει ότι η ποικιλία malvoisie, προφανώς Μικρασιάτικης καταγωγής, έλκει το όνομά της από το λιμάνι της Μονεμβασιάς.

Ακόμη προσθέτει ότι η ποικιλία δέχεται βραχύ κλάδεμα, διαμορφώνεται συνήθως σε κύπελλο, αναπτύσσεται καλά σε κλίματα ξηρά και εδάφη που στραγγίζονται καλά, προτιμάει τους λόφους και τις πλαγιές, δίνει κρασιά εξαίρετης ποιότητας, αλλά τείνει να εξαφανισθεί, όπως εξαφανίσθηκε από την ενδοχώρα της Μονεμβασιάς και από την Κρήτη. Όμως η ποικιλία δεν χάθηκε από τον ελληνικό χώρο.

Η malvasia Βένετων, η malvoisie των Φράγκων, καλλιεργείται σποραδικά σε ορισμένα Κυκλαδονήσια με το όνομα μονοβασιά και μονεμβασίτικο, αλλά η κιβωτός που την διαφύλαξε είναι η Πάρος, όπου η ποικιλία αυτή, με το όνομα μονεμβασιά ή μονοβασιά, αποτελεί την κυρίαρχη λευκή ποικιλία του νησιού και από αυτήν παράγονται οι οίνοι Ονομασίας Προέλευσης Ανώτερης Ποιότητας Πάρος.

Το σταφύλι της ποικιλίας αυτής είναι κυλινδροκωνικό και αραιόραγο, ωριμάζει περί τα μέσα με τέλη Αυγούστου.

Οι ρώγες έχουν λεπτό φλοιό χρώματος πρασινοκίτρινου έως κιτρινόχρυσου, σάρκα εύχυμη, γλυκιά, με χαρακτηριστικό άρωμα, το δε γλεύκος υπερώριμων σταφυλιών φθάνει και μέχρι τα 15ο Be, με μικρή οξύτητα.

Με άλλα λόγια τα σταφύλια της μονεμβασιάς ή μονοβασιάς για τους παλαιότερους, έχουν όλους εκείνους τους χαρακτήρες που πρέπει να έχουν τα σταφύλια που είναι κατάλληλα για την παραγωγή γλυκών κρασιών από υπερώριμα και ψημένα στον ήλιο σταφύλια, όπως αυτά για τα οποία φημίζεται η Πάρος.

Αυτή είναι, λοιπόν, η περιώνυμος malvasia, η γενάρχης όλων των αυθεντικών ποικιλιών της οικογένειας  malvasia.

(πηγή: Μονεμβάσιος Οίνος- Μονοβασ(ι)α – Malvasia, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών, Διεθνή Συμπόσια 17, απόσπασμα από κα.Σταυρούλα Κουράκου « Η ποικιλία αμπέλου malvasia και οι κατ’ όνομα μαλβαζίες » σελ. 187 – 201.

 

γ. Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός

(legame culturale, sociale ed economico)

Παρότι ο συνολικός της αμπελώνας έχει πλέον κατακερματιστεί για να αξιοποιηθούν μεγάλες εκτάσεις τουριστικά, το κρασί παραμένει ένα από τα βασικά προϊόντα της Πάρου, και σημαντικός πόρος εμπορικής και τουριστικής ανάπτυξης για το νησί.

 

δ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση

(ambiente ed origine geografica)

Τα εδάφη είναι inceptisols που έχουν αναπτυχθεί σε αλλουβιακά και κολλουβιακά υλικά, τα οποία προήλθαν από την αποσάθρωση ανάντη εκτάσεων.

Είναι εδάφη αρκετά γόνιμα, ελαφριάς κοκκομετρικής σύστασης (αμμοπηλώδη) με περιεκτικότητα σε χάλικες < 10%, τα οποία περιέχουν ανθρακικό ασβέστιο σε όλο τους το βάθος από 4% έως 19%.

Πρόκειται για εδάφη βαθιά στο πεδινό τμήμα, με βάθος 75-100 εκατοστά στα πρανή των λόφων.

Στις σχετικώς μεγάλες κλίσεις υπάρχουν αναβαθμίδες με ξηρολιθοδομές (ξερολιθιές στην τοπική διάλεκτο). Πρόκειται για εδάφη γόνιμα, διαπερατά και καλώς στραγγιζόμενα.

Τα επικλινή εδάφη είναι inceptisols που προήλθαν κυρίως από έντονη διάβρωση εδαφών alfisols, στα οποία παρουσιάζεται πετροκαλσικός ορίζοντας σε βάθος μεγαλύτερο των 50 εκατοστών.

Πρόκειται για εδάφη μέσης έως βαριάς κοκκομετρικής σύστασης (αμμοπηλώδη - πηλώδη έως αργιλώδη) με περιεκτικότητα σε χάλικες < 10%, τα οποία περιέχουν ανθρακικό ασβέστιο σε όλο τους το βάθος έως 29%.

Το βάθος των εδαφών που είναι διαπερατά και στραγγίζονται καλά, κυμαίνεται από 65 εκατοστά έως 1,5 μέτρο.

Η γενική κλίση είναι και μεγαλύτερη του 10% αλλά περιορίζεται τοπικός κάτω του 6% λόγω των αναβαθμίδων με ξηρολιθοδομές.

Στους ορεινούς αμπελώνες άνω των 400 μέτρων τα εδάφη είναι διαπερατά, με καλή στράγγιση, είναι inceptisols αναπτυγμένα σε αναβαθμίδες με ξηρολιθοδομές ύψους 1 έως 2 μέτρα, ελαφριάς κοκκομετρικής σύστασης (αμμοπηλώδη) επιφανειακώς, με υπέδαφος βαρύτερης σύστασης (αμμοαργιλοπηλώδη) και περιεκτικότητα 15% σε χάλικες.

Το ανθρακικό ασβέστιο  κυμαίνεται από 3% έως 7% σε όλο τους το βάθος, το οποίο διαφοροποιείται ανάλογα με το ύψος των αναβαθμίδων.

Η κλίση στις ορεινές πλαγιές είναι αρκετά μεγάλη (>12%).

Το κλίμα της Πάρου είναι εύκρατο, ξηρό με ήπιους χειμώνες και λίγες βροχές, που δεν ξεπερνούν συνήθως  τα 400 χιλιοστά / έτος, με ήπιους χειμώνες όπου κυριαρχούν οι ισχυροί άνεμοι, ενώ η θερμοκρασία σπανίως πέφτει κάτω από 8-9° C.

Από τον Μάιο μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου σπανίως βρέχει και οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν αισθητά.

Τις ζέστες του καλοκαιριού, που φθάνουν τους 34-36° C, διασκεδάζουν οι τοπικοί άνεμοι, τα λεγόμενα μελτέμια, που διαρκούν 20-30 ημέρες και φυσούν με ένταση 5-7 μποφόρ.

Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ότι το βράδυ καταλαγιάζουν, χαρίζοντας την απαραίτητη δροσιά τους μόνο στη διάρκεια της ημέρας, ανακουφίζοντας έτσι τα αμπέλια.

Σύμφωνα με στοιχεία του μετεωρολογικού σταθμού πολιτικής αεροπορίας Πάρου, οι μέσες τιμές θερμοκρασίας κυμαίνονται από 9° C η μέση χαμηλότερη, με μέση υψηλότερη τους 34° C, η μέσες τιμές σχετικής υγρασίας από 52% η μέση χαμηλότερη, με μέση υψηλότερη σχετική υγρασία 74%.

Οι ετήσιες ώρες ηλιοφάνειας κυμαίνονται από 2919 ώρες έως 3072 ώρες, ενώ οι μέγιστες τιμές παρατηρούνται κατά την περίοδο της βλάστησης από Μάρτιο έως Σεπτέμβριο.

 

Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Οι  κλιματικές συνθήκες , η ποικιλία των εδαφών της Πάρου, ο συνδυασμός των παραθαλάσσιων με τους ορεινούς αμπελώνες, οι εφαρμοζόμενες παραδοσιακές καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και οι οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Π.Ο.Π Malvasia Πάρος.

 

Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων Π.Ο.Π Malvasia Πάρος, οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (έδαφος, κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

8.2. Ιστορικός, πολιτιστικός, κοινωνικός δεσμός και γεωγραφικό περιβάλλον για τον οίνο λικέρ από λιαστά σταφύλια

(legame storico, culturale, sociale ed ambiente geografico per il vino liquoroso ottenuto da uve appassite)

8.2.1. Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geografica)

α. Ποιότητα

(qualità)

Το νησί αποτελεί εδώ και αιώνες κέντρο αμπελουργίας και οινοποιίας στο Αιγαίο, και ”καταφύγιο” σπάνιων γηγενών ποικιλιών.

Ενδεικτικό της ποιότητας του Παριανού οίνου, είναι ότι μετά την καταστροφή των γαλλικών αμπελώνων από φυλλοξήρα, τα νησιά έγιναν μια σημαντική πηγή της ανάμειξης κρασιού για τη Γαλλία.

 

β. Ιστορικός δεσμός

(legame storico)

Ο βυζαντινός οίνος μαλβαζίας γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία κυρίως λόγω των Βένετων εμπόρων που φόρτωναν τα πλοία τους από το λιμάνι της Μονεμβασιάς και για το λόγω αυτό απέκτησε και ο οίνος την ονομασία του λιμανιού φόρτωσης Mal(e)vasia.

Στην περιοχή αυτή λοιπόν, από τον 12° αιώνα, καλλιεργείται μεταξύ των γηγενών ποικιλιών μια δεσπόζουσα ποικιλία, που τα σταφύλια της είχαν χαρακτήρες κατάλληλους για την παραγωγή γλυκών οίνων.

Σύμφωνα με μαρτυρίες και με ιστορικά έγγραφα της εποχής μοσχεύματα της ποικιλίας αυτής φυτεύτηκαν στην Κρήτη και στα Κυκλαδονήσια, μεταξύ αυτών και στην Πάρο, σε περιοχές δηλαδή που όχι μόνο συμμετείχαν στο οινεμπόριο των Βένετων, αλλά και που γνωρίζουμε ότι επί βενετοκρατίας παρήγαν κρασιά που οι μεν Έλληνες τα αποκαλούσαν μονοβασιά, οι δε Βένετοι malvasia.

Έτσι με την ίδια λογική και αυτοί που πήραν τα μοσχεύματα της συγκεκριμένης ποικιλίας σταφυλιού την ονόμασαν μονεμβασιά αφού αυτό ήταν το λιμάνι φόρτωσης.

Από τότε και ύστερα, καθόλο το μεσαίωνα και τους μετέπειτα χρόνους υπάρχουν πλείστες αναφορές ( Andrea Cornaro, Robert Sauger, αβάς Pegue, Marcaky Zallony κ.α.) για την ύπαρξη της ποικιλίας στον κυκλαδικό χώρο, την καλλιέργειά της και την παραγωγή γλυκών κρασιών από λιαστά σταφύλια μονεμβασιάς, εξαιρετικής ποιότητας.

Ο Robert Sauger, Ιησουΐτης μισσιονάριος στα Κυκλαδονήσια κατά το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα, που έζησε και ταξίδεψε για αρκετά χρόνια στα νησιά, αναφερόμενος στα είδη σταφυλιών που συνάντησε και   προσπαθώντας να ετυμολογήσει, ανεπιτυχώς όμως το όνομα της μονεμβασιάς – malvasia την καταγράφει malvoisie, όπως αποκαλούσαν δηλαδή οι Γάλλοι την καστρόπολη της Μονεμβασιάς και το κρασί της.

Η Jancis Robinson στο έγκριτο βιβλίο της για τις ποικιλίες αμπέλου που καλλιεργούνται σήμερα ανά τον κόσμο και επομένως για την malvoisie, έχει καταγράψει τα συνώνυμα της ποικιλίας στις διάφορες χώρες, όπως malvasier (Γερμανία), malvasia (Ιταλία), malvazija (Γιουγκοσλαβία), malmsey (Μ. Βρετανία).

Στην Ελλάδα, ως συνώνυμο της malvoisie αναγράφεται μονεμβασιά. Η Robinson σημειώνει ότι η ποικιλία malvoisie, προφανώς Μικρασιάτικης καταγωγής, έλκει το όνομά της από το λιμάνι της Μονεμβασιάς.

Ακόμη προσθέτει ότι η ποικιλία δέχεται βραχύ κλάδεμα, διαμορφώνεται συνήθως σε κύπελλο, αναπτύσσεται καλά σε κλίματα ξηρά και εδάφη που στραγγίζονται καλά, προτιμάει τους λόφους και τις πλαγιές, δίνει κρασιά εξαίρετης ποιότητας, αλλά τείνει να εξαφανισθεί, όπως εξαφανίσθηκε από την ενδοχώρα της Μονεμβασιάς και από την Κρήτη. Όμως η ποικιλία δεν χάθηκε από τον ελληνικό χώρο.

Η malvasia Βένετων, η malvoisie των Φράγκων, καλλιεργείται σποραδικά σε ορισμένα Κυκλαδονήσια με το όνομα μονοβασιά και μονεμβασίτικο, αλλά η κιβωτός που την διαφύλαξε είναι η Πάρος, όπου η ποικιλία αυτή, με το όνομα μονεμβασιά ή μονοβασιά, αποτελεί την κυρίαρχη λευκή ποικιλία του νησιού και από αυτήν παράγονται οι οίνοι Ονομασίας Προέλευσης Ανώτερης Ποιότητας Πάρος.

Το σταφύλι της ποικιλίας αυτής είναι κυλινδροκωνικό και αραιόραγο, ωριμάζει περί τα μέσα με τέλη Αυγούστου.

Οι ρώγες έχουν λεπτό φλοιό χρώματος πρασινοκίτρινου έως κιτρινόχρυσου, σάρκα εύχυμη, γλυκιά, με χαρακτηριστικό άρωμα, το δε γλεύκος υπερώριμων σταφυλιών φθάνει και μέχρι τα 15ο Be, με μικρή οξύτητα.

Με άλλα λόγια τα σταφύλια της μονεμβασιάς ή μονοβασιάς για τους παλαιότερους, έχουν όλους εκείνους τους χαρακτήρες που πρέπει να έχουν τα σταφύλια που είναι κατάλληλα για την παραγωγή γλυκών κρασιών από υπερώριμα και ψημένα στον ήλιο σταφύλια, όπως αυτά για τα οποία φημίζεται η Πάρος.

Αυτή είναι, λοιπόν, η περιώνυμος malvasia, η γενάρχης όλων των αυθεντικών ποικιλιών της οικογένειας  malvasia.

(πηγή: Μονεμβάσιος Οίνος- Μονοβασ(ι)α – Malvasia, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών, Διεθνή Συμπόσια 17, απόσπασμα από κα.Σταυρούλα Κουράκου « Η ποικιλία αμπέλου malvasia και οι κατ’ όνομα μαλβαζίες » σελ. 187 – 201.

 

γ. Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός

(legame culturale, sociale ed economico)

Παρότι ο συνολικός της αμπελώνας έχει πλέον κατακερματιστεί για να αξιοποιηθούν μεγάλες εκτάσεις τουριστικά, το κρασί παραμένει ένα από τα βασικά προϊόντα της Πάρου, και σημαντικός πόρος εμπορικής και τουριστικής ανάπτυξης για το νησί.

         

δ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση

(ambiente ed origine geografica)

Τα εδάφη είναι inceptisols που έχουν αναπτυχθεί σε αλλουβιακά και κολλουβιακά υλικά, τα οποία προήλθαν από την αποσάθρωση ανάντη εκτάσεων.

Είναι εδάφη αρκετά γόνιμα, ελαφριάς κοκκομετρικής σύστασης (αμμοπηλώδη) με περιεκτικότητα σε χάλικες < 10%, τα οποία περιέχουν ανθρακικό ασβέστιο σε όλο τους το βάθος από 4% έως 19%.

Πρόκειται για εδάφη βαθιά στο πεδινό τμήμα, με βάθος 75-100 εκατοστά στα πρανή των λόφων.

Στις σχετικώς μεγάλες κλίσεις υπάρχουν αναβαθμίδες με ξηρολιθοδομές (ξερολιθιές στην τοπική διάλεκτο).

Πρόκειται για εδάφη γόνιμα, διαπερατά και καλώς στραγγιζόμενα.

Τα επικλινή εδάφη είναι inceptisols που προήλθαν κυρίως από έντονη διάβρωση εδαφών alfisols, στα οποία παρουσιάζεται πετροκαλσικός ορίζοντας σε βάθος μεγαλύτερο των 50 εκατοστών.

Πρόκειται για εδάφη μέσης έως βαριάς κοκκομετρικής σύστασης (αμμοπηλώδη - πηλώδη έως αργιλώδη) με περιεκτικότητα σε χάλικες < 10%, τα οποία περιέχουν ανθρακικό ασβέστιο σε όλο τους το βάθος έως 29%.

Το βάθος των εδαφών που είναι διαπερατά και στραγγίζονται καλά, κυμαίνεται από 65 εκατοστά έως 1,5 μέτρο.

Η γενική κλίση είναι και μεγαλύτερη του 10% αλλά περιορίζεται τοπικός κάτω του 6% λόγω των αναβαθμίδων με ξηρολιθοδομές.

Στους ορεινούς αμπελώνες άνω των 400 μέτρων τα εδάφη είναι διαπερατά, με καλή στράγγιση, είναι inceptisols αναπτυγμένα σε αναβαθμίδες με ξηρολιθοδομές ύψους 1 έως 2 μέτρα, ελαφριάς κοκκομετρικής σύστασης (αμμοπηλώδη) επιφανειακώς, με υπέδαφος βαρύτερης σύστασης (αμμοαργιλοπηλώδη) και περιεκτικότητα 15% σε χάλικες.

Το ανθρακικό ασβέστιο  κυμαίνεται από 3% έως 7% σε όλο τους το βάθος, το οποίο διαφοροποιείται ανάλογα με το ύψος των αναβαθμίδων.

Η κλίση στις ορεινές πλαγιές είναι αρκετά μεγάλη (>12%).

Το κλίμα της Πάρου είναι εύκρατο, ξηρό με ήπιους χειμώνες και λίγες βροχές, που δεν ξεπερνούν συνήθως  τα 400 χιλιοστά / έτος, με ήπιους χειμώνες όπου κυριαρχούν οι ισχυροί άνεμοι, ενώ η θερμοκρασία σπανίως πέφτει κάτω από 8-9° C.

Από τον Μάιο μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου σπανίως βρέχει και οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν αισθητά.

Τις ζέστες του καλοκαιριού, που φθάνουν τους 34-36° C, διασκεδάζουν οι τοπικοί άνεμοι, τα λεγόμενα μελτέμια, που διαρκούν 20-30 ημέρες και φυσούν με ένταση 5-7 μποφόρ.

Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ότι το βράδυ καταλαγιάζουν, χαρίζοντας την απαραίτητη δροσιά τους μόνο στη διάρκεια της ημέρας, ανακουφίζοντας έτσι τα αμπέλια.

Σύμφωνα με στοιχεία του μετεωρολογικού σταθμού πολιτικής αεροπορίας Πάρου, οι μέσες τιμές θερμοκρασίας κυμαίνονται από 9° C η μέση χαμηλότερη, με μέση υψηλότερη τους 34° C, η μέσες τιμές σχετικής υγρασίας από 52% η μέση χαμηλότερη, με μέση υψηλότερη σχετική υγρασία 74%.

Οι ετήσιες ώρες ηλιοφάνειας κυμαίνονται από 2919 ώρες έως 3072 ώρες, ενώ οι μέγιστες τιμές παρατηρούνται κατά την περίοδο της βλάστησης από Μάρτιο έως Σεπτέμβριο.

 

Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Οι  κλιματικές συνθήκες , η ποικιλία των εδαφών της Πάρου, ο συνδυασμός των παραθαλάσσιων με τους ορεινούς αμπελώνες, οι εφαρμοζόμενες παραδοσιακές καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και οι οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Π.Ο.Π Malvasia Πάρος.

 

Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων Π.Ο.Π Malvasia Πάρος, οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (έδαφος, κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

9. ΆΛΛΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΈΣΕΙΣ

(altre condizioni)

 

9.1. Για την παραγωγή του οίνου Π.Ο.Π. Malvasia  Πάρος εφαρμόζονται οι γενικές και ειδικές διατάξεις της ισχύουσας Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, όπως:

(le disposizioni generali e specifiche, nazionali e comunitarie per la produzione dei vini DOP Malvasia Paros sono:)

 

Εθνική Νομοθεσία

-Β. Διάταγμα υπ’ αριθ. 423/8-6-1970 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 136/Α/19-6-1970)

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 308791/7815/2-10-1973 «Περί των όρων εμφιαλώσεως οίνων ονομασιών προελεύσεως» (ΦΕΚ 1201/Β/5-10-1973) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 301653/2962/19-9-1974 « Περί τροποποιήσεως υπ΄ αριθμ. 308791/7815/2-10-73 αποφάσεως Υπουργών Οικονομικών, Γεωργίας και Βιομηχανίας, περί ειδικών όρων εμφιαλώσεως οίνων, ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 978/Β/4-10-1974).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 242059/1445/28-4-1975 «Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 505/Β/19-5-1975).

- Προεδρικό Διάταγμα 403/18.4.1981 «Περί αναγνωρίσεως προελεύσεως οίνων Πάρος» (ΦΕΚ 111/Α/23.4.1981)

-Υπουργική απόφαση αριθ. 397721/1.10.1992 «Τροποποίηση των στρεμματικών αποδόσεων αμπελώνων ζωνών παραγωγής οίνων ονομασίας προελεύσεως ανωτέρως ποιότητας» ( ΦΕΚ 617/Β/12.10.1992).

- Προεδρικό Διάταγμα 357/25.11.1997 «Αναγνώριση ονομασιών προέλευσης οίνων ‘’ΠΑΡΟΣ’’» (ΦΕΚ 240/Α/28.11.1997).

-Υπουργική απόφαση αριθ. 301963/25.2.1998 «Αναγνώριση οίνων «Πάρος» ως ονομασία προέλευσης ανωτέρας ποιότητας»(ΦΕΚ 227/Β/9.3.1998).

-Διόρθωση σφάλματος στην αναγνώριση οίνων «Πάρος» ως ονομασία προέλευσης ανωτέρας ποιότητας (ΦΕΚ 648/Β/29.6.1998)

-Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/9-6-2005 « Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην

κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανση τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

- Προεδρικό Διάταγμα 93/7.10.2011 «Αναγνώριση Ονομασιών Προέλευσης Οίνων Πάρος» (ΦΕΚ 224/Α/26.10.2011)

-Υπουργική απόφαση αριθ. 201614/12.12.2011 «Αναγνώριση οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία  Προέλευσης ΠΑΡΟΣ» ( ΦΕΚ 2817/Β/13.12.2011)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ.  317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

- Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

-Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων» στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999)

 

Παλαίωση  στην οριοθετημένη περιοχή

(invecchiamento nella zona delimitata)

Σύμφωνα με την αριθ. 201614/ 12-12-2011 «Αναγνώριση οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης ΠΑΡΟΣ» (ΦΕΚ 2817/Β/13-12-2011) στην παράγραφο 6 αναφέρεται:

«Όλη η φάση της οξειδωτικής παλαίωσης, όσα χρόνια και εάν διαρκέσει, λαμβάνει χώρα μόνο στις νήσους Πάρος και Αντίπαρος».

(secondo il decreto n. 201614 del 12/12/2011 paragrafo 6 l’invecchiamento obbligatorio deve avvenire all’interno della zona di produzione)

 

9.2. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων

(disposizioni supplementari inerenti all’etichettatura dei vini)

Ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής

(termini che si riferiscono a determinati metodi di produzione)

Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα».

 

Εθνική Νομοθεσία

Σύμφωνα με την αριθ. 201614/ 12-12-2011 «Αναγνώριση οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης ΠΑΡΟΣ» (ΦΕΚ 2817/Β/13-12-2011) στην παράγραφο 8 αναφέρεται:

(secondo il decreto n. 201614 del 12/12/2011 della DOP Malvasia Sitia il punto 8 recita:)

 

 Για τους οίνους ΠΟΠ Μalvasia ΠΑΡΟΣ οι ενδείξεις παλαίωσης αναγράφονται ως εξής:

(i termini per l’invecchiamento dei vini DOP Malvasia Paros sono:)

−  Εσοδεία Υ, όταν πρόκειται για μια μόνο εσοδεία του έτους Υ και εφόσον έχει συμπληρωθεί ο χρόνος της ελάχιστης υποχρεωτικής οξειδωτικής διετούς παλαίωσης.

(millesimo X, quando il vino viene prodotto con uve di un’unica annata dopo un invecchiamento ossidativo obbligatorio di almeno due anni)

− Χ ετών παλαίωση, όπου Χ τα έτη της ελάχιστης προαιρετικής οξειδωτικής παλαίωσης, τα οποία ορίζονται σε 4, 8, 12, 16 και επόμενα, με διαφορά τεσσάρων ετών μεταξύ τους.

(X anni di invecchiamento, quando i vini sono stati invecchiati la quantità di anni scritta in etichetta come 4 - 8 – 12 – 16 e oltre sempre con una differenza di quattro anni)

Σε περιπτώσεις ανάμιξης οίνων διαφορετικών ετών παλαίωσης αναγράφονται τα έτη του οίνου που έχει υποστεί μικρότερης διάρκειας παλαίωση.

(in caso di miscela tra invecchiamenti di anni diversi, in etichetta si scriverà sempre quello più giovane)

 

9.3. Αναγραφή στην επισήμανση του έτους εμφιάλωσης

(indicazione dell’annata di vendemmia)

Σύμφωνα με την αριθ. 201614/ 12-12-2011 «Αναγνώριση οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης ΠΑΡΟΣ» (ΦΕΚ 2817/Β/13-12-2011) στην παράγραφο 8  αναφέρεται:

(secondo il decreto n. 201614 del 12/12/2011 della DOP Malvasia Sitia il punto 8 recita:)

«Η αναγραφή του έτους εμφιάλωσης στην ετικέτα είναι υποχρεωτική».

(l’indicazione dell’anno di vendemmia è obbligatoria)

 

9.4. Επισήμανση και παρουσίαση των οίνων

(etichettatura e presentazione dei vini)

Σύμφωνα με την αριθ. 201614/ 12-12-2011 «Αναγνώριση οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης ΠΑΡΟΣ» (ΦΕΚ 2817/Β/13-12-2011) στην παράγραφο 8  αναφέρεται:

(secondo il decreto n. 201614 del 12/12/2011 della DOP Malvasia Sitia il punto 8 recita:)

 

α) Η ονομασία «Malvasia ΠΑΡΟΣ» αναγράφεται με γράμματα του αυτού μεγέθους και χρώματος ώστε να αποτελούν ενιαίο σύνολο και το όνομα Malvasia πάντοτε με λατινικούς χαρακτήρες.

Εντούτοις, στα δελτία προβολής και διαφήμισης που απευθύνονται στον Έλληνα καταναλωτή, η ονομασία αυτή μπορεί να αναγράφεται και ως «Μαλβαζία» με Ελληνικούς χαρακτήρες.

(l’indicazione della DOP Malvasia Sitia deve essere scritta in lettere della medesima dimensione e colore, sempre con caratteri latini (Malvasia), solo per la promozione all’interno della Grecia di può utilizzare i caratteri Greci Μαλβαζία)

 

β)  Ο τύπος του οίνου αναγράφεται ως εξής:

- Οίνος «Λιαστός»/από λιαστά σταφύλια (vin Liastos/vin de raisins passerillés)

προκειμένου για τον οίνο από λιαστά σταφύλια.

(vino passito o vino naturalmente dolce da uve appassite)

- Οίνος «λικέρ από λιαστά σταφύλια» (vin de liqueur de raisins passerillés)

προκειμένου για οίνο λικέρ από λιασμένα σταφύλια.

(vino liquoroso da uve appassite)

 

9.5. Παραδοσιακές Ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθμ 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Malvasia Πάρος είναι οι παρακάτω:

 

ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines,

ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de coteaux,

ΑΠΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ(ΥΣ) ΑΜΠΕΛΩΝΑ(ΕΣ) / Vin de vignoble(s) Insulaire(s), 

ΛΙΑΣΤΟΣ / Liastos , Vin de paille,

ΑΠΟ ΑΜΠΕΛΩΝΑ(ΕΣ) ΣΕ ΠΕΖΟΥΛΕΣ / Vin de vignobles en terrasses.

 

10. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ

(autorità ed organismi di controllo)

 

10.1. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

(la verifica si basa sulle seguenti disposizioni)

- Β. Διάταγμα υπ’ αριθ. 423/8-6-1970 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 136/Α/19-6-1970)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ.  317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21-9-2001 «Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001)

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 308791/7815/2-10-1973 «Περί των όρων εμφιαλώσεως οίνων ονομασιών προελεύσεως» (ΦΕΚ 1201/Β/5-10-1973) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 301653/2962/19-9-1974 « Περί τροποποιήσεως υπ΄ αριθμ. 308791/7815/2-10-73 αποφάσεως Υπουργών Οικονομικών, Γεωργίας και Βιομηχανίας, περί ειδικών όρων εμφιαλώσεως οίνων, ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 978/Β/4-10-1974).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 242059/1445/28-4-1975 «Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως»(ΦΕΚ 505/Β/19-5-1975).

 

10.2. Διαδικασία διεξαγωγής των ελέγχων:

(procedure per lo svolgimento delle ispezioni)

Για κάθε αμπελουργική περίοδο ο οίνος που έχει τις προϋποθέσεις για τη κατάταξή του ως ΠΟΠ Malvasia ΠΑΡΟΣ πρέπει να υποβληθεί σε αναλυτικές και οργανοληπτικές εξετάσεις κατά το στάδιο της παραγωγής και πριν την διαδικασία κατάταξής του.

Για την πραγματοποίηση των αναλυτικών εξετάσεων λαμβάνεται αντιπροσωπευτικό δείγμα και αποστέλλεται σε ένα από τα εργαστήρια που είναι επιφορτισμένα με τη διεξαγωγή των επίσημων αναλύσεων στο τομέα του οίνου.

Λαμβάνεται επίσης αντιπροσωπευτικό δείγμα για την πραγματοποίηση των οργανοληπτικών εξετάσεων και ο παραγωγός υποβάλλει έγγραφο αίτημα στην  Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής προκειμένου να γίνει οργανοληπτική εξέταση και να πιστοποιηθεί αν ο εν λόγω οίνος έχει τα ενδεδειγμένα χαρακτηριστικά (χρώμα – διαύγεια – οσμή - γεύση) που επιτρέπουν την κατάταξή του ως ΠΟΠ Malvasia Πάρος.

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής συγκαλεί την επιτροπή οργανοληπτικών εξετάσεων προκειμένου να εξετάσει το δείγμα και να γνωμοδοτήσει για τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του οίνου.

Ο παραγωγός του οίνου υποβάλλει στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής επίσημα αντίγραφα της δήλωσης παραγωγής ή συγκομιδής των σταφυλιών, τα συνοδευτικά έγγραφα που αποδεικνύουν ότι ο οίνος έχει τις προϋποθέσεις  που αφορούν το συγκεκριμένο  οίνο ΠΟΠ  ο οποίος προορίζεται να καταταχθεί καθώς και τα αποτελέσματα των αναλυτικών και οργανοληπτικών εξετάσεων του οίνου.

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής αξιολογεί τα στοιχεία που υποβάλλει ο παραγωγός και αποφασίζει αν ο οίνος θα καταταχθεί.

Για τις ποσότητες του οίνου που κατατάσσονται η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής χορηγεί ανάλογο αριθμό ταινιών ελέγχου.

Οι ταινίες ελέγχου είναι ερυθρού χρώματος και φέρουν ένα κωδικό αριθμό ο οποίος περιλαμβάνει:

Τα γράμματα ΠΡ που αντιστοιχούν στον ΠΟΠ Malvasia Πάρος, τα δυο τελευταία ψηφία του έτους χρησιμοποίησης των ταινιών και τον αύξοντα αριθμό της ταινίας.

 

10.3. Αρχές ελέγχου.

(autorità di controllo)

10.3.1 Υπουργείο: Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Διεύθυνση: Μεταποίησης-Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου

Τμήμα: Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών

Διεύθυνση:  Αχαρνών 2, Αθήνα, Τ.Κ. GR-101 76

Τηλ.: 210 - 212 4171, 210 - 212 4287, 210-2124289

Fax: 210 - 52 38 337

 

e-mail: ax2u249@minagric.gr,ax2u086@minagric.gr,ax2u172@minagric.gr

ΠΑΡΟΣ

PAROS

Ο.Π.Α.Π.

Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας

Π.Ο.Π. (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης)

Υφιστάμενες ονομασίες οίνωνΤεχνικός φάκελος

(denominazioni dei vini esistenti – documentazione tecnica)

Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθ. 403/18-4-1981

Υπουργική Απόφαση αριθ.397721/1.10.1992

Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθ.357/25.11.1997

Υπουργική Απόφαση 301963/25.2.1998

Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/9-6-2005

Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθ. 93/7-10-2011

Υπουργική Απόφαση αριθ. 201614/12-12-2011

(fonte Minagr.gr.)

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

(specifiche del prodotto)

(ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) 1234/2007 ΑΡΘΡΟ 118 γ, ΠΑΡ/ΦΟΣ 2).

Πάρος (el)

Paros (en)

ΠΟΠ – Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης

(P.O.P. denominazione di origine protetta)

 

1. ΟΝΟΜΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

(denominazione da registrare)

 

Όνομα προς καταχώρηση: Πάρος

Ισοδύναμος Όρος: Paros

 

1.1. ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ:

(categorie dei prodotti)

Ο οίνος Π.Ο.Π. Πάρος (Paros) ανήκει στις  κατηγορίες  1.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

1. Οίνος (vino).

 

1.2.   Τύποι οίνων

(tipi di vino)

Οίνος Λευκός Ξηρός (vino bianco secco);

Οίνος Ερυθρός Ξηρός (vino roso asciutto).

 

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΟΊΝΟΥ (Ή ΤΩΝ ΟΊΝΩΝ):

(descrizione del vino o dei vini)

 

2.1. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος Λευκός Ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino bianco secco)

2.1.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος:  11.00% vol.;

(titolo alcolometrico naturale minimo)

Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 11,00% vol.;

(titolo alcolometrico totale minimo)

Ελάχιστος αποκτημένος αλκοολικός τίτλος:  11,00% vol.;

(titolo alcolometrico effettivo minimo)

Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: 0-4,00 g/l;

(contenuto totale zucchero)

Ολική οξύτητα  έκφραση σε  τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3,50 g/l;   

(acidità totale minima 3,50)

Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.1.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

1. Όψη: Φωτεινό πρασινοκίτρινο χρώμα με πρασινωπές αποχρώσεις.

(aspetto: colore giallo brillante con riflessi verdognoli)

2. Οσμή: Έντονο και ανεπτυγμένο άρωμα εσπεριδοειδών και εξωτικών φρούτων, ειδικότερα αυτό του κίτρου και του ανανά, τυπικό των οίνων που προέρχονται από την ποικιλία Μονεμβασιά.

(profumo: aromi intensi e sviluppati di agrumi e frutta esotica, in particolare ananas, tipici della varietà Monemvasia)

3. Γεύση: Έντονη ορυκτώδη γεύση με πλούσιο σώμα, υψηλή οξύτητα και μεγάλης διάρκειας αρωματική επίγευση.

(sapore: mineralità intensa, sapore corposo, alta acidità, retrogusto persistente ed aromatico)

 

2.2. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνου Ερυθρός Ξηρού

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino rosso asciutto)

 

2.2.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος:  11.50% vol.;

(titolo alcolometrico naturale minimo)

Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 11,50% vol.;

(titolo alcolometrico totale minimo)

Ελάχιστος αποκτημένος αλκοολικός τίτλος:  11,50% vol.;

(titolo alcolometrico effettivo minimo)

Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: 0-4,00 g/l;

(contenuto totale zucchero)

Ολική οξύτητα  έκφραση σε  τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 3,50 g/l;   

(acidità totale minima)

Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,20 g/l;

(acidità volatile massima)

Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 150 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.2.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.

(caratteristiche organolettiche)

1. Όψη: Ιδιαίτερα έντονο βαθυκόκκινο ρουμπινί χρώμα, λαμπερό με κυανές αποχρώσεις στο νέο οίνο, ενώ μετά από πολυετή παλαίωση παρατηρούνται ερυθρωπές και έπειτα ιώδεις και κεραμιδί αποχρώσεις.

(aspetto: colore rosso rubino intenso con riflessi bluastri da giovane, acquista tonalità porpora con riflessi mattone dopo alcuni anni di invecchiamento)

2. Οσμή: Πολύπλοκο άρωμα μπαχαρικών, αγριοκέρασων και δαμάσκηνων, τυπικό των ποικιλιών από τις οποίες παράγεται.

(profumo: aroma complesso di spezie, ciliegie e prugne, tipico delle varietà da cui è prodotto)

3. Γεύση: Ισορροπημένη γεύση με πλούσιο ρωμαλέο σώμα και ελαφρώς ταννική επίγευση.

(sapore: corpo robusto, ricco, equilibrato, retrogusto leggermente tannico).

 

3. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΈΣ ΕΝΔΕΊΞΕΙΣ:

(menzioni tradizionali)

 

Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού  (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής  και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με  Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης  (Π.Ο.Π.) Πάρος (Paros) και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής:

 

a. Στοιχείο α):

Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας (Ο.Π.Α.Π.) στη θέση των ΠΟΠ.

(denominazione di origine di qualità superiore OPAP al posto della DOP)

 

b. Στοιχείο β):

Αρχοντικό (palazzo);

Αμπελώνας(ες) (vigneto);

Αμπέλι (vigneto);

Αγρέπαυλη (edificio storico);

Ειδικά Επιλεγμένο (appositamente selezionati, gran riserva);

Επιλογή ή Επιλεγμένος (selezione, selezionato, riserva);

Κάστρο (castello);

Κτήμα (tenuta, proprietà);

Μετόχι (fattoria del monastero);

Μοναστήρι (monastero);

Πύργος (torre);

Παλαιωθείς (invecchiato);

Επιλεγμένος (selezionato).

 

4. ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΈΣ ΠΡΑΚΤΙΚΈΣ

(pratiche enologiche)

 

4.1. Οι λευκοί ξηροί οίνοι Π.Ο.Π. Πάρος (Paros)

(vini bianchi secchi della DOP Paros)

Ο λευκός ξηρός οίνος Π.Ο.Π. Πάρος (Paros) παράγεται με  τη μέθοδος της προζυμωτικής  εκχύλισης, ακολουθεί στατική απολάσπωση και εμβολιασμός με καθαρές επιλεγμένες ζύμες οι οποίες εκφράζουν την  αρωματική τυπικότητα.

Η θερμοκρασία κατά την αλκοολική  ζύμωση δεν υπερβαίνει τους  20° C.

H οινοποίηση γίνεται σε οινοποιεία τα οποία διαθέτουν κατάλληλες εγκαταστάσεις για την παραγωγή οίνων ποιότητας.

(prodotto con il metodo: estrazione, pre-fermentazione, decantazione statica, aggiunta di lieviti selezionati per ottenere maggior aromaticità e fermentazione alcolica. La temperatura durante la fermentazione non deve essere superiore ai 20° C. La vinificazione avviene in cantine dotate di moderne attrezzature e tecniche idonee per produrre vini di qualità).

 

4.2. Οι ερυθροί ξηροί οίνοι Π.Ο.Π. Πάρος (Paros)

(vini rossi asciutti della DOP Paros)

Ο ερυθρός ξηρός οίνος Π.Ο.Π. Πάρος (Paros) παράγονται με την κλασική μέθοδο ερυθράς οινοποίησης.

Η αλκοολική ζύμωση του σταφυλοπολτού και του οίνου σε ζύμωση μετά το διαχωρισμό από τα στέμφυλα γίνεται σε ελεγχόμενες θερμοκρασίες μικρότερες των 30° C.

H οινοποίηση γίνεται σε οινοποιεία τα οποία διαθέτουν κατάλληλες εγκαταστάσεις για την παραγωγή οίνων ποιότητας.

(Il vino rosso della DOP Paros è prodotto con il metodo della vinificazione classica in rosso. La fermentazione deve avvenire ad una temperatura inferiore ai 30° C. La vinificazione avviene in cantine dotate di moderne attrezzature e tecniche idonee per produrre vini di qualità).

 

4.3. Ειδικές οινολογικές πρακτικές:

(pratiche enologiche specifiche dei vini:)

4.3.1 Για τη χρησιμοποίηση της ένδειξης «Επιλεγμένος» ή «Réserve» για τους λευκούς ξηρούς ΠΟΠ Πάρος (Paros) πρέπει:

per poter utilizzare le menzioni “selezionato”, “Reserve”, i vini bianchi DOP Πάρος (Paros) devono:

- οι οίνοι να έχουν ένα  ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης ένα (1) έτος , εκ των οποίων  τουλάχιστον έξι (6) μήνες σε δρύινα βαρέλια και τρεις (3) μήνες σε φιάλες.

(avere un invecchiamento minimo di 1 anno, di cui almeno 6 mesi in botti di rovere e 3 mesi in bottiglia)

 

Για την χρησιμοποίηση της ένδειξης «Ειδικά Επιλεγμένος» ή «Grande Réserve» για τους λευκούς ξηρούς Π.Ο.Π. Πάρος (Paros) πρέπει:

(per poter utilizzare le menzioni “appositamente selezionato”, “ Grande Réserve”, i vini bianchi DOP Πάρος (Paros) devono: 

- οι οίνοι να έχουν ένα  ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης δύο [2] έτη, εκ των οποίων  τουλάχιστον δώδεκα (12) μήνες σε δρύινα βαρέλια και έξι (6) μήνες σε φιάλες.

(avere un invecchiamento minimo di 2 anni, di cui almeno 12 mesi in botti di rovere e 6 mesi in bottiglia)

 

4.3.2. Για την χρησιμοποίηση της ένδειξης «Επιλεγμένος» ή «Réserve» για τους ερυθρούς ξηρούς Πάρος (Paros) πρέπει οι οίνοι:

(per poter utilizzare le menzioni “selezionato”, “Reserve”, i vini rossi DOP Πάρος (Paros) devono:

- να έχουν ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης δυο (2) έτη , εκ των οποίων τουλάχιστον δώδεκα (12) μήνες σε δρύινα βαρέλια και έξι (6) μήνες σε φιάλες

(avere un invecchiamento minimo di 2 anni, di cui almeno 12 mesi in botti di rovere e 6 mesi in bottiglia)

 

Για την χρησιμοποίηση της ένδειξης «Ειδικά Επιλεγμένος» ή «Grande Réserve» για ερυθρούς ξηρούς Πάρος (Paros) πρέπει οι οίνοι:

(per poter utilizzare le menzioni “appositamente selezionato”, “ Grande Réserve”, i vini rossi DOP Πάρος (Paros) devono: 

- να έχουν ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης τέσσερα [4] έτη, εκ των οποίων τουλάχιστον δεκαοκτώ (18) μήνες σε δρύινα βαρέλια και δεκαοκτώ (18) μήνες σε φιάλες.

(avere un invecchiamento minimo di 4 anni, di cui almeno 18 mesi in botti di rovere e 18 mesi in bottiglia)

 

4.4. Καλλιεργητικές πρακτικές

(pratiche colturali)

Η μόρφωση των πρέμνων γίνεται σε κυπελλοειδή ή γραμμικά σχήματα.

(il sistema di coltivazione è a vaso o forme lineari)

Η ηλικία των πρέμνων είναι μεγαλύτερη των τεσσάρων ετών από τον εμβολιασμό τους και δεν επιτρέπεται η άρδευση. Καλλιεργητικές τεχνικές που δεν εφαρμόζονται πατροπαράδοτα στην περιοχή δεν επιτρέπονται.

(l’età delle viti deve essere superiore ai quattro anni dopo l’innesto, sono ammesse solo tecniche di coltivazione tradizionali e tipiche del luogo)

Το σύνηθες σχήμα κλαδέματος για τους νέους αμπελώνες, λόγω των ισχυρών ανέμων που πνέουν, είναι το χαμηλό κυπελλοειδές με ύψος κορμού 25–40 εκατοστών και ύψος φυλλώματος 4 –100 εκατοστών, ή η στήριξη των κληματίδων σε σύρματα (όρθιο γραμμικό αμφίπλευρο). Το σύστημα αυτό εφαρμόζεται σε ποσοστό 80%.

(la forma di potatura delle viti a causa del forte vento è a calice basso tra i 25 e 40 cm di altezza e il fogliame non deve superare i 100 cm., o lineari sui due lati, sostenuti da fili e tutori di canne, tale sistema è praticato per l’80% dei vigneti)

Παλαιοτέρα το σύστημα μόρφωσης ήταν άκορμο με αποτέλεσμα οι κληματίδες να έρπουν στο έδαφος.

(sino a poco tempo fa la coltivazione era a tronco strisciante)

Ο κορμός, οι  βραχίονες και οι σταφυλές των κληματίδων έρπουν στο χώμα, αποκτώντας καμιά φορά μέχρι και 5 μέτρα μήκος, οι γνωστές «απλωταριές» της Πάρου.

(il tronco e i tralci strisciavano sul terreno fino a cinque metri per lato questo sistema è noto come “Aplotaria di Paros”)

Φαίνεται πως το έρπον αυτό σχήμα εφαρμόστηκε γιατί προφυλάσσει τους νέους βλαστούς και τις σταφυλές από τους σφοδρούς άνεμους που σαρώνουν τη Πάρο.

(questo sistema proteggeva i germogli e i grappoli dai forti venti abituali sull’isola di Paros)

Το δε άπλωμα του κορμού από την εσφαλμένη αντίληψη ότι οι ακραίοι οφθαλμοί της κληματίδας είναι και οι πλέον παραγωγικοί.

(la diffusione del sistema a tronco strisciante dava erroneamente un segnale di maggior produttività)

Το σύστημα αυτό διατηρείται μέχρι και σήμερα σε ένα ποσοστό της τάξης του 20% που ολοένα και μειώνεται καθώς κατά τις αναμπελώσεις επικρατεί το χαμηλό κυπελλοειδές ή το όρθιο γραμμικό αμφίπλευρο σε σύρματα, το οποίο διευκολύνει και την καλλιέργεια των αμπελώνων.

(oggi comunque questo sistema è relativamente utilizzato solo per il 20% dei vigneti e lentamente ma inesorabilmente viene abbandonato nei nuovi impianti a vantaggio dei sistemi a vaso basso e forme lineari doppie basse che rendono più facili la coltivazione del vigneto)

Το κλάδεμα που ακολουθείται και για την Μονεμβασιά και για την Μανδηλαριά είναι βραχύ αφήνοντας 1-2 οφθαλμούς.

(le potature del Monemvasia e del Mandilaria sono corte con 1 o 2 gemme per tralcio)

 

5. Οριοθετημένη περιοχή

(zone delimitate)

 

Η οριοθετημένη περιοχή για την παραγωγή οίνων Π.Ο.Π. Πάρος (Paros) καθορίστηκε με το Προεδρικό Διάταγμα αριθμ. 403/18.4.1981 όπως τροποποιήθηκε στη συνέχεια 357/25.11.1997 (ΦΕΚ 240/Α/28.11.1997 ) το οποίο στη συνέχεια καταργήθηκε από το Π.Δ 93/7-10-2011 (ΦΕΚ 224/24-10-2011) και περιλαμβάνει το όλα τα δημοτικά διαμερίσματα της νήσου Πάρου και της νήσου Αντίπαρου.

(la zona di produzione dei vini a DOP Πάρος (Paros) è stata istituita con DPR n. 403 del 18/04/1981, modificata con DPR .57 del 25/11/1997, dal DPR 93 del 7/10/2011)

(comprende tutti i distretti di Paros e l’isola di Antiparos)

Περιοχή Κυκλάδες (ex prefettura Cicladi)

 

6. Μέγιστες αποδόσεις

(resa massima)

 

6.1. Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο σε χιλιόγραμμα σταφυλιών για τον λευκό οίνο(κατηγορία 1 του παραρτήματος XIβ).

(resa massima dell’uva fresca in kg/ha per il vino bianco, categoria 1)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα δέκα χιλιάδες (10.000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια .

(la resa massima delle uve fresche non supera 10.000 kg/ha)

6.2. Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο σε χιλιόγραμμα σταφυλιών για τον ερυθρό οίνο(κατηγορία 1 του παραρτήματος XIβ).

(resa massima dell’uva fresca in kg/ha per il vino rosso, categoria 1)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα έντεκα χιλιάδες (11000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια .

(la resa massima delle uve fresche non supera 11.000 kg/ha)

 

6.3. Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο σε τελικό προϊόν για τον λευκό οίνο (κατηγορία 1 του παραρτήματος XIβ) .

(resa massima in prodotto finito per i vini bianchi in hl/ha, categoria 1)  

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα 70 HL έτοιμου προϊόντος

(la resa massima in prodotto finito per il vino bianco è di 70,00 hl/ha)

6.4. Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο σε τελικό προϊόν για τον ερυθρό και ερυθρωπό οίνο (κατηγορία 1 του παραρτήματος XIβ) .

(resa massima in prodotto finito per i vini rossi in hl/ha, categoria 1) 

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα 77 HL έτοιμου προϊόντος.

(la resa massima in prodotto finito per il vino rosso è di 77,00 hl/ha)

 

7. Επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου

(varietà di vite da vino autorizzate)

 

Ο οίνος λευκός Π.Ο.Π. Πάρος (Paros) παράγεται μόνο από νωπά σταφύλια των ποικιλιών Μονεμβασιά.

(il vino bianco della DOP Paros è prodotto esclusivamente con la varietà Monemvasia)

Ο οίνος ερυθρός Π.Ο.Π. Πάρος (Paros) παράγεται με συνοινοποίηση σταφυλιών της ποικιλίας Μανδηλαριά σε ποσοστό τουλάχιστον 35% και το υπόλοιπο από γλεύκος σταφυλιών της ποικιλίας Μονεμβασιά.

(il vino rosso della dop Paros è prodotto con la varietà Mandilaria per almeno il 35%, il resto con la varietà Monemvasia)

 

8. ΔΕΣΜΌΣ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΉ ΠΕΡΙΟΧΉ

(legame con la zona geografica)

 

8.1. Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή για τον λευκό και ερυθρό οίνο.

(legame con l’ambiente per il vino bianco e rosso)

8.1.1. Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geografica)

α. Ποιότητα

(qualità)

Το νησί αποτελεί εδώ και αιώνες κέντρο αμπελουργίας και οινοποιίας στο Αιγαίο, και ”καταφύγιο” σπάνιων γηγενών ποικιλιών.

Ενδεικτικό της ποιότητας του Παριανού οίνου, είναι ότι μετά την καταστροφή των γαλλικών αμπελώνων από φυλλοξήρα, τα νησιά έγιναν μια σημαντική πηγή της ανάμειξης κρασιού για τη Γαλλία.

 

β. Ιστορικός δεσμός

(legame storico)

Η αμπελοκαλλιέργεια και η παραγωγή και εμπορία του κρασιού είναι έννοιες ταυτισμένες με την Πάρο από τα αρχαία χρόνια ως σήμερα.

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: 3200 π.Χ. – 2000 π.Χ.:

Τα πρώτα ευρήματα που μαρτυρούν τον κυκλαδικό πολιτισμό βρέθηκαν στην νησίδα Σάλιαγκο μεταξύ Πάρου και Αντιπάρου.

Την περίοδο αυτή από ευρήματα που έχουν βρεθεί διαπιστώνεται η καλλιέργεια της αμπέλου και η πόση του κρασιού (μαρμάρινο εδώλιο πότη, πήλινα αγγεία κρασιού) .

ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: 2000 π.Χ. – 1100 π.Χ.:

Από την ανασκαφή του ανακτόρου στην περιοχή Κουκουναριές της Νάουσας Πάρου, βρέθηκαν ευρήματα από μεγάλους πύθους σε γκρεμισμένες αποθήκες της ακρόπολης του νησιού, όπου αποθηκεύετο κρασί, όπως και σε άλλα μυκηναϊκά ανάκτορα.

ΑΡΧΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: 800 π.Χ. – 480 π.Χ.:

Κατά την περίοδο αυτή, είναι πάρα πολλές οι μαρτυρίες που υπάρχουν τόσο για την κατανάλωση κρασιού, όσο και για την αμπελοκαλλιέργεια στο νησί.

Η γενειοφόρος μορφή του Διονύσου που απεικονίζεται σε παριανό αμφορέα του 7ου π.Χ. αιώνα, στην Βρετανική Σχολή της Αθήνας, είναι η παλαιότερη γνωστή μέχρι σήμερα απεικόνιση του θεού.

Ο κάνθαρος που κρατάει στο δεξί του χέρι θα πρέπει να νοηθεί ότι περιέχει κρασί. Ακόμα πολλές γραπτές μαρτυρίες υπάρχουν και από τον ποιητή Αρχίλοχο που έζησε την εποχή εκείνη στην Πάρο: «Αλλ’ άγε συν κώθωνι θοης δια σέλματα νηός φοίτα και κοίλων πώματ’ άφελκε κάδων, άγρει δ’ οίνον ερυθρόν από τρυγός ּ ούδε γαρ ημείς νήφειν εν φυλακή τήδε δυνη σύμεθα» - «Μπες με την καραβάνα στου γοργού πλοίου τ’ αμπάρι, τράβα τις τάπες απ’ τα βαθουλά βαρέλια, τρύγα από κάτω κοκκινέλι να’ ναι μούστος δίχως κρασί τη βάρδια αυτή πώς να περάσουμε;».

ΚΛΑΣΣΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: 480 π.Χ. – 300 π.Χ.:

Σε αυτήν την περίοδο συναντώνται τα πρώτα νομίσματα του νησιού με απεικονίσεις του Διονύσου Κισσοστεφούς (ΑR αργυρό τετράδραχμο του 3ου π.Χ. αιώνα), και της Δήμητρας καθήμενης επί μέτρο σίτου, καθώς και νομίσματα με σταφύλια. Επίσης από το εμπόριο της εποχής εκείνης, έχουμε μαρτυρίες από παριανούς αμφορείς, που έχουν βρεθεί στην Αλεξάνδρεια και στην Αγορά των Αθηνών, και φέρουν την σφραγίδα της Πάρου της εποχής εκείνης.

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: 300 π.Χ. – 150 π.Χ.:

Εντοπίσθηκαν αμφορείς οίνου με την σφραγίδα της Πάρου [ΠΑΡ(ΙΟΝ)], στην Δήλο και στην Ρώμη στο Monte Testaccio, πράγμα που αποδεικνύει την άνθηση του εμπορίου οίνου την εποχή εκείνη και την παραγωγή κρασιού στην Πάρο.

ΡΩΜΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ:150 π.Χ. – 330 μ.Χ.:

Εντοπίζονται παριανοί αμφορείς στην Δήλο και υπάρχουν και νομίσματα με απεικονίσεις σταφυλιών.

Ακόμα την περίοδο εκείνη λειτουργούν τρία αγγειοπλαστεία στο ανατολικό τμήμα του νησιού, Ελληνικά ή Ξιφάρα, Αμπελάς και Τσουκαλιά, για να εκμεταλλευθούν το πηλώδες έδαφος, που κατασκεύαζαν κυρίως στάμνους για την μεταφορά οίνου.

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: 330 μ.Χ. – 1207 μ.Χ.:

Ο φυτικός διάκοσμος του τέμπλου της Εκατονταπυλιανής (500 μ.Χ. – 600 μ.Χ.) στην Παροικία, εκτός των άλλων φυτών που έχει, κυρίως περιέχει την κληματαριά και τα σταφύλια.

ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ: 1207 μ.Χ. – 1537 μ.Χ.:

Έγγραφα από νοταριακές πράξεις, δείχνουν την αγοραπωλησία αμπελώνων, κρασιών, βαρελιών. Από το λεξιλόγιο εγγράφων της περιόδου αυτής, έχουν εντοπισθεί περί τις 100 λέξεις φράσεις που αφορούν την αμπελοκαλλιέργεια και το κρασί.

Από την περίοδο αυτήν άρχισε να γίνεται ο γνωστός οίνος «Μαλβαζίας» (όπως λεγόταν παλαιότερα η ποικιλία της Μονεμβασιάς) κρασί γλυκό, δυνατό και ιδιαίτερα αρωματικό, που φτιαχνόταν στο τρίγωνο Μονεμβασιάς – Κρήτης – Κυκλάδων, ξακουστός σε όλη την περιοχή, αλλά και στις χώρες της σημερινής Ευρώπης.

Οι Βένετοι μετά την κατάληψη της Μονεμβασιάς το 1248 ήλθαν σε στενότερη επαφή με τον συγκεκριμένο οίνο «Μαλβαζία», τον οποίο και διέδωσαν τόσο σε Κυκλάδες, Κρήτη, Κύπρο αλλά και διεθνώς στις χώρες της Ευρώπης.

ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ: 1580 μ.Χ. – 1821 μ.Χ.:

Την περίοδο της Τουρκοκρατίας, η αμπελουργία δεν περιορίστηκε όπως θα περίμενε κανείς λόγω της Μουσουλμανικής θρησκείας, γιατί οι Τούρκοι είδαν στην αμπελοκαλλιέργεια μια σοβαρή πηγή εσόδων.

Από τον αχτιναμέ (προνόμιο  που υπέγραψε ο Σουλτάνος το 1580) προκύπτει απαλλαγή φόρου στα αμπέλια, τα σταφύλια και τα κρασιά, κατά την εμπορία αυτών, όπως ίσχυε και παλαιότερα (δηλαδή και κατά την Βενετοκρατία δεν υπήρχαν τέτοιοι φόροι), αλλά παρέμεινε μόνον ο φόρος της δεκάτης.

ΡΩΣΟΚΡΑΤΙΑ: 1770 μ.Χ. – 1774 μ.Χ.:

Οι Ρώσοι από την πλευρά τους, κατά το τετραετές διάστημα της παραμονής του στόλου της Μεγάλης Αικατερίνης στον κόλπο της Νάουσας (Ορλωφικά), τον οποίο εκμεταλλεύθηκαν ως ναύσταθμό τους λόγω της γεωγραφικής του θέσης, πλήρωναν τους παραγωγούς για την προμήθεια του στόλου τους με βαρέλια κρασί.

Αυτό ήταν ένα μεγάλο έσοδο για τους Παριανούς εκείνη την περίοδο, που όχι μόνο βοήθησε την γεωργική οικονομία του νησιού, αλλά και την περαιτέρω ανάπτυξη της αμπελοκαλλιέργειας στο νησί, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της σοδειάς πήγαινε στα ρωσικά πλοία.

ΝΕΟΤΕΡΟΙ ΧΡΟΝΟΙ:

Όταν ο James Bent, Βρετανός ταξιδιώτης, επισκέφθηκε την Πάρο τον 18° αιώνα εντόπισε στην Παροικία μια εκκλησία αφιερωμένη στον Αϊ Γιώργη τον Μεθυστή, σκέφτηκε, και το κατέγραψε στο βιβλίο του, ότι εδώ βρισκόταν ένας απόγονος του Βάκχου και ότι οι Έλληνες, μέσα από τη νέα τους θρησκεία, το Χριστιανισμό, διατήρησαν την ικανότητα να γλεντούν και να τιμούν τα Διονυσιακά πάθη.

Είναι γνωστό πως οι Παριανοί ανοίγουν τα βαρέλια με τα νέα τους κρασιά στις 3 Νοεμβρίου, πίνουν και μεθούν γιορτάζοντας τον Αϊ Γιώργη τον Μεθυστή.

Ιστορικός της εποχής, Ι. Ραγκαβής, αναφέρει ότι σε όλες τις κοινότητες του νησιού το κυριότερο προϊόν είναι ο οίνος.

Ακόμα προπολεμικά αναφέρεται ότι η αμπελουργία είναι η κύρια απασχόληση του νησιού, καθώς και μεταπολεμικά, όπου οι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία, την ναυτιλία και το εμπόριο.

Τα προϊόντα της Πάρου είναι ποικίλα και αρίστης ποιότητος. Παράγει δε 2.000.000 οκάδες οίνου και έχουν αναπτυχθεί τοπικές βιομηχανίες οξοποιίας και οίνου.

 

γ. Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός

(legame culturale, sociale ed economico)

Παρότι ο συνολικός της αμπελώνας έχει πλέον κατακερματιστεί για να αξιοποιηθούν μεγάλες εκτάσεις τουριστικά, το κρασί παραμένει ένα από τα βασικά προϊόντα της Πάρου, και σημαντικός πόρος εμπορικής και τουριστικής ανάπτυξης για το νησί.

Ο τουρισμός και οι νέες οικονομικές δραστηριότητες παραμένουν αλληλένδετα συνδεδεμένες με την παραγωγή, προώθηση και κατανάλωση των οίνων ποιότητας «Πάρος».

Η τοπική κουζίνα όπως αναδεικνύεται στους χώρους εστίασης του νησιού δένει αρμονικά με τους λευκούς και ερυθρούς οίνους ποιότητας του νησιού.

 

δ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση

(ambiente ed origine geografica)

Τα εδάφη είναι inceptisols που έχουν αναπτυχθεί σε αλλουβιακά και κολλουβιακά υλικά, τα οποία προήλθαν από την αποσάθρωση ανάντη εκτάσεων.

Είναι εδάφη αρκετά γόνιμα, ελαφριάς κοκκομετρικής σύστασης (αμμοπηλώδη) με περιεκτικότητα σε χάλικες < 10%, τα οποία περιέχουν ανθρακικό ασβέστιο σε όλο τους το βάθος από 4% έως 19%. Πρόκειται για εδάφη βαθιά στο πεδινό τμήμα, με βάθος 75-100 εκατοστά στα πρανή των λόφων.

Στις σχετικώς μεγάλες κλίσεις υπάρχουν αναβαθμίδες με ξηρολιθοδομές (ξερολιθιές στην τοπική διάλεκτο). Πρόκειται για εδάφη γόνιμα, διαπερατά και καλώς στραγγιζόμενα.

Τα επικλινή εδάφη είναι inceptisols που προήλθαν κυρίως από έντονη διάβρωση εδαφών alfisols, στα οποία παρουσιάζεται πετροκαλσικός ορίζοντας σε βάθος μεγαλύτερο των 50 εκατοστών.

Πρόκειται για εδάφη μέσης έως βαριάς κοκκομετρικής σύστασης (αμμοπηλώδη - πηλώδη έως αργιλώδη) με περιεκτικότητα σε χάλικες < 10%, τα οποία περιέχουν ανθρακικό ασβέστιο σε όλο τους το βάθος έως 29%.

Το βάθος των εδαφών που είναι διαπερατά και στραγγίζονται καλά, κυμαίνεται από 65 εκατοστά έως 1,5 μέτρο.

Η γενική κλίση είναι και μεγαλύτερη του 10% αλλά περιορίζεται τοπικά κάτω του 6% λόγω των αναβαθμίδων με ξηρολιθοδομές.

Στους ορεινούς αμπελώνες άνω των 400 μέτρων τα εδάφη είναι διαπερατά, με καλή στράγγιση, είναι inceptisols αναπτυγμένα σε αναβαθμίδες με ξηρολιθοδομές ύψους 1 έως 2 μέτρα, ελαφριάς κοκκομετρικής σύστασης (αμμοπηλώδη) επιφανειακώς, με υπέδαφος βαρύτερης σύστασης (αμμοαργιλοπηλώδη) και περιεκτικότητα 15% σε χάλικες.

Το ανθρακικό ασβέστιο  κυμαίνεται από 3% έως 7% σε όλο τους το βάθος, το οποίο διαφοροποιείται ανάλογα με το ύψος των αναβαθμίδων. Η κλίση στις ορεινές πλαγιές είναι αρκετά μεγάλη (>12%).

Το κλίμα της Πάρου είναι εύκρατο, ξηρό με ήπιους χειμώνες και λίγες βροχές, που δεν ξεπερνούν συνήθως  τα 400 χιλιοστά / έτος, με ήπιους χειμώνες όπου κυριαρχούν οι ισχυροί άνεμοι, ενώ η θερμοκρασία σπανίως πέφτει κάτω από 8-9° C. Από τον Μάιο μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου σπανίως βρέχει και οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν αισθητά.

Τις ζέστες θερμοκρασίες του καλοκαιριού, που φθάνουν τους 34-36° C, διασκεδάζουν οι τοπικοί άνεμοι, τα λεγόμενα μελτέμια, που διαρκούν 20-30 ημέρες και φυσούν με ένταση 5-7 μποφόρ.

Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ότι το βράδυ καταλαγιάζουν, χαρίζοντας την απαραίτητη δροσιά τους μόνο στη διάρκεια της ημέρας, ανακουφίζοντας έτσι τα αμπέλια.

Σύμφωνα με στοιχεία του μετεωρολογικού σταθμού πολιτικής αεροπορίας Πάρου, οι μέσες τιμές θερμοκρασίας κυμαίνονται από 9° C η μέση χαμηλότερη, με μέση υψηλότερη τους 34° C, η μέσες τιμές σχετικής υγρασίας από 52% η μέση χαμηλότερη, με μέση υψηλότερη σχετική υγρασία 74%.

Οι ετήσιες ώρες ηλιοφάνειας κυμαίνονται από 2919 ώρες έως 3072 ώρες, ενώ οι μέγιστες τιμές παρατηρούνται κατά την περίοδο της βλάστησης από Μάρτιο έως Σεπτέμβριο.

 

8.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Οι  κλιματικές συνθήκες , η ποικιλία των εδαφών της Πάρου, ο συνδυασμός των παραθαλάσσιων  με τους ορεινούς αμπελώνες, οι εφαρμοζόμενες παραδοσιακές καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και οι οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Π.Ο.Π Πάρος.

 

8.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(interazione causale)

Η μοναδικότητα των οίνων Π.Ο.Π Πάρος, οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (έδαφος, κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες Μονεμβασιά και Μανδηλαριά και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

9. ΆΛΛΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΈΣΕΙΣ

(altre condizioni)

 

9.1. Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή

(riferimento della produzione nella zona delimitata)

Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Άρθρο 6 παράγραφος 4α του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα».

 

9.2. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων

(disposizioni supplementari inerenti all’etichettatura dei vini)

9.2.1. Ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής

(termini che si riferiscono a determinati metodi di produzione)

Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα».

 

Εθνική νομοθεσία

(legislazione nazionale)

Η με αριθμ. 280557/9-6-2005 Υπουργικής απόφαση για τον «Καθορισμό του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

 

9.3. Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής

(indicazione dell’annata di vendemmia)

Εθνική Νομοθεσία

Legislazione nazionale)

Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

(i vini con la menzione “vino nuovo o novello” devono portare obbligatoriamente in etichetta l’annata di vendemmia)

 

9.4. Παραδοσιακές Ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθμ 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Πάρος είναι οι παρακάτω:

 

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΛΕΥΚΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de blancs ,

ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines,

ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de coteaux,

ΑΠΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ(ΥΣ) ΑΜΠΕΛΩΝΑ(ΕΣ) / Vin de vignoble(s) Insulaire(s).

 

Παραπομπή στις προδιαγραφές προϊόντος

(riferimenti legislativi alla DOP del prodotto)

Απαιτήσεις Εθνικής Νομοθεσίας

(requisiti della legislazione nazionale)

Εθνική Νομοθεσία

(legislazione nazionale)

-Β. Διάταγμα υπ’ αριθ. 423/8-6-1970 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 136/Α/19-6-1970)

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 308791/7815/2-10-1973 «Περί των όρων εμφιαλώσεως οίνων ονομασιών προελεύσεως» (ΦΕΚ 1201/Β/5-10-1973) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 301653/2962/19-9-1974 « Περί τροποποιήσεως υπ΄ αριθμ. 308791/7815/2-10-73 αποφάσεως Υπουργών Οικονομικών, Γεωργίας και Βιομηχανίας, περί ειδικών όρων εμφιαλώσεως οίνων, ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 978/Β/4-10-1974).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 242059/1445/28-4-1975 «Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως»(ΦΕΚ 505/Β/19-5-1975).

-Υπουργική απόφαση αριθ. 397721/1-10-1992 «Τροποποίηση των στρεμματικών αποδόσεων αμπελώνων ζωνών παραγωγής οίνων ονομασίας προελεύσεως ανωτέρας ποιότητας» (ΦΕΚ 617/Β/12-10-1992).

- Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθ. 403/18-4-1981 «Αναγνώριση ονομασιών προέλευσης προέλευσης οίνων ΠΑΡΟΣ» (ΦΕΚ 111/Α/23.4.1981 ).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 397721/1.10.1992 «Τροποποίηση στρεμματικών αποδόσεων αμπελώνων ζωνών παραγωγής οίνων ονομασίας προελεύσεως ανωτέρας ποιότητας » (ΦΕΚ 617/B/12.10.1992). 

-Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθ. 357/25.11.1997 «Αναγνώριση ονομασιών προέλευσης προέλευσης οίνων ΠΑΡΟΣ» (ΦΕΚ 240/Α/28.11.1997 ).

- Υπουργική Απόφαση 301963/25.2.1998 « Αναγνώριση οίνων ΠΑΡΟΣ ως ονομασία προέλευσης ανωτέρας ποιότητας» (ΦΕΚ 227/Β/9.3.1998)

- Διόρθωση Σφάλματος ( ΦΕΚ 648/Β/29.6.1998)

-Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθ. 93/7-10-2011 «Αναγνώριση ονομασιών προέλευσης προέλευσης οίνων ΠΑΡΟΣ» (ΦΕΚ 224/Α/26.10.2011).

- Υπουργική Απόφαση 201614/25.2.1998 « Αναγνώριση οίνων ΠΑΡΟΣ ως ονομασία προέλευσης ανωτέρας ποιότητας» (ΦΕΚ 2817/Β/12-12-2011)

-Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/9-6-2005 « Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανση τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ.  317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

- Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 326182/6268/27-7-1988 «Περί των γενικών κανόνων χρήσης των ενδείξεων «RESERVE» (επιλεγμένος) και «GRANDE RESERVE» (ειδικά επιλεγμένος) ως περιγραφικών στοιχείων οίνων ονομασίας προέλευσης» όπως τροποποιήθηκε με την  αριθ. 280580/21.6.2005 ΚΥΑ «Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 326182/6268/1988 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών κανόνων χρήσης των ενδείξεων «RESERVE» (επιλεγμένος) και «GRANDE RESERVE» (ειδικά επιλεγμένος) ως περιγραφικών στοιχείων οίνων ονομασίας προέλευσης) καθώς και της υπ’ αριθμ. 352347/6670/1987 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών κανόνων χρήσης της ένδειξης «Κάβα» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιων οίνων» (ΦΕΚ 875/Β/28-6-2005).

-Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων» στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999)

 

10. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ

(autorità ed organismi di controllo)

 

10.1. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

(la verifica si basa sulle seguenti disposizioni)- Β. Διάταγμα υπ’ αριθ. 423/8-6-1970 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 136/Α/19-6-1970)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ.  317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21-9-2001 «Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001)

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 308791/7815/2-10-1973 «Περί των όρων εμφιαλώσεως οίνων ονομασιών προελεύσεως» (ΦΕΚ 1201/Β/5-10-1973) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 301653/2962/19-9-1974 « Περί τροποποιήσεως υπ΄ αριθμ. 308791/7815/2-10-73 αποφάσεως Υπουργών Οικονομικών, Γεωργίας και Βιομηχανίας, περί ειδικών όρων εμφιαλώσεως οίνων, ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 978/Β/4-10-1974).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 242059/1445/28-4-1975 «Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως»(ΦΕΚ 505/Β/19-5-1975).

 

10.2. Διαδικασία διεξαγωγής των ελέγχων:

(procedure per lo svolgimento delle ispezioni)

Για κάθε αμπελουργική περίοδο ο οίνος που έχει τις προϋποθέσεις για τη κατάταξή του ως ΠΟΠ ΠΑΡΟΣ πρέπει να υποβληθεί σε αναλυτικές και οργανοληπτικές εξετάσεις κατά το στάδιο της παραγωγής και πριν την διαδικασία κατάταξής του.

Για την πραγματοποίηση των αναλυτικών εξετάσεων λαμβάνεται αντιπροσωπευτικό δείγμα και αποστέλλεται σε ένα από τα εργαστήρια που είναι επιφορτισμένα με τη διεξαγωγή των επίσημων αναλύσεων στο τομέα του οίνου.

Λαμβάνεται επίσης αντιπροσωπευτικό δείγμα για την πραγματοποίηση των οργανοληπτικών εξετάσεων και ο παραγωγός υποβάλλει έγγραφο αίτημα στην  Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής προκειμένου να γίνει οργανοληπτική εξέταση και να πιστοποιηθεί αν ο εν λόγω οίνος έχει τα ενδεδειγμένα χαρακτηριστικά (χρώμα – διαύγεια – οσμή - γεύση) που επιτρέπουν την κατάταξή του ως ΠΟΠ Πάρος.

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής συγκαλεί την επιτροπή οργανοληπτικών εξετάσεων προκειμένου να εξετάσει το δείγμα και να γνωμοδοτήσει για τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του οίνου.

Ο παραγωγός του οίνου υποβάλλει στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής επίσημα αντίγραφα της δήλωσης παραγωγής ή συγκομιδής των σταφυλιών, τα συνοδευτικά έγγραφα που αποδεικνύουν ότι ο οίνος έχει τις προϋποθέσεις  που αφορούν το συγκεκριμένο  οίνο ΠΟΠ  ο οποίος προορίζεται να καταταχθεί καθώς και τα αποτελέσματα των αναλυτικών και οργανοληπτικών εξετάσεων του οίνου.

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής αξιολογεί τα στοιχεία που υποβάλλει ο παραγωγός και αποφασίζει αν ο οίνος θα καταταχθεί.

Για τις ποσότητες του οίνου που κατατάσσονται η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής χορηγεί ανάλογο αριθμό ταινιών ελέγχου.

Οι ταινίες ελέγχου είναι ερυθρού χρώματος και φέρουν ένα κωδικό αριθμό ο οποίος περιλαμβάνει:

Τα γράμματα ΠΑ που αντιστοιχούν στον ΠΟΠ Πάρος, τα δυο τελευταία ψηφία του έτους χρησιμοποίησης των ταινιών και τον αύξοντα αριθμό της ταινίας.

 

10.3. Αρχές ελέγχου.

(autorità di controllo)

10.3.1 Υπουργείο: Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Διεύθυνση: Μεταποίησης-Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου

Τμήμα: Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών

Διεύθυνση:  Αχαρνών 2, Αθήνα, Τ.Κ. GR-101 76

Τηλ.: 210 - 212 4171, 210 - 212 4287, 210-2124289

Fax: 210 - 52 38 337

e-mail: ax2u249@minagric.gr,ax2u086@minagric.gr,ax2u172@minagric.gr

 

 

ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ

SANTORINI

Ο.Π.Α.Π.

Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας

Π.Ο.Π. (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης)

Υφιστάμενες ονομασίες οίνωνΤεχνικός φάκελος

(denominazioni dei vini esistenti – documentazione tecnica)

Βασιλικό Διάταγμα 539/4.8.1971

Υπουργική Απόφαση213850/1572/11.2.1972

Υπουργική Απόφαση 397721/1.10.1992

Υπουργική Απόφαση 235308/7.2.2002

(fonte Minagr.gr.)

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

(specifiche del prodotto)

(ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) 1234/2007 ΑΡΘΡΟ 118 γ, ΠΑΡ/ΦΟΣ 2).

Σαντορίνη (el)

Santorini (en)

ΠΟΠ – Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης

(P.O.P. denominazione di origine protetta)

 

1. ΟΝΟΜΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

(denominazione da registrare)

 

Όνομα προς καταχώρηση: Σαντορίνη

Ισοδύναμος Όρος: Santorini

 

1.1. ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ:

(categorie dei prodotti)

Ο οίνος Π.Ο.Π. Σαντορίνη (Santorini) ανήκει στις  κατηγορίες  1., 3. και 15.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

1. Οίνος (vino)

3. Οίνος λικέρ (vino liquoroso)

15. Οίνος από λιαστά σταφύλια (vino da uve appassite)

 

1.2.   Τύποι οίνων

(tipi di vino)

Οίνος Λευκός Ξηρός (vino bianco secco)

Οίνος Λικέρ Από Λιασμένα Σταφύλια (vino liquoroso da uve appassite);

Οίνος  Λευκός Φυσικώς Γλυκύς  Λιαστός (vino bianco naturalmente dolce - vino passito);

 

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΟΊΝΟΥ (Ή ΤΩΝ ΟΊΝΩΝ):

(descrizione del vino o dei vini)

 

2.1. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος Λευκός Ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino bianco secco)

 

2.1.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος:  12.00% vol.;

(titolo alcolometrico naturale minimo)

Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 12,00% vol.;

(titolo alcolometrico totale minimo)

Ελάχιστος αποκτημένος αλκοολικός τίτλος:  12,00% vol.;

(titolo alcolometrico effettivo minimo)

Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: 0-4,00 g/l;

(contenuto totale zucchero)

Ολική οξύτητα  έκφραση σε  τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 5,50 g/l;   

(acidità totale minima 3,50)

Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.1.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

1. Όψη: Λαμπερό πρασινοκίτρινο χρώμα.

(aspetto: colore giallo brillante);

2. Οσμή: Σύνθετη μύτη με αρώματα κίτρινων φρούτων νότες φλούδας πορτοκαλιού και λεμονιού και τη χαρακτηριστική μεταλλικότητα στο φόντο.

(profumo: note di frutta gialla, buccia d’arancia e di limone, con tipica mineralità finale)   

3. Γεύση: Πλούσια γεύση με οξύτητα που το ισορροπεί και του δίνει σκελετό, εξασφαλίζοντάς του δροσερή επίγευση.

(sapore: ricco con acidità consistente ma equilibrata che da una struttura fresca e piacevole)

 

2.2. Οίνος Λικέρ Από Λιασμένα Σταφύλια

(vino liquoroso da uve appassite)

2.2.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

-Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 21,00% vol.;

(titolo alcolometrico naturale minimo)

Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15,00 – 22,00% vol.;

(titolo alcolometrico effettivo: minimo massimo)

- Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ(g/l): Ελάχιστη 5,50;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l): Μέγιστη 1,80;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 400 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.2.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.

(caratteristiche organolettiche)

1. Όψη: Πορτοκαλοκίτρινο με χρυσαφί ανταύγειες, που με τη διάρκεια της παλαίωσης οι ανταύγειες γίνονται καφέ.

Σε περίπτωση μακρόχρονης παλαίωσης το χρώμα σκουραίνει περισσότερο καταλήγοντας σε ερυθρές και καφέ αποχρώσεις.

(aspetto: colore giallo-arancione con riflessi dorati, se è molto invecchiato acquista riflessi marrone o rosso mattone)

2. Οσμή: Έντονο και πολύπλοκο άρωμα ,με νότες μπαχαρικών, μελιού και σταφίδας και δευτερευόντως λεμονανθών. Κατά τη διάρκεια της παλαίωσης τα αρώματα γίνονται πιο έντονα και πιο σύνθετα.  

(profumo: aroma intenso e complesso con note speziate, miele e uva passa e secondariamente fiori di limone, con l’invecchiamento sin fa più intenso e complesso)

3.Γεύση:  γεύση που ισορροπείται επιτυχώς με την οξύτητα της ποικιλίας.

Ένα κρασί στρογγυλό, βελούδινο, πλούσιο που προσπαθεί με νότες μελιού και λεμονιού. Η επίγευση του είναι ιδιαίτερα μακρά και αρωματική.

(sapore: dolce, equilibrato con l’acidità tipica della varietà, vino ricco e vellutato, con note di miele e limone, retrogusto particolarmente persistente e aromatico)

 

2.3. Οίνος  Λευκός Φυσικώς Γλυκύς  Λιαστός

(vino bianco naturalmente dolce, vino passito)

2.3.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος πριν το λιάσιμο των σταφυλιών:  15.00% vol.

(titolo alcolometrico naturale minimo prima dell’appassimento dell’uva fresca)

-Ελάχιστος φυσικός μετά το λιάσιμο αλκοολικός τίτλος: 21,00% vol.

(titolo alcolometrico naturale minimo dopo l’appassimento dell’uva fresca)

- Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 21.00% vol.

(titolo alcolometrico totale minimo)

- Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 9.00% vol.

(titolo alcolometrico effettivo minimo)

- Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη  5,50 g/l

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,80 g/l

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 400 mg/l

(anidride solforosa totale massima)

 

2.3.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.

(caratteristiche organolettiche)

1. Όψη: Πορτοκαλοκίτρινο με χρυσαφί ανταύγειες, που με τη διάρκεια της παλαίωσης οι ανταύγειες γίνονται καφέ. 

(aspetto: colore giallo-arancione con riflessi dorati, con l’invecchiamento acquista tonalità marroni)

2. Οσμή: Έντονο και πολύπλοκο άρωμα ,με νότες μπαχαρικών, μελιού και σταφίδας και δευτερευόντως λεμονανθών.

(profumo: aroma intenso e complesso con note speziate, miele e uva passa e secondariamente fiori di limone)

3. Γεύση: Γλυκιά γεύση που ισορροπείται επιτυχώς με την οξύτητα της ποικιλίας.

Ένα κρασί στρογγυλό, βελούδινο, πλούσιο που προσπαθεί με νότες μελιού και λεμονιού.

Η επίγευση του είναι ιδιαίτερα μακρά και αρωματική.

(sapore: dolce ben bilanciato con l’acidità tipica della varietà, vino ricco e vellutato, con note di miele e limone, retrogusto particolarmente persistente e aromatico)

 

3. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΈΣ ΕΝΔΕΊΞΕΙΣ:

(menzioni tradizionali)

 

Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού  (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής  και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με  Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης  (Π.Ο.Π.) Σαντορίνη (Santorini) και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής:

 

a. Στοιχείο α):

Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας (Ο.Π.Α.Π.) στη θέση των ΠΟΠ.

(denominazione di origine di qualità superiore OPAP al posto della DOP)

 

b. Στοιχείο β):

Αρχοντικό (palazzo);

Αμπελώνας(ες) (vigneto);

Αμπέλι (vigneto);

Αγρέπαυλη (edificio storico);

Ειδικά Επιλεγμένο (appositamente selezionati, gran riserva);

Επιλογή ή Επιλεγμένος (selezione, selezionato, riserva);

Κάστρο (castello);

Κτήμα (tenuta, proprietà);

Μετόχι (fattoria del monastero);

Μοναστήρι (monastero);

Πύργος (torre);

Λιαστός (vino passito);

 

Επιπλέον:

Νυχτέρι ( Nichteri): 

παραδοσιακή ονομασία που  επιφυλάσσεται για τους  λευκούς ξηρούς οίνους, ΠΟΠ Σαντορίνη που έχουν ελάχιστο φυσικό αλκοολικό, τίτλο 13,50% Vοl , έχουν οινοποιηθεί είτε σε δεξαμενή είτε σε βαρέλι, έχουν δε στη συνέχεια παραμείνει προς ωρίμαση σε ξύλινα βαρέλια τουλάχιστον για τρεις (3) μήνες.

(menzione tradizionale riservata ai vini bianchi secchi di Santorini, con un tenore alcolico naturale minimo di 13,50% vol., invecchiati in botti di legno per almeno 3 mesi)

Vinsanto: παραδοσιακή ονομασία που επιφυλάσσεται για τους γλυκύς οίνους από λιασμένα σταφύλια ΠΟΠ Σαντορίνη.

(menzione riservata esclusivamente per il vino naturalmente dolce passito Santorini)

 

4. ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΈΣ ΠΡΑΚΤΙΚΈΣ

(pratiche enologiche)

 

4.1. Οι λευκοί ξηροί οίνοι Π.Ο.Π. Σαντορίνη (Santorini)

(vini bianchi secchi della DOP Santorini)

παράγονται με

τη μέθοδος της προζυμωτικής  εκχύλισης, ακολουθεί στατική απολάσπωση και εμβολιασμός με καθαρές επιλεγμένες ζύμες οι οποίες εκφράζουν την  αρωματική τυπικότητα .

Η θερμοκρασία κατά την αλκοολική  ζύμωση δεν υπερβαίνει τους  20° C.

(vinificazione classica dei vini bianchi, oppure, pre fermentazione, decantazione e vinificazione e se necessario aggiunta di lieviti selezionati, in modo da acquisire aromaticità. La fermentazione deve avvenire ad una temperatura inferiore ai 20° C)

 

4.2. Οίνος λικέρ λιαστός ΠΟΠ Σαντορίνη

(Vino liquoroso da uve appassite DOP Santorini) 

παράγεται από τον φυσικώς γλυκύ λιαστό οίνο με προσθήκη:

-Ουδέτερης αλκοόλης οινικής προέλευσης, συμπεριλαμβανομένης της αλκοόλης που προέρχεται από απόσταξη σταφίδων, με αποκτημένο κατ’ όγκο αλκοολικό τίτλο τουλάχιστον 96,00% Vοl.

(ottenuto da uve appassite con l’aggiunta di alcol di origine vinica, compreso alcool ottenuto da uve secche con un tenore alcolico minimo di 96,00%)

-Προϊόντος απόσταξης οίνου ή σταφίδας με αποκτημένο κατ' όγκο αλκοολικό τίτλο όχι κατώτερο από 52,00% Vοl και όχι ανώτερο από 86,00% Vοl.

(distillato di vino o di uve secche con un tenore alcolico minimo di 52,00% e massimo di 86,00% vol.)

-Προϊόντων των δύο ανωτέρω περιπτώσεων στα οποία έχει προστεθεί γλεύκος λιασμένων σταφυλιών από τις ίδιες ποικιλίες παραγωγής του φυσικώς γλυκού οίνου.

(si miscela uno dei due prodotti di cui sopra con mosto da uve appassite delle stesse varietà del vino passito)

-Αποστάγματος οίνου με αποκτημένο κατ' όγκο αλκοολικό τίτλο όχι κατώτερο από 52,00% Vοl και όχι ανώτερο από 86,00% Vοl.

(acquavite di vino con un tenore alcolico superiore ai 52,00% vol. ed inferiore ai 86,00% vol.)

-Αποστάγματος σταφίδας με αποκτημένο κατ' όγκο αλκοολικό τίτλο όχι κατώτερο από 52,00% Vοl και όχι ανώτερο από 94,50% Vol.

(acquavite di uve secche con un tenore alcolico superiore ai 52,00% vol. ed inferiore ai 94,50% vol.)

Η προσθήκη των ανωτέρω προϊόντων γίνεται μέχρι την 31η Μαΐου του αμέσως επόμενου της παραγωγής έτους.

(l’aggiunta dell’alcol deve essere effettuata prima del 31 maggio dell’anno seguente della vendemmia)  

 

4.3. Ο λευκός φυσικώς γλυκύς Λιαστός ΠΟΠ Σαντορίνη

(vino naturalmente dolce, vino passito Dop Santorini)

παράγεται από σταφύλια της ποικιλίας Ασύρτικο τουλάχιστον κατά 51,00% και το υπόλοιπο από τις ποικιλίες Αηδάνι, Αθήρι  και σε μικροποσότητες των λευκών «ξενόλογων» που καλλιεργούνται παραδοσιακά στο σύμπλεγμα των νήσων Θήρας και Θηρασίας και συγκεκριμένα των ποικιλιών Γαϊδουριά, Κατσανό, Μοσχάτο λευκό, Μονεμβασιά, Πλατάνι, Ποτα­μίσι και της ερυθρωπής ποικιλίας Ροδίτης.

(prodotto con la varietà Assyrtiko per almeno il 51%, il resto con le varietà Aidani e Athiri, e con piccole quantità delle varietà bianche alloctone, tradizionalmente coltivate nelle isole di Thira e Thirassia come: Gaidouria, Katsano, Moscato Aspro, Monemvasia, Platani, Potamisi e la varietà rossa Roditis)     

Το σταφύλια συλλέγονται υπερώριμα και αφήνονται στον ήλιο προς μερική αφυδάτωση. Το γλεύκος των σταφυλιών έχει πριν το λιάσιμο ελάχιστη περιεκτικότητα σε σάκχαρα 260 γραμ/λίτρο, μετά δε το λιάσιμο 370 γραμ./λίτρο.

(le uve vengono raccolte mature, poi lasciate ad appassire al sole o all’ombra per una parziale disidratazione, il mosto di uva fresca prima della disidratazione deve avere un contenuto zuccherino pari a 260 g/l e dopo l’appassimento 370 g/l)

Τα σάκχαρα και η αλκοόλη που περιέχονται στον έτοιμο οίνο προέρχονται αποκλειστικά από τα σταφύλια που οινοποιήθηκαν, χωρίς να προστεθεί πριν, κατά ή μετά την αλκοολική ζύμωση, συμπυκνωμένο γλεύκος, ανακαθαρισμένο συμπυκνωμένο γλεύκος, αλκοόλη ή προϊόντα απόσταξης.

(zucchero e alcool contenuti nel vino finito sono ottenuti unicamente dalla vinificazione delle uve senza aggiunta prima, durante e dopo di mosto concentrato, mosto concentrato rettificato, alcol, distillato di vino o acquavite)

 

4.4. Ειδικές οινολογικές πρακτικές

(pratiche enologiche specifiche dei vini:)

Για τη χρησιμοποίηση της ένδειξης «Επιλεγμένος» ή «Réserve» για τους λευκούς ξηρούς ΠΟΠ Σαντορίνη (Santorini) πρέπει:

(per poter utilizzare le menzioni “selezionato”, “Reserve”, i vini bianchi DOP Σαντορίνη (Santorini) devono:

- οι οίνοι να έχουν ένα  ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης ένα (1) έτος , εκ των οποίων  τουλάχιστον έξι (6) μήνες σε δρύινα βαρέλια και τρεις (3) μήνες σε φιάλες.

(avere un invecchiamento minimo di 1 anno, di cui almeno 6 mesi in botti di rovere e 3 mesi in bottiglia)

 

Για την χρησιμοποίηση της ένδειξης «Ειδικά Επιλεγμένος» ή «Grande Réserve» για τους λευκούς ξηρούς Π.Ο.Π. Σαντορίνη (Santorini) πρέπει οι οίνοι:

per poter utilizzare le menzioni “appositamente selezionato”, “ Grande Réserve”, i vini bianchi DOP Σαντορίνη (Santorini) devono: 

-οι οίνοι να έχουν ένα  ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης δύο [2] έτη, εκ των οποίων  τουλάχιστον δώδεκα (12) μήνες σε δρύινα βαρέλια και έξι (6) μήνες σε φιάλες.

(avere un invecchiamento minimo di 2 anni, di cui almeno 12 mesi in botti di rovere e 6 mesi in bottiglia)

 

Για τους οίνους VINSANTO ήτοι  «οίνο φυσικώς γλυκύ λιαστό» και τον «οίνο λικέρ από λιασμένα σταφύλια», ο ελάχιστος χρόνος υποχρεωτικής οξειδωτικής παλαίωσης, που πραγματοποιείται κατά την παραμονή του οίνου σε βαρέλια από ξύλο δρυός, είναι τουλάχιστον 24 μήνες.

(Per il VINSANTO cioè vino naturalmente dolce da uve appassite e per il vino liquoroso dolce da uve appassite l’invecchiamento ossidativo obbligatorio minimo è di 24 mesi in botti di rovere)

Όλη η φάση της οξειδωτικής παλαίωσης, όσα χρόνια και εάν διαρκέσει, λαμβάνει χώρα μόνο στις νήσους Θήρα και Θηρασία.

(l’intera fase di invecchiamento ossidativo si deve svolgere all’interno del territorio delle isole di Thira e Thirassia)

 

Οι ενδείξεις παλαίωσης των οίνων Vinsanto αναγράφονται ως εξής:

(i termini per indicare l’invecchiamento per il VINSANTO sono:)

- Εσοδεία Υ, όταν πρόκειται για μία μόνο εσοδεία του έτους Υ και εφόσον έχει συμπληρωθεί ο χρόνος της ελάχιστης υποχρεωτικής οξειδωτικής διετούς παλαίωσης.

(millesimo Y, viene indicata l’annata della vendemmia e si utilizza dopo i due anni di invecchiamento ossidativo obbligatorio)

- Χ ετών παλαίωση, όπου Χ τα χρόνια της ελάχιστης προαιρετικής οξειδωτικής παλαίωσης, τα οποία ορίζονται σε 4, 8, 12, 16 και επόμενα, με διαφορά τεσσάρων ετών μεταξύ τους.

(X anni di invecchiamento, quando i vini sono stati invecchiati la quantità di anni scritta in etichetta come 4 - 8 – 12 – 16 e oltre sempre con una differenza di quattro anni)

 

4.5. Καλλιεργητικές πρακτικές

(pratiche colturali)

 

Η μόρφωση των πρέμνων των ποικιλιών αμπέλου  γίνεται: σε παραδοσιακά κυπελλοειδή σχήματα τη Θήρας, ήτοι κυπελλοειδές με γυριστές ή στεφανωτό και κυπελλοειδές με κουλούρια και σε γραμμικά σχήματα.

(i sistemi di coltura delle viti è quello ad alberello tradizionale con potature a ventaglio o a vaso, oppure con filari lineari)

 

5. Οριοθετημένη περιοχή

(zone delimitate)

 

Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Π.Ο.Π. Σαντορίνη  καθορίστηκε με το  Βασιλικό Διάταγμα   αριθ. 539/4.8.1971 (ΦΕΚ 159/A/14.8.1971) το οποίο στη συνέχεια τροποποιήθηκε από την Υπουργική  Απόφαση  αριθ. 13850/1572/11.2.1972 (ΦΕΚ 169/B/24.2.1972) και από την Υπουργική  Απόφαση  αριθ. 235308/7.2.2002 ( ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002), και περιλαμβάνει τα νησιά Θήρα και Θηρασία.

(la zona di produzione dei vini a DOP Σαντορίνη (Santorini) è stata istituita con Regio Decreto n. 539 del 4/08/1971 e modificata dal Decreto Ministeriale  13850/1572 del 11/02/1972) e da ultimo modificata dal decreto Ministeriale 235308 del 7/02/2002 e comprende l’intero territorio delle isole di Thira e Thirassia)

Περιοχή Κυκλάδες (ex prefettura Cicladi)

 

6. Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο

(rese massime per ettaro)

 

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα οχτώ χιλιάδες (8.000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια ή 60HL οίνου.

(la resa massima dell’uva fresca è di 8.000 kg/ha e di 80,00 hl/ha di prodotto finito)

 

7. Επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου

(varietà di vite da vino autorizzate)

 

Οι οίνοι ΠΟΠ Σαντορίνη παράγονται από τις ντόπιες ποικιλίες Ασύρτικο, του Αθήρι και Αηδάνι.

Κατ’ εξαίρεση και για τους φυσικώς γλυκείς οίνους μόνο, σε μικροποσότητες οι λευκές «ξενόλογες» Γαϊδουριά, Κατσανό, Μοσχάτο λευκό, Μονεμβασιά, Πλατάνι, Ποτα­μίσι και η ερυθρωπή Ροδίτης.

(i vini della DOP Santorini sono ottenuti dalle varietà locali Assyrtiko, Athiri e Aidani.

In via eccezionale per i soli vini passiti e liquorosi sono utilizzati piccole quantità delle varietà Gaidouria, Katsano, Moscato Aspro, Monemvasia, Platani, Potamisi e la varietà rossa Roditis)

Η κύρια ποικιλία του νησιού, το Ασύρτικο είναι παλαιά γηγενής και  μέχρι πριν λίγες δεκαετίες καλλιεργείτο αποκλειστικά στη Σαντορίνη.

(la varietà principale è l’Assyrtiko, coltivata fino a poche decine di anni fa solamente a Santorini)

Ως εκ τούτου είναι άμεσα συνδεδεμένο το όνομα της περιοχής με την ποικιλία.

(di qui il collegamento tra la zona di produzione e la varietà)

Πρόκειται για μια πολυδύναμη λευκή ποικιλία με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που δίνει οίνους με υψηλές οξύτητες και ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.

(si tratta di una varietà bianca versatile con caratteristiche particolari , produce vini con alta acidità e caratteristiche organolettiche tipiche)

θεωρείται μια από τις εκλεκτότερες λευκές ποικιλίες της Ελλάδας και έχει επιλεγεί ως «τοποποικιλία πρεσβευτής»  της χώρας μας, σύμφωνα με το στρατηγικό σχέδιο για την προώθηση του ελληνικού κρασιού.

(è considerato uno tra i migliori vitigni bianhi della Grecia ed è stato selezionato come „ambasciatore del territorio Greco” in conformità al piano strategico per la promozione del vino Greco)

Ειδικότερα ο λευκός ξηρός ΠΟΠ Σαντορίνη παράγεται από την ποικιλία Ασύρτικο σε ποσοστό τουλάχιστον 75%, το δε υπόλοιπο ποσοστό από τις ποικιλίες Αηδάνι και Αθήρι.

(in particolre per il vino bianco secco l’Assyrtiko partecipa per il 75%, mentre il resto è rappresentato da Athiri e Aidani)

Οι οίνοι Vinsanto παράγονται από σταφύλια της ποικιλίας Ασύρτικο τουλάχιστον κατά 51% και το υπόλοιπο από τις ποικιλίες Αηδάνι, Αθήρι  και σε μικροποσότητες των λευκών «ξενόλογων» που καλλιεργούνται παραδοσιακά στο σύμπλεγμα των νήσων Θήρας και Θηρασίας και συγκεκριμένα των ποικιλιών Γαϊδουριά, Κατσανό, Μοσχάτο λευκό, Μονεμβασιά, Πλατάνι, Ποτα­μίσι και της ερυθρωπής ποικιλίας Ροδίτης.

(Il Vinsanto è prodotto con la varietà Assyrtiko per almeno il 51%, il resto con le varietà Aidani e Athiri, e con piccole quantità delle varietà bianche alloctone, tradizionalmente coltivate nelle isole di Thira e Thirassia come: Gaidouria, Katsano, Moscato Aspro, Monemvasia, Platani, Potamisi e la varietà rossa Roditis)

 

8. Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geogradica)

 

8.1. Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή του λευκού οίνου

(legame con la zona geografica per il vino bianco secco)

α. Ποιότητα

(qualità)

Η Σαντορίνη διαθέτει έναν από τους πιο παλιούς αμπελώνες σε όλο το κόσμο που έχει  τις ρίζες του από τα προϊστορικά χρόνια.

Η παράδοση στην αμπελουργία, υφίσταται εδώ και τουλάχιστον 3.500 χρόνια.

Το μοναδικό της κλίμα σε συνδυασμό με τη σύσταση του εδάφους έχουν κάνει τις ποικιλίες που οινοποιούνται να δίνουν κρασιά με ξεχωριστή προσωπικότητα.

Περιγραφές περιηγητών του 19ου αιώνα αναφέρουν τους ξεχωριστούς οργανοληπτικούς του χαρακτήρες οι οποίοι οφείλονται στην επίδραση του οικολογικού περιβάλλοντος στα σταφύλια και κατ’ ακολουθίαν στους οίνους της Σαντορίνης.

Τότε το κρασί της Σαντορίνης ήταν περιζήτητο στο εξωτερικό και για πολλά χρόνια πουλιόταν λόγω του υψηλού αλκοολικού του τίτλου, για την ενίσχυση χαμηλόβαθμων κρασιών άλλων περιοχών.

Ο αμπελώνας αυτός πέρα από την ιστορική του διάσταση, είναι ένας αμπελώνας που σήμερα δίνει κρασιά μοναδικά, κρασιά υψηλής ποιότητας, τα οποία παλαιώνοντας, εκφράζουν αυτή την ιδιαίτερη γη της Σαντορίνης, αυτό το μοναδικό terroir, του σαντορινιού αμπελώνα.

Στις μέρες μας τα σταφύλια της περιοχής αξιοποιούνται με τον καλύτερο τρόπο, από όλους τους οινοπαραγωγούς, με σεβασμό στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά τους, δίνοντας κρασιά ποιοτικά, αναγνωρισμένα σε διεθνείς διαγωνισμούς, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Προκειμένου να διασφαλισθεί ο δεσμός των οίνων Π.Ο.Π. Σαντορίνη με την ποιότητα, οι οίνοι κάθε χρονιάς υποβάλλονται σε οργανοληπτική εξέταση από θεσμοθετημένη επιτροπή.

Οίνοι που δεν ανταποκρίνονται στις σχετικές προδιαγραφές, δεν μπορούν να διατεθούν ως οίνοι Π.Ο.Π. Σαντορίνη.

Σύμφωνα με έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στα πλαίσια του Προγράμματος “ΟΙΝΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ” από το  Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Εργαστήριο Χημείας), σε συνεργασία με το τμήμα Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και το τμήμα Βιοχημείας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, η ποικιλία Ασύρτικο, αν και είναι λευκή, έχει υψηλό πολυφαινολικό περιεχόμενο, άρα  ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και  προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα, ανάλογη με το κόκκινο κρασί.

Η συγκεκριμένη ποικιλία έχει τη δυνατότητα να αναστέλλει σε σημαντικό ποσοστό την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων στο ήπαρ, ενώ σταματά πλήρως τη διαδικασία της αγγειογένεσης που έχει συνδεθεί με τη δημιουργία ποικίλλων παθολογικών καταστάσεων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και οι καρκινικές μεταστάσεις.

Οι έρευνες απέδειξαν ότι το ποσοστό των πολυφαινολών του Ασύρτικου αυξάνεται εντυπωσιακά  στην Σαντορίνη, γεγονός που οφείλεται αποκλειστικά και μόνον στον μοναδικό τρόπο κλαδέματος  δηλ. τα παραδοσιακά κυπελλοειδή σχήματα τη Θήρας, ήτοι κυπελλοειδές με γυριστές ή στεφανωτό και κυπελλοειδές με κουλούρια και στον απόλυτα ξηρικό τρόπο καλλιέργειας, πρακτικές που δημιουργούν έντονες συνθήκες στρες στα φυτά.

Μάλιστα ο καθηγητής πρότεινε να αξιοποιηθούν οι ιδιότητες αυτές του Ασύρτικου με τη δημιουργία συμπληρωμάτων διατροφής και καλλυντικών από σταφύλια της ποικιλίας.

 

β. Ιστορικός δεσμός

(legame storico)

Ανιχνεύοντας την οινοποιητική παράδοση της Σαντορίνης ταξιδεύουμε πίσω στο χρόνο, στην τρίτη χιλιετία π.Χ.

Στις ανασκαφές του Ακρωτηρίου, ευρήματα όπως κάρβουνα από ξύλα αμπέλου και τσαμπιά σταφύλια ως διακοσμητικά στοιχεία στην αγγειογραφία της εποχής μαρτυρούν ότι η αμπελοκαλλιέργεια ήταν μια από τις κύριες δραστηριότητες των κατοίκων.

Ο προϊστορικός αυτός αμπελώνας, καταστράφηκε με τη μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου, γύρω στα 1.650 π.Χ., που εξαφάνισε κάθε ίχνος ανθρώπινης ζωής και φυτικής βλάστησης από το νησί για τρεις αιώνες περίπου.

Αμπελουργία και η οινοπαραγωγή πρέπει να αποτελούσαν βασικό τομέα της οικονομίας του Ακρωτηρίου στην εποχή της καταστροφής του.

Και το γεγονός βεβαιώνεται τόσο από την φυσική παρουσία κάρβουνων από ξύλα αμπέλου, και γιγάρτων από σταφύλια, όσο και από την ειδική συσκευή για το πάτημα σταφυλιών και την συλλογή μούστου.

Ο ληνός (το πατητήρι) και ο κάδος κάτω από αυτόν αποτελούν τα απαραίτητα εξαρτήματα.

Ένα κοφίνι όμως, γεμάτο με ασβέστη που βρέθηκε μέσα σε ληνό έβαλε σε σκέψη τον αρχαιολόγο ότι μπορεί ο ασβέστης να λειτουργούσε ως ένα είδος φίλτρου για τον καθαρισμό του μούστου.

Η φύλαξη του κρασιού γινόταν σε μεγάλους πίθους και η στεγάνωσή τους γινόταν με κερί.

Στο στόμιο ενός τέτοιου πιθαριού μάλιστα με χαραγμένη επιγραφή σε Γραμμική Α γραφή, ένας συνδυασμός έχει αναγνωριστεί ότι συμβολίζει κρασί. Γενικά όμως, η πληθώρα των πιθαριών αποθήκευσης αλλά και ψευδόστομων αμφορέων που συναντά κανείς στο Ακρωτήρι υποδηλώνουν όχι απλώς μεγάλη παραγωγή κρασιού, αλλά και ανεπτυγμένη διακίνησή του.

Τσαμπιά σταφυλιού έχουν χρησιμοποιηθεί ως διακοσμητικά θέματα στην αγγειογραφία της εποχής. Μαρτυρίες για την οινοποιεία και την εμπορία κρασιού αποτελούν ορισμένα είδη πιθαριών με κρουνό κοντά στη βάση του στενού πυθμένα τους, και η πληθώρα ψευδόστομων αμφορέων, σκευών που κατ΄ εξοχήν σχεδιάστηκαν για τη διακίνηση υγρών προϊόντων.

Από τον πρώιμο τύπο του αγγείου αυτού, η Θήρα έχει δώσει ως τώρα τουλάχιστον το 50% του συνόλου όσων έχουν βρεθεί σε ολόκληρη την περιοχή του Αιγαίου.

Οι Φοίνικες, πρώτοι άποικοι μετά την καταστροφή, κατά τον Ηρόδοτο, αλλά και όσοι τους ακολούθησαν, έπρεπε να αντιμετωπίσουν ένα ακραίο οικοσύστημα, προκειμένου να επιβιώσουν.

Για να καλύψουν τις ανάγκες διατροφής τους δοκίμασαν να καλλιεργήσουν φυτά διαφορετικών ειδών που έφεραν μαζί τους και τους ήταν γνώριμα.

Μόνο η άμπελος κατόρθωσε να επιβιώσει στη διάρκεια των αιώνων στο αφιλόξενο περιβάλλον της Σαντορίνης. Φυτό ευπροσάρμοστο και ιδιαίτερα ανθεκτικό στις ξηροθερμικές συνθήκες του νησιού, διαθέτει πλούσιο και δυνατό ριζικό σύστημα που διαπερνά τη θηραϊκή γη.

Άσπα ονομάζουν οι ντόπιοι το σκληρό και συνεκτικό έδαφος που δημιουργήθηκε από αλλεπάλληλα στρώματα ηφαιστειακών υλικών τέφρα, λάβα, ελαφρόπετρα και σκουριά, καλύπτοντας το ασβεστολιθικής και σχιστολιθικής προέλευσης υπέδαφος, κατά τις διαδοχικές εκρήξεις.

Αιώνες ανθρώπινου μόχθου αποτυπώνονται πάνω στο νησιωτικό τοπίο και μαρτυρούν τις προσπάθειες των Σαντορινιών όλων των εποχών να τιθασεύσουν τη γη τους.

Από την περίοδο των αρχαϊκών και κλασικών χρόνων δεν έχουμε άμεσες μαρτυρίες για την αμπελοκαλλιέργεια.

Θα ήταν όμως περίεργο αν δεν την ασκούσαν οι Θηραίοι σε ένα έδαφος κατ’ εξοχήν κατάλληλο.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς στη Θήρα πλούσιους γαιοκτήμονες, αν το προϊόν που καλλιεργούσαν δεν τους άφηνε μεγάλα περιθώρια κέρδους. Και τέτοιο προϊόν δεν έχει αποδειχτεί άλλο, ως σήμερα, παρά το κρασί.

Στην Ενετοκρατία (12ος - 17ος αι.), οι Βενετοί κυριάρχησαν στο νησί της Σαντορίνης. Ανέκαθεν, οι Ευρωπαίοι εκτιμούσαν τους ελληνικούς οίνους, όχι μόνο για την ποιότητά τους, αλλά και γιατί άντεχαν στα μακρινά θαλάσσια ταξίδια.

Έτσι, τα φράγκικα και τα βενετσιάνικα πλοία αρχίζουν να φορτώνουν όλο και πιο πολλά κρασιά, από τη Σαντορίνη.

Η χρυσή εποχή των Σαντορινιών κρασιών στην Ενετοκρατία, θα λήξει με την οριστική κυριαρχία των Τούρκων, μετά από εξαιρετική πορεία, με ένδοξες στιγμές, όπως αυτή της φήμης των στο Παρίσι.

 

γ. Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός

(legame culturale, sociale ed economico)

Το αμπέλι και το κρασί είναι άρρηκτα δεμένα με την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ζωή των Θηραίων από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.

Το Vinsanto θεωρείται συνεχιστής των πάσσων, όπως ονομάζονταν στην αρχαιότητα οι λιαστοί οίνοι, για τους οποίους φημίζονταν τα νησιά του Αιγαίου.

Η Σαντορίνη συνδύαζε πάντα μεγάλη παραγωγή με ποιότητα και εξωστρέφεια, με αποκορύφωμα την εξαγωγική δραστηριότητα του Vinsanto κατά τη Βενετοκρατία, την Τουρκοκρατία, αλλά και το 19ο αιώνα, όπου σημείωνε τις μεγαλύτερες εξαγωγές από τα κρασιά όλης της υπόλοιπης Ελλάδας μαζί.

Στην τουρκοκρατία η έλλειψη μεγάλων καλλιεργήσιμων εκτάσεων στο νησί συνέβαλε στο να μη μεταφερθούν μουσουλμανικοί πληθυσμοί.

Οι Σαντορινοί οργάνωσαν δημοκρατικά τις κοινότητές τους και, εκμεταλλευόμενοι την ηρεμία που κυριάρχησε στο Αιγαίο μετά την οθωμανική κατάκτηση, ανέπτυξαν, όπως και στα προϊστορικά χρόνια, το εμπόριο και τη ναυτιλία.

Η Αλεξάνδρεια, το Ταγανρόκ και η Κωνσταντινούπολη ήταν τα σπουδαιότερα κέντρα όπου εξάγονταν μεγάλες ποσότητες σαντορινιών κρασιών.

Ιστορικά είναι γνωστό ότι γινόταν εξαγωγή βινσάντο στη Ρωσία τουλάχιστον από το 1786.

Μάλιστα, η οικονομία της Σαντορίνης οδηγήθηκε σε παρακμή, όταν, λόγω της Οκτωβριανής επανάστασης, σταμάτησε η εξαγωγή Vinsanto προς την χώρα αυτή.

Τεκμήρια της μακραίωνης ιστορίας του νησιού σώζονται σήμερα στους αρχαιολογικούς χώρους του Ακρωτηρίου και του Μέσα Βουνού, στα αρχαιολογικά μουσεία Θήρας και Αθηνών και στο μέγαρο Γκύζη.

Αλλά και όλο το νησί, με την καλντέρα, τα ηφαιστειογενή πετρώματα, τους παραδοσιακούς οικισμούς, τους πύργους και τις “κάναβες”, αποτελεί ζωντανή ιστορική μαρτυρία.

Στις μέρες μας συναντάμε οινοποιεία με τέλειο τεχνολογικό εξοπλισμό και συστηματική και ολοκληρωμένη προσπάθεια παραγωγής ποιοτικών οίνων.

Ο δεσμός αυτός (πολιτιστικός, κοινωνικός και οικονομικός) επιβεβαιώνεται τα τελευταία χρόνια με σειρά εκδηλώσεων στο νησί, όπως τα συνέδρια «ΑΜΠΕΛΟΣ».

H Σαντορίνη επιλέχθηκε να είναι ο τόπος διεξαγωγής αυτών των διεθνών συνεδρίων για το αμπέλι, γιατί εκτός του ότι αποτελεί ένα από τα όμορφα και μοναδικά μέρη στον κόσμο, έχει παράδοση 3.500 χρόνων στην καλλιέργεια της αμπέλου και στην τέχνη της παραγωγής των κρασιών, παραγωγή η οποία ευνοείται από το ιδιόμορφο οικοσύστημα του ηφαιστιογενούς αυτού νησιού του Αιγαίου.

Ο στόχος του συνεδρίου "Αμπελος 2003" (5 – 7 Ιουνίου) ήταν να συμβάλλει ουσιαστικά στον καθορισμό του σωστού προσανατολισμού της αμπελοκαλλιέργειας στην Ελλάδα και να δώσει στους αμπελουργούς όσο το δυνατόν περισσότερα "εργαλεία" για μια σύγχρονη και αποδοτική αμπελουργία.

Οι οργανωτές αυτού του συνεδρίου προσκάλεσαν αμπελουργούς, οινοποιούς, επιστήμονες, ερευνητές και στελέχη επιχειρήσεων του κλάδου να μοιραστούν τις γνώσεις και τις απόψεις τους πάνω στο θέμα και να απολαύσουν το πλούσιο κοινωνικό πρόγραμμα του συνεδρίου στο ιδανικό περιβάλλον...το διάσημο νησί της Σαντορίνης!

Στόχος του δεύτερου Συμποσίου "Άμπελος 2006" (1 – 3 Ιουνίου) ήταν να παρουσιάσει στους συμμετέχοντες τις τελευταίες επιστημονικές, τεχνικές εξελίξεις καθώς και τα τελευταία νέα της αγοράς, εξασφαλίζοντάς τους την ευκαιρία για μια καρποφόρα συζήτηση μεταξύ επιστημόνων απ' όλο τον κόσμο, αντιπροσώπους από τη βιομηχανία κρασιού, δημοσιογράφους του κρασιού και οινόφιλους που συμμετείχαν στο συμπόσιο.

Βασικό αντικείμενο του συμποσίου ήταν η αξιολόγηση του συνδυασμού έδαφος-κλίμα-ποικιλία σε κάθε αμπέλι και η εκμετάλλευση / αξιοποίηση της πρώτης ύλης μέσα από το σύνολο των τεχνικών οινοποίησης που θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη  των συγκεκριμένων και επιθυμητών αρωμάτων και της γεύσης των οίνων κάθε περιοχής.

Τέλος, ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στις στρατηγικές της αγοράς που μπορούν να υιοθετηθούν.

 

δ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση

(ambiente ed origine geografica)

Η αμπελουργική ζώνη παραγωγής οίνων Π.Ο.Π. Σαντορίνη Η έκταση του αμπελώνα είναι περίπου 13.000 στρέμματα. Ξεκινά ομαλά από τη θάλασσα και καταλήγει με αναβαθμίδες μέχρι ύψος 300 μέτρα.

Το κλίμα της περιοχής είναι το τυπικό μεσογειακό με έντονη ηλιοφάνεια, με ζεστά και ξηρά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες. Η μέση ετήσια μέγιστη θερμοκρασία είναι 23° C, και η ελάχιστη 14° C.

Το συνολικό ύψος ετήσιας βροχόπτωσης είναι 300 -  370 mm.

Το σύνολο σχεδόν της Σαντορίνης αποτελείται από τριτογενείς αποθέσεις θηραϊκής γης, κίσηρη και λάβα. Το έδαφος της Σαντορίνης είναι αμμώδες με πού μικρό ποσοστό αργίλου.

Είναι επίσης φτωχό σε οργανική ουσία και, με εξαίρεση μια μικρή περιοχή περί τον Προφήτη Ηλία, χωρίς ανθρακικό ασβέστιο.

Για τους λόγους αυτούς, παρόλο που το έδαφος είναι πλούσιο σε κάλιο, το φυτό δεν μπορεί να απορροφήσει τις ποσότητες που απαιτούνται για να εξουδετερωθεί σε μεγάλο βαθμό το τρυγικό οξύ, στο οποίο οφείλεται η αυξημένη οξύτητα των σαντορινιών κρασιών. Στη μειωμένη απορρόφηση καλίου συντελεί και το κλίμα με τις λίγες βροχές, καθώς και το γεγονός ότι οι αμπελώνες δεν ποτίζονται.

Το νησί είναι εξαιρετικά ξηρό και στη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, όταν ωριμάζουν τα σταφύλια, οι θερμοκρασίες μέσα στην ημέρα είναι πολύ υψηλές.

Έτσι κατά τη διάρκεια αυτής της παρατεταμένης ξηρασίας, τις ανάγκες των φυτών σε νερό ανακουφίζουν οι ομίχλες που δημιουργούνται από την εξάτμιση της θάλασσας και σκεπάζουν το νησί, ανεβαίνοντας από την καλντέρα.

Παράλληλα όμως το νησί μαστιγώνεται ανελέητα και από τους βόρειους ανέμους, τα μελτέμια, που εμποδίζουν τη συσσώρευση υγρασίας πάνω στα σταφύλια μέσα στην ημέρα.

Τη νύχτα όμως, όταν πέφτουν οι θερμοκρασίες και οι κλιματολογικές συνθήκες γίνονται σχετικά υγρές, το ηφαιστειογενές έδαφος του νησιού απορροφά την υγρασία κι έτσι τρέφονται τα αμπέλια.

Στις περιοχές που η κλίση του εδάφους είναι απότομη, οι Σαντορινιοί έχουν κατασκευάσει τις περίφημες ΠΕΖΟΥΛΕΣ. Έχουν δηλαδή διαμορφώσει το έδαφος σε επίπεδα ώστε να διευκολύνεται η καλλιέργεια και να περιορίζεται η απώλεια νερού.

Σαν αποτέλεσμα αυτού του μοναδικού συνδυασμού κλίματος και εδάφους, τα σταφύλια της Σαντορίνης ωριμάζουν γρήγορα και διατηρούν την οξύτητά τους.

Όπως κάθε τι άλλο στην ανεμοδαρμένη Σαντορίνη και τα αμπέλια τα ίδια είναι ιδιόμορφα.

Τα κλήματα είναι αραιοφυτεμένα, χαμηλά στο έδαφος.

Προκειμένου να προστατέψουν τα σταφύλια από το μένος των σαρωτικών ανέμων που μαστίζουν τον χειμώνα το νησί, οι σαντορινιοί κλαδεύουν τα αμπέλια με έναν τέτοιο τρόπο, ώστε να παίρνουν το σχήμα στεφανιού και τα σταφύλια να μεγαλώνουν στο εσωτερικό του.

Συνήθως δεν σημειώνονται σοβαρές προσβολές από έντομα και ασθένειες.

Η μόνη επέμβαση φυτοπροστασίας είναι 1 – 2 προληπτικά θειαφίσματα την Άνοιξη.

Ο Σαντορινιός αμπελώνας είναι ο πιο γηραιός στον Ελλαδικό χώρο.

Μερικά αμπέλια μπορεί να είναι και 300 χρόνων.

Τα πρέμνα του αμπελώνα είναι αυτόριζα, δεν είναι εμβολιασμένα σε αμερικάνικα υποκείμενα αμπέλου.

Κι’ αυτό γιατί η φυλλοξήρα, το ενοχλητικό έντομο που συνεχίζει να καταστρέφει τον αμπελώνα της υφηλίου, δεν έφτασε ποτέ εδώ. Ευτυχώς το ηφαιστειογενές έδαφος του νησιού, με την έλλειψη αργιλίου και τη μεγάλη περιεκτικότητα σε άμμο (93-97%)  δεν την ευνοεί. 

Συνεπώς υπάρχει  μια σειρά παραγόντων που φτιάχνουν ένα μοναδικό στον κόσμο μικροκλίμα, που συντελεί στην πλήρη ωρίμανση των σταφυλιών και τους χαρίζει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όπως είναι η υψηλή δροσιστική οξύτητα και ο υψηλός αλκοολικός τίτλος.

 

8.1.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Οι αμπελώνες στα νησιά Θήρα και Θηρασία αποτελούν ουσιαστικά «μπαλκόνια» στο Αιγαίο πέλαγος.

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού οι βόρειοι άνεμοι τα γνωστά μελτέμια, δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη υψηλών θερμοκρασιών, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα που συμβάλει στην καλύτερη ωρίμανση των σταφυλιών, στην καλλίτερη σύσταση αυτών στο στάδιο της «τεχνολογικής ωρίμανσης» (οξύτητα, χρώμα, αρωματικές ουσίες, σάκχαρα, κ.λ.π.) που δίνουν οίνους εξαιρετικής ποιότητας.

Επιπλέον ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με τη σύσταση των εδαφών των νησιών, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Π.Ο.Π. ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ.

Οι οίνοι ΠΟΠ Σαντορίνη παράγονται από τις ντόπιες ποικιλίες Ασύρτικο, του Αθήρι και Αηδάνι.

Κατ’ εξαίρεση και για τους φυσικώς γλυκείς οίνους μόνο, σε μικροποσότητες οι λευκές «ξενόλογες» Γαϊδουριά, Κατσανό, Μοσχάτο λευκό, Μονεμβασιά, Πλατάνι, Ποτα­μίσι και η ερυθρωπή Ροδίτης.

Η κύρια ποικιλία του νησιού, το Ασύρτικο είναι παλαιά γηγενής και  μέχρι πριν λίγες δεκαετίες καλλιεργείτο αποκλειστικά στη Σαντορίνη.

Ως εκ τούτου είναι άμεσα συνδεδεμένο το όνομα της περιοχής με την ποικιλία.

Πρόκειται για μια πολυδύναμη λευκή ποικιλία με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που δίνει οίνους με υψηλές οξύτητες και ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.

θεωρείται μια από τις εκλεκτότερες λευκές ποικιλίες της Ελλάδας και έχει επιλεγεί ως «τοποποικιλία πρεσβευτής»  της χώρας μας, σύμφωνα με το στρατηγικό σχέδιο για την προώθηση του ελληνικού κρασιού.

Ειδικότερα ο λευκός ξηρός ΠΟΠ Σαντορίνη παράγεται από την ποικιλία Ασύρτικο σε ποσοστό τουλάχιστον 75%, το δε υπόλοιπο ποσοστό από τις ποικιλίες Αηδάνι και Αθήρι.

 

8.1.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων ΠΟΠ Σαντορίνη, όπως αναφέρεται λεπτομερώς στις ανωτέρω υποενότητες οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιών (έδαφος, κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

8.2. Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή του οίνου λικέρ από λιασμένα σταφύλια.

(legame con la zona geografica per il vino liquoroso da uve appassite)

α. Ποιότητα

(qualità)

β. Ιστορικός δεσμός

(legame storico)

γ. Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός

(legame culturale, sociale ed economico)

δ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση

(ambiente ed origine geografica)

Vedi sopra

 

8.2.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Οι αμπελώνες στα νησιά Θήρα και Θηρασία αποτελούν ουσιαστικά «μπαλκόνια» στο Αιγαίο πέλαγος.

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού οι βόρειοι άνεμοι τα γνωστά μελτέμια, δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη υψηλών θερμοκρασιών, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα που συμβάλει στην καλύτερη ωρίμανση των σταφυλιών, στην καλλίτερη σύσταση αυτών στο στάδιο της «τεχνολογικής ωρίμανσης» (οξύτητα, χρώμα, αρωματικές ουσίες, σάκχαρα, κ.λ.π.) που δίνουν οίνους εξαιρετικής ποιότητας.

Επιπλέον ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με τη σύσταση των εδαφών των νησιών, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Π.Ο.Π. ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ.

Οι οίνοι ΠΟΠ Σαντορίνη παράγονται από τις ντόπιες ποικιλίες Ασύρτικο, του Αθήρι και Αηδάνι.

Κατ’ εξαίρεση και για τους φυσικώς γλυκείς οίνους μόνο, σε μικροποσότητες οι λευκές «ξενόλογες» Γαϊδουριά, Κατσανό, Μοσχάτο λευκό, Μονεμβασιά, Πλατάνι, Ποτα­μίσι και η ερυθρωπή Ροδίτης.

Η κύρια ποικιλία του νησιού, το Ασύρτικο είναι παλαιά γηγενής και  μέχρι πριν λίγες δεκαετίες καλλιεργείτο αποκλειστικά στη Σαντορίνη.

Ως εκ τούτου είναι άμεσα συνδεδεμένο το όνομα της περιοχής με την ποικιλία.

Πρόκειται για μια πολυδύναμη λευκή ποικιλία με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που δίνει οίνους με υψηλές οξύτητες και ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.

θεωρείται μια από τις εκλεκτότερες λευκές ποικιλίες της Ελλάδας και έχει επιλεγεί ως «τοποποικιλία πρεσβευτής»  της χώρας μας, σύμφωνα με το στρατηγικό σχέδιο για την προώθηση του ελληνικού κρασιού.

Ειδικότερα ο λευκός ξηρός ΠΟΠ Σαντορίνη παράγεται από την ποικιλία Ασύρτικο σε ποσοστό τουλάχιστον 75%, το δε υπόλοιπο ποσοστό από τις ποικιλίες Αηδάνι και Αθήρι.

 

8.2.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(interazione causale)

Η μοναδικότητα των οίνων ΠΟΠ Σαντορίνη, όπως αναφέρεται λεπτομερώς στις ανωτέρω υποενότητες οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιών (έδαφος, κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

8.3. Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή του φυσικώς γλυκύ οίνου/λιαστός

(legame con la zona geografica per il vino naturalmente dolce, vino passito)

α. Ποιότητα

(qualità)

β. Ιστορικός δεσμός

(legame storico)

γ. Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός

(legame culturale, sociale ed economico)

δ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση

(ambiente ed origine geografica)

Vedi sopra

 

8.3.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Οι αμπελώνες στα νησιά Θήρα και Θηρασία αποτελούν ουσιαστικά «μπαλκόνια» στο Αιγαίο πέλαγος. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού οι βόρειοι άνεμοι τα γνωστά μελτέμια, δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη υψηλών θερμοκρασιών, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα που συμβάλει στην καλύτερη ωρίμανση των σταφυλιών, στην καλλίτερη σύσταση αυτών στο στάδιο της «τεχνολογικής ωρίμανσης» (οξύτητα, χρώμα, αρωματικές ουσίες, σάκχαρα, κ.λ.π.) που δίνουν οίνους εξαιρετικής ποιότητας.

Επιπλέον ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με τη σύσταση των εδαφών των νησιών, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Π.Ο.Π. ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ.

Οι οίνοι ΠΟΠ Σαντορίνη παράγονται από τις ντόπιες ποικιλίες Ασύρτικο, του Αθήρι και Αηδάνι.

Κατ’ εξαίρεση και για τους φυσικώς γλυκείς οίνους μόνο, σε μικροποσότητες οι λευκές «ξενόλογες» Γαϊδουριά, Κατσανό, Μοσχάτο λευκό, Μονεμβασιά, Πλατάνι, Ποτα­μίσι και η ερυθρωπή Ροδίτης.

Η κύρια ποικιλία του νησιού, το Ασύρτικο είναι παλαιά γηγενής και  μέχρι πριν λίγες δεκαετίες καλλιεργείτο αποκλειστικά στη Σαντορίνη.

Ως εκ τούτου είναι άμεσα συνδεδεμένο το όνομα της περιοχής με την ποικιλία.

Πρόκειται για μια πολυδύναμη λευκή ποικιλία με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που δίνει οίνους με υψηλές οξύτητες και ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.

θεωρείται μια από τις εκλεκτότερες λευκές ποικιλίες της Ελλάδας και έχει επιλεγεί ως «τοποποικιλία πρεσβευτής»  της χώρας μας, σύμφωνα με το στρατηγικό σχέδιο για την προώθηση του ελληνικού κρασιού.

Ειδικότερα ο λευκός ξηρός ΠΟΠ Σαντορίνη παράγεται από την ποικιλία Ασύρτικο σε ποσοστό τουλάχιστον 75%, το δε υπόλοιπο ποσοστό από τις ποικιλίες Αηδάνι και Αθήρι.

 

8.3.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων ΠΟΠ Σαντορίνη, όπως αναφέρεται λεπτομερώς στις ανωτέρω υποενότητες οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιών (έδαφος, κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

9. ΆΛΛΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΈΣΕΙΣ

(altre condizioni)

 

9.1. Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή

(riferimento della produzione nella zona delimitata)

Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Άρθρο 6 παράγραφος 4α του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα».

 

9.2. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων

(disposizioni supplementari inerenti all’etichettatura dei vini)

 

Ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής

(termini che si riferiscono a determinati metodi di produzione)

Εθνική Νομοθεσία

(legislazione nazionale)

Στην αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργική απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005), στο άρθρο 1 αναφέρονται οι προϋποθέσεις για τη χρήση των παρακάτω ενδείξεων:

 

- «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» (vino nuovo, vino novello);

- «ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» (maturato in botte o maturato in barrique);

- «ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΠΑΛΑΙΩΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» (invecchiato in botte o invecchiato in barrique).

 

9.3. Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής

(indicazione dell’annata di vendemmia)

Εθνική Νομοθεσία

Legislazione nazionale)

Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής

(i vini con la menzione “vino nuovo o novello” devono portare obbligatoriamente in etichetta l’annata di vendemmia)

των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

 

9.4. Παραδοσιακές Ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθμ 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Σαντορίνη είναι οι παρακάτω:

 

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΛΕΥΚΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de blancs,

ΑΠΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ(ΟΥΣ) ΑΜΠΕΛΩΝΑ(ΕΣ) / Vin de vignoble(s) insulaire(s),

ΑΠΟ ΑΜΠΕΛΩΝΑ(ΕΣ) ΣΕ ΠΕΖΟΥΛΕΣ / Vin de vignobles en terrasses, 

ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines,

ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de coteaux, 

VINSANTO,

ΝΥΧΤΕΡΙ/ Nikteri.

 

Παραπομπή στις προδιαγραφές προϊόντος

(riferimenti legislativi alla DOP del prodotto)

Απαιτήσεις Εθνικής Νομοθεσίας

(requisiti della legislazione nazionale)

Εθνική Νομοθεσία

(legislazione nazionale)

-Β. Διάταγμα υπ’ αριθ. 423/8-6-1970 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 136/Α/19-6-1970)

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 308791/7815/2-10-1973 «Περί των όρων εμφιαλώσεως οίνων ονομασιών προελεύσεως» (ΦΕΚ 1201/Β/5-10-1973) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 301653/2962/19-9-1974 « Περί τροποποιήσεως υπ΄ αριθμ. 308791/7815/2-10-73 αποφάσεως Υπουργών Οικονομικών, Γεωργίας και Βιομηχανίας, περί ειδικών όρων εμφιαλώσεως οίνων, ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 978/Β/4-10-1974).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 242059/1445/28-4-1975 «Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως»(ΦΕΚ 505/Β/19-5-1975).

-Βασιλικό Διάταγμα  αριθ. 539/4.8.1971 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 159/A/14.8.1971).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 213850/1572/11.2.1972 «Περί οίνων ονομασίας προελεύσεως ανωτέρας ποιότητας» (ΦΕΚ 169/B/24.2.1972).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 397721/1.10.1992 «Τροποποίηση στρεμματικών αποδόσεων αμπελώνων ζωνών παραγωγής οίνων ονομασίας προελεύσεως ανωτέρας ποιότητας » (ΦΕΚ 617/B/12.10.1992).

- Υπουργική Απόφαση αριθ. 235308/7.2.2002 «Τροποποίηση της Υ.Α. 213850/1572/11.2.1972 Περί οίνων ονομασίας προελεύσεως ανωτέρας ποιότητας» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ.  317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

- Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 326182/6268/27-7-1988 «Περί των γενικών κανόνων χρήσης των ενδείξεων «RESERVE» (επιλεγμένος) και «GRANDE RESERVE» (ειδικά επιλεγμένος) ως περιγραφικών στοιχείων οίνων ονομασίας προέλευσης» όπως τροποποιήθηκε με την  αριθ. 280580/21.6.2005 ΚΥΑ «Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 326182/6268/1988 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών κανόνων χρήσης των ενδείξεων «RESERVE» (επιλεγμένος) και «GRANDE RESERVE» (ειδικά επιλεγμένος) ως περιγραφικών στοιχείων οίνων ονομασίας προέλευσης) καθώς και της υπ’ αριθμ. 352347/6670/1987 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών κανόνων χρήσης της ένδειξης «Κάβα» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιων οίνων» (ΦΕΚ 875/Β/28-6-2005).

-Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων» στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999)

 

10. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ

(autorità ed organismi di controllo)

 

10.1. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

(la verifica si basa sulle seguenti disposizioni)

- Β. Διάταγμα υπ’ αριθ. 423/8-6-1970 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 136/Α/19-6-1970)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ.  317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21-9-2001 «Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001)

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 308791/7815/2-10-1973 «Περί των όρων εμφιαλώσεως οίνων ονομασιών προελεύσεως» (ΦΕΚ 1201/Β/5-10-1973) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 301653/2962/19-9-1974 « Περί τροποποιήσεως υπ΄ αριθμ. 308791/7815/2-10-73 αποφάσεως Υπουργών Οικονομικών, Γεωργίας και Βιομηχανίας, περί ειδικών όρων εμφιαλώσεως οίνων, ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 978/Β/4-10-1974).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 242059/1445/28-4-1975 «Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως»(ΦΕΚ 505/Β/19-5-1975).

 

10.2. Διαδικασία διεξαγωγής των ελέγχων:

(procedure per lo svolgimento delle ispezioni)

Για κάθε αμπελουργική περίοδο ο οίνος που έχει τις προϋποθέσεις για τη κατάταξή του ως ΠΟΠ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ πρέπει να υποβληθεί σε αναλυτικές και οργανοληπτικές εξετάσεις κατά το στάδιο της παραγωγής και πριν την διαδικασία κατάταξής του.

Για την πραγματοποίηση των αναλυτικών εξετάσεων λαμβάνεται αντιπροσωπευτικό δείγμα και αποστέλλεται σε ένα από τα εργαστήρια που είναι επιφορτισμένα με τη διεξαγωγή των επίσημων αναλύσεων στο τομέα του οίνου.

Λαμβάνεται επίσης αντιπροσωπευτικό δείγμα για την πραγματοποίηση των οργανοληπτικών εξετάσεων και ο παραγωγός υποβάλλει έγγραφο αίτημα στην  Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής προκειμένου να γίνει οργανοληπτική εξέταση και να πιστοποιηθεί αν ο εν λόγω οίνος έχει τα ενδεδειγμένα χαρακτηριστικά (χρώμα – διαύγεια – οσμή - γεύση) που επιτρέπουν την κατάταξή του ως ΠΟΠ Σαντορίνη.

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής συγκαλεί την επιτροπή οργανοληπτικών εξετάσεων προκειμένου να εξετάσει το δείγμα και να γνωμοδοτήσει για τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του οίνου.

Ο παραγωγός του οίνου υποβάλλει στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής επίσημα αντίγραφα της δήλωσης παραγωγής ή συγκομιδής των σταφυλιών, τα συνοδευτικά έγγραφα που αποδεικνύουν ότι ο οίνος έχει τις προϋποθέσεις  που αφορούν το συγκεκριμένο  οίνο ΠΟΠ  ο οποίος προορίζεται να καταταχθεί καθώς και τα αποτελέσματα των αναλυτικών και οργανοληπτικών εξετάσεων του οίνου.

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής αξιολογεί τα στοιχεία που υποβάλλει ο παραγωγός και αποφασίζει αν ο οίνος θα καταταχθεί.

Για τις ποσότητες του οίνου που κατατάσσονται η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής του τόπου παραγωγής χορηγεί ανάλογο αριθμό ταινιών ελέγχου.

Οι ταινίες ελέγχου είναι ερυθρού χρώματος και φέρουν ένα κωδικό αριθμό ο οποίος περιλαμβάνει:

Τα γράμματα ΣΑ που αντιστοιχούν στον ΠΟΠ Σαντορίνη, τα δυο τελευταία ψηφία του έτους χρησιμοποίησης των ταινιών και τον αύξοντα αριθμό της ταινίας.

 

10.3. Αρχές ελέγχου.

(autorità di controllo)

10.3.1 Υπουργείο: Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Διεύθυνση: Μεταποίησης-Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου

Τμήμα: Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών

Διεύθυνση:  Αχαρνών 2, Αθήνα, Τ.Κ. GR-101 76

Τηλ.: 210 - 212 4171, 210 - 212 4287, 210-2124289

Fax: 210 - 52 38 337

e-mail: ax2u249@minagric.gr,ax2u086@minagric.gr,ax2u172@minagric.gr

 

 

VISIT THE SITES BELOW

---

VISITATE I SITI IN CALCE

O

CLICCATE QUI

...in production...

visit also EUROPEAN WINES

----

...in lavorazione...

visitate anche EUROPEAN WINES

 

 

.