Grecia centrale › GRECIA CENTRALE RETSINA

Ρετσίνα Βοιωτίας O.Π.

 Retsina of Voiotias

Ρετσίνα Γιάλτρων  (Ευβοίας) O.Π.

Retsina of Gialtra (Evoia)

Ρετσίνα Ευβοίας O.Π.

Retsina of Evoia

Ρετσίνα Θηβών (Βοιωτίας) O.Π.

Retsina of Thebes (Voiotias)

Ρετσίνα Καρύστου  (Ευβοίας) O.Π.

Retsina of Karystos (Evoia)

Ρετσίνα Χαλκίδας  (Ευβοίας) O.Π.

Retsina of Halkida  (Evoia)

Ρετσίνα Βοιωτίας

Retsina of Voiotias

O.Π.

Ονομασία Παράδοση

(designazione tradizionale)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

Υφιστάμενες ονομασίες οίνωνΤεχνικός φάκελος

(denominazioni dei vini esistenti – documentazione tecnica)

Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 514/5.7.1979

Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002

(fonte Minagr.gr.)

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

(specifiche del prodotto)

(ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) 1234/2007 ΑΡΘΡΟ 118 γ, ΠΑΡ/ΦΟΣ 2)

Ρετσίνα Βοιωτίας (el)

Retsina of Voiotias (en)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

 

1. ΟΝΟΜΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

(denominazione da registrare)

 

Όνομα προς καταχώρηση: Ρετσίνα Βοιωτίας

Ισοδύναμος Όρος: Retsina of Voiotias

 

1.1. ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ:

(categorie dei prodotti)

Ο οίνος Π.Γ.Ε. Ρετσίνα Βοιωτίας, Retsina of Voiotias

ανήκει στην κατηγορία 1.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

1. Οίνος (vino)

 

1.2.  Τύποι οίνων

(tipi di vino)

Οίνος λευκός ξηρός (vino bianco secco)

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός (vino rosato secco)

 

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΟΊΝΟΥ (Ή ΤΩΝ ΟΊΝΩΝ):

(descrizione del vino e dei vini)

 

Α. ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ

(vino bianco)

2.1. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος λευκός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino bianco secco)

2.1.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.1.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα κίτρινο από ελαφρό έως έντονο, συχνά με ανταύγειες χρυσές και κεχριμπαρένιες.

(colore giallo dalla lucentezza severa, spesso con riflessi dorati o ambrati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικά άρωμα  της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

Β. ΟΙΝΟΣ ΕΡΥΘΡΩΠΟΣ

(vino rosato)

 

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(vino rosato secco)

2.2. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino rosato secco)

2.2.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.2.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα ανοιχτό κόκκινο τριανταφυλλί με πορτοκαλί ανταύγειες.

(colore rosa brillante con riflessi aranciati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικό άρωμα και της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

 

3. Παραδοσιακές ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού  (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής  και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται και να προστατεύονται για την Ονομασία κατά παράδοση  Βοιωτίας και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής:

 

Ρετσίνα Βοιωτίας

(Retzina of Voiotias)

Ονομασία κατά παράδοση στη θέση των ΠΓΕ

(designazione tradizionale al posto di IGP)

Τοπικός Οίνος στη θέση των ΠΓΕ

(vino regionale al posto di IGP)

 

Αγρέπαυλη (edificio storico),

Αμπέλι (vigna),

Αμπελώνας (ες) (vigneto/i),

Αρχοντικό (palazzo),

Κάστρο (castello),

Κτήμα (tenuta, proprietà),

Μετόχι (fattoria del monastero),

Μοναστήρι (monastero)

Πύργος (torre).

 

4. ΟΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

(pratiche enologiche)

 

4.1. Οινοποίηση λευκών οίνων:

(vinificazione vini bianchi)

Ο λευκός οίνος Ρετσίνα  Βοιωτίας παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino bianco Retsina of Voiotias è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.2. Οινοποίηση ερυθρωπών οίνων:

(vinificazione vini rosati)

Ο ερυθρωπός οίνος Ρετσίνα Βοιωτίας  παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino rosato Retsina of Voiotias è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.3. Ειδικές οινολογικές πρακτικές

(pratiche enologiche specifiche)

α) Επιτρέπεται αύξηση της ολικής οξύτητας μέχρι 1,5 γραμμάριο ανά λίτρο οίνου.

(si può aumentare l’acidità totale sino ad 1,50 g/l)

Απαγορεύεται η με οποιοδήποτε τρόπο αρωμάτιση οίνων για την απόκτηση  των χαρακτήρων του ρητινίτη οίνου.

(è vietato l’impiego di vino aromatizzato per acquisire il sentore di resina)

Απαγορεύεται η ανάμιξη ρητινιτών οίνων με οίνους άλλου τύπου.

(è vietata la miscela di vino resinato con altre tipologie di vino)

β) Στην περίπτωση χρήσης του όρου «Ρετσίνα νεαρή» «Ρετσίνα Φρέσκια», πρέπει να περιέχει διοξείδιο του άνθρακα  περί το 1 g/l.

(nel caso dell’utilizzo dei termini “Retsina giovane” e “Retsina fresca” il vino deve avere almeno 1 g/l di biossido di carbonio)

γ) Η διαμόρφωση των πρεμνών είναι είτε γραμμική είτε κυπελλοειδής και το κλάδεμα που ακολουθείται στα γραμμικά είναι συνήθως το Royat ή το Guyot ανάλογα με την ποικιλία.

(l’impianto dei vigneti è a vaso o lineare, la potatura è di solito a Cordone Royat o Guyot secondo la varietà di vite)

 

5. ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(zone delimitate)

 

Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Ρετσίνα Βοιωτίας καθορίστηκε με το Προεδρικό Διάταγμα  αριθ. 514/5.7.1979 (ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

(la zona di produzione della IGP Retsina of Voiotias è stata istituita con il DPR n. 514 del 05/07/1979)

Η αμπελουργική ζώνη μέσα στην οποία μπορεί να παραχθεί η ΡΕΤΣΙΝΑ Ή ΡΗΤΙΝΙΤΗΣ ΟΙΝΟΣ ΒΟΙΩΤΙΑ περιλαμβάνει το σύνολο του νομού Βοιωτίας.

(la zona delimitata della IGP Retsina of Voiotias comprende tutto il territorio dell’unità periferica di Voiotias “Beozia”)

 

Δήμου (comuni):

Αλίαρτος, Δίστομο-Αράχοβα-Αντίκυρα, Λιβαδειά, Ορχομενός, Τανάγρα, Θβαι;

Περιφερειακή ενότητα Βοιωτίας (unità periferica Voiotias/Beozia);

περιφέρειες Στερεά Ελλάδα (Periferia Grecia Centrale).

 

6. Μέγιστες αποδόσεις

(resa massima)

 

6.1. ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΠΟΔΟΣΗ (αποδόσεις) ανά εκτάριο:

(resa massima in kg di uva fresca per ettaro)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) που επιτρέπεται ανέρχεται σε δώδεκα χιλιάδες (12,000) κιλά νωπά σταφύλια.

(la resa massima consentita è di 12.000 kg/ha di uva fresca)

 

6.2. Μέγιστη απόδοση σε εκατόλιτρα τελικού προϊόντος ανά εκτάριο

(resa massima in prodotto finito in hl/ha)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) ανέρχεται για τους λευκούς  και ερυθρωπούς οίνους σε 90 HL τελικού προϊόντος.

(la resa massima in prodotto finito è di 90,00 hl/ha)

 

7. ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΙΜΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΑΜΠΕΛΟΥ

(varietà di vite autorizzate)

 

Ο οίνος Ρετσίνα Βοιωτίας παράγεται από σταφύλια των ποικιλιών  Σαββατιανό και Ροδίτης.

(Il vino IGP Retsina of Voiotias  è prodotto con le varietà: Savatiano e Roditis)

 

8. ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(collegamento con la zona geografica)

 

8.1.Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geografica):

Α. Ιστορικός δεσμός.

(legame storico)

Σε έρευνα της Δρ. Martlew σε οργανικά υπολείμματα σκευών στην Κρήτη και την Hπειρωτική Ελλάδα, που εκτέθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σε συνεργασία με το Δρ. Τζεδάκη, οι Μινωίτες καλλιεργούσαν σταφύλια και τα πατούσαν παράγοντας κρασί με ρητίνη ήδη από το 1700 π.Χ.

Επιπλέον σε αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν ανατολικά του οικισμού Μύρτου, στη Νότια Κρήτη, ήρθαν στο φως πήλινα δοχεία (2200-2700 π.Χ), που εξαιρετικά ακριβείς επιστημονικές αναλύσεις έδειξαν ότι σ’ αυτά είχε αποθηκευτεί κρασί με ρετσίνι.

Η παραγωγή ρετσίνας γινόταν από την αρχαιότητα όταν η προσθήκη ρητίνης (ρετσινιού) αποσκοπούσε στην καλύτερη

συντήρηση του κρασιού, και όχι μόνο στην προσθήκη αρώματος.

Η μοναδική γεύση της λέγεται ότι έχει προέλθει από την πρακτική της σφράγισης των αμφορέων, με ρετσίνι από πεύκα κατά τους αρχαίους χρόνους.

Πριν από την εφεύρεση των στεγανών μπουκαλιών γυαλιού, το οξυγόνο αλλοίωνε τα κρασιά πολύ γρήγορα.

Για να στεγανοποιήσουν το στόμιο, οι αρχαίοι εφεύραν την χρήση της ρετσίνας πεύκου, η οποία συγχρόνως εμπλούτιζε με την πάροδο του χρόνου το κρασί με το χαρακτηριστικό της άρωμα.

Αργότερα εφευρέθηκε και η πρακτική της προσθήκης της ρετσίνας στο μούστο για τον αρωματισμό και τη γεύση του κρασιού και την καλύτερη συντήρησή του.

Σήμερα η Ρετσίνα αποτελεί ένα δημοφιλές ελληνικούς κρασί που παρασκευάζεται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

 

Β. Πολιτιστικός, κοινωνικός και οικονομικός δεσμός.

(legame culturale, sociale ed economico)

Το αμπέλι και το κρασί είναι άρρηκτα δεμένα με την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ζωή των ανθρώπων της περιοχής από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.

Το αμπέλι και το κρασί είναι άρρηκτα δεμένα με την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ζωή των ανθρώπων της περιοχής από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.

Σύμφωνα με μια εκδοχή της μυθολογίας, ο Θεός του κρασιού Διόνυσος, γεννήθηκε στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδας και συγκεκριμένα στη Θήβα, συνεπώς το επίκεντρο της οινοπαραγωγής στον ελλαδικό χώρο έχει τις ρίζες του στη Θήβα.

Ο αρχαίος ιστορικός Ησίοδος που κατοικούσε στην κοιλάδα των Μουσών μας μεταφέρει μια μέθοδο παραγωγής οίνου, αυτή που σήμερα λέμε από λιαστά σταφύλια και δίνει υψηλόβαθμους γλυκείς οίνους, ονομαστούς και περιζήτητους στον αρχαίο κόσμο, διότι εκτός από γευστικοί, επιδέχονταν μεγαλύτερη κράση, συντηρούνταν άριστα και μεταφέρονταν δίχως τον κίνδυνο να «χαλάσουν».

«Κι όταν ο Ωρίων και ο Σείριος έλθουν στη μέση τ΄ουρανού

Και τον Αρκτούρο κοιτά η ροδοδάκτυλη Ηώ,

ω Πέρση, τότε τρύγα και φέρε σπίτι όλα τα σταφύλια

δείξτα στον Ήλιο δέκα ημέρες και δέκα νύχτες

πέντε σκίασέ τα και την έκτη άδειασε στα αγγεία

τα δώρα του πολυγηθέος Διονύσου» - ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΑΙ (609)

Ο δεσμός αυτός συνεχίζεται στις ημέρες μας, με την οργάνωση εκδηλώσεων και ημερίδων που προβάλουν το κρασί, αλλά και την πολιτιστική παράδοση του τόπου.

 

Γ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση.

(ambiente ed origine geografica)

Η Βοιωτία είναι περιοχή πεδινή και πολύ εύφορη. Η ορεινή έκταση είναι πολύ μικρή. Αναλυτικά η κατανομή του εδάφους σε κατηγορίες έχει ως εξής: 40% πεδινό, 38% ημιορεινό και 22% ορεινό.

Νοτιότερα, στην περιοχή της Βοιωτίας, με σημαντικότερο κέντρο τις πεδινές εκτάσεις της Θήβας, καλλιεργούνται σε βαθιά αργιλοπηλώδη εδάφη οι ποικιλίες σαββατιανό και ροδίτης, κυρίως για την παραγωγή επιτραπέζιων οίνων και ρετσίνας, ενώ στις δροσερές βορειοανατολικές – βορειοδυτικές πλαγιές του όρους Κιθαιρώνα, στα όρια μεταξύ Αττικής και Βοιωτίας, ευδοκιμεί πλειάδα γηγενών ποικιλιών, όπως και ξενικών, που είναι φυτεμένες σε σύγχρονες γραμμικές φυτεύσεις.

Οι μεγαλύτερες πεδιάδες είναι της Θήβας, της Χαιρώνειας και της Κωπαΐδας (που σχηματίστηκε ύστερα από την

αποξήρανση της ομώνυμης λίμνης).

Οι πεδιάδες αυτές βρέχονται από μικρούς ποταμούς και χείμαρρους, κυριότεροι από τους οποίους είναι ο Ασωπός, στα δυτικά του νομού, που πηγάζει από τον Κιθαιρώνα και χύνεται στον Ευβοϊκό κόλπο, ο Βοιωτικός Κηφισός που χύνεται στην Υλίκη λίμνη, και ο Λιβαδόστρας που χύνεται στον Κορινθιακό κόλπο.

Μικρότεροι ποταμοί είναι οι παραπόταμοι του Κηφισού, Μόρνος και Μέλας.

Το κλίμα της Βοιωτίας είναι ηπειρωτικό με κρύους χειμώνες και ζεστά καλοκαίρια.

Η μέση θερμοκρασία είναι 16-18° C και το μέσο ύψος των βροχών 500-600 χλστ.

 

8.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με την ποικιλία των εδαφών της περιοχής, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Ρετσίνα Βοιωτίας.

 

8.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(Interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων Ρετσίνα Βοιωτίας οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (έδαφος , κλίμα,

επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις

εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

9. ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

(requisiti applicabili)

 

9.1. Απαιτήσεις  Εθνικής Νομοθεσίας

(requisiti legislazione nazionale)

-Προεδρικό διάταγμα  αριθ. 514/5.7.1979  «Περί παραγωγής, ελέγχου  και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ 157/Α/12-07-1979).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 392169/20-10-1999 «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου»(ΦΕΚ1985/Β/8-11-1999) όπως τροποποιήθηκε με την με την αριθ. 321813/ 29-08-2007ΚΥΑ (ΦΕΚ1723/Β/29-08-2007)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/2005 «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των τοπικών οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15.06.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων»στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999).

 

9.2. Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή

(riferimento della produzione nella zona delimitata)

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 6 παράγραφος 4 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων  λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα

 

Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(legislazione nazionale)

Στην αριθμ .392169/20-10-1999 Κοινή Υπουργική Απόφαση «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου» (ΦΕΚ 1985/Β/8-11-99) όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 321813/29-8-2007 ΚΥΑ , στο άρθρο 4 στοιχείο γ) αναφέρεται:

οι επιτραπέζιοι οίνοι που δικαιούνται τη χρήση του όρου «Τοπικός Οίνος» με γεωγραφική ένδειξη επαρχίας, νομού ή αμπελουργικής περιοχής μικρότερης του νομού, παράγονται σε οινοποιεία που βρίσκονται μέσα στο νομό ή σε όμορους νομούς.

-Στο αριθμ. 514/5-7-1979  Προεδρικό Διάταγμα  «Περί παραγωγής ελέγχου και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ157/Α/12-7-1979), στο άρθρο 3 παράγραφος 2:

Η οινοποίηση του γλεύκους προς παραγωγήν ρητινιτών οίνων, περί ων η παράγραφος 2 του άρθρου 2, δύναται να λαμβάνη χώρα κατ’ εξαίρεσιν, και εφ’ όσον συντρέχουν οι εν παραγράφω 3 του παρόντος ειδικοί λόγοι, εκτός του νομού του οποίου οι οίνοι ούτοι φέρουν το όνομα, αλλ’ οπωσδήποτε εις οινοποιεία ευρισκόμενα είς όμορους νομούς και είς απόστασιν μικροτέραν των 50 χιλιομέτρων από την αμπελουργικήν ζώνην καταγωγής των σταφυλών και υπό τας κάτωθι προϋποθέσεις:

(la produzione di vini resinati può essere effettuata nel rispetto del punto 3 in via eccezionale e per motivi particolari in unità periferiche, vicine alla zona di produzione dell’uva, in cantine che distano al massimo 50 km. dal confine della zona di produzione alle seguenti condizioni)

α) Η μετατροπή των σταφυλών εις γλεύκος λαμβάνει χώραν εις οινοποιεία ευρισκόμενα εντός του νομού του οποίου το όνομα επιτρέπεται να φέρη ο παραγόμενος ρητινίτης οίνος.

(la trasformazione dell’uva in mosto deve avvenire in cantine situate all’interno della zona delimitata

β) Το μεταφερόμενον γλεύκος συνοδεύεται υπό αδείας μεταφοράς, ως αύτη καθορίζεται προκειμένου δι’ οίνους ονομασίας προέλευσης , συμφώνως προς τας διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 5 του Ν.Δ.243/1969.

(inoltre il prodotto deve essere accompagnato da documenti di trasporto secondo l’articolo 5, paragrafo 12 del DPR n. 243 del 1969)

 

9.3. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων

(disposizioni supplementari inerenti all’etichettatura dei vini)

 

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(quadro giuridico, legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα.

 

B) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(quadro giuridico legislazione nazionale)

Στην αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργική απόφαση «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818Β/15-6-2005), στο άρθρο 3 και 4 αναφέρονται οι προϋποθέσεις για τη χρήση των παρακάτω ενδείξεων:

 

- ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ ή ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ (vino nuovo, novello);

- ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (maturato in botti);

- ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΠΑΛΑΙΩΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (invecchiato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ

(vinificato ed affinato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (vinificato in botti).

 

9.4. Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής

(indicazione dell’annata di vendemmia)

Εθνική Νομοθεσία

Legislazione nazionale)

Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

(nell’utilizzo dei termini “vino nuovo o vino novello” è obbligatorio indicare l’annata della vendemmia come da Decreto n. 280557 del 09/06/2005)

 

9.5. Παραδοσιακές Ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθμ 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Οίνων με Ονομασία κατά παράδοση Ρετσίνα  Βοιωτίας είναι οι παρακάτω:

 

ΚΟΚΚΙΝΕΛΙ / kokineli (Retsina rosato),

ΡΕΤΣΙΝΑ / Retsina,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΝΕΑΡΗ Ή ΡΕΤΣΙΝΑ ΦΡΕΣΚΙΑ / Retsina neuve,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΒΑΡΕΛΙΣΙΑ / Retsina en fûts

 

9.6. Περιορισμοί  στην επισήμανση των οίνων

(restrizioni nell’etichettatura dei vini)

Δεν επιτρέπεται , στο εττικετάρισμα  (σήμανση) των εμφιαλωμένων οίνων, η χρήση της ένδειξης «Γιοματάρι» ως εμπορικού σήματος.

(è vietato utilizzare nell’etichettatura dei vini in bottiglia  “Γιοματάρι” come marchio privato)

(etimologia Γιοματάρι: vino appena spillato o vino da botte appena aperta)

 

10. ΕΛΕΓΧΟΙ

(controlli)

 

10.1. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

(la verifica è basata sulle seguenti disposizioni)

1.Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Προεδρικό Διάταγμα 514/5.7.1979 «Περί παραγωγής, ελέγχου και προστασίας ρητινίτη οίνου» ((ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

 - Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

 

10.2. Διαδικασία διεξαγωγής των ελέγχων:

(procedure per lo svolgimento delle ispezioni)

 

Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται να παράγουν τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ δηλώνουν στην αρμόδια Διεύθυνση, δεκαπέντε μέρες (15) προ του τρυγητού την ημερομηνία που θα αρχίσουν να παραλαμβάνουν σταφυλές για το σκοπό αυτό.

Στα ζυγολόγια ή τιμολόγια που εκδίδονται από τους οινοπαραγωγούς κατά την παραλαβή των σταφυλιών που προορίζονται για τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ  αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του αμπελουργού, η ποικιλία της αμπέλου, ο κωδικός αριθμός του αμπελοτεμαχίου του Αμπελουργικού Μητρώου καθώς και ο δείκτης διαθλάσεως του γλεύκους σταφυλιών.

Τα στελέχη των ζυγολογίων ή τιμολογίων αυτών φυλάσσονται επί πέντε έτη και επιδεικνύονται σε κάθε ζήτηση των αρμόδιων οργάνων ελέγχου.

Οι ανωτέρω οίνοι που διατίθενται συσκευασμένοι/εμφιαλωμένοι στην κατανάλωση, φέρουν υποχρεωτικά τυπωμένο επί της ετικέτας, με ευθύνη του συσκευαστή/εμφιαλωτή, ως στοιχείο ελέγχου, ειδικό κωδικό αριθμό, ο οποίος περιλαμβάνει τα γράμματα BO, στη συνέχεια εξαψήφιο αριθμό και μετά, τα δυο τελευταία ψηφία του έτους παραγωγής.

Οι ειδικοί κωδικοί αριθμοί χορηγούνται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της περιοχής (πρώην Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης) όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις συσκευασίας/εμφιάλωσης  μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου και αφού προηγηθεί ο σχετικός έλεγχος.

 

10.3. ΑΡΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

(autorità di controllo)

α)Υπουργείο:      Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Διεύθυνση:         Μεταποίησης-Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου

Τμήμα:              Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών

Διεύθυνση:         Αχαρνών 2, Αθήνα, Τ.Κ. GR-101 76

Τηλ.:                 210 - 212 4171, 210 - 212 4287, 210-2124289

Fax:                  210 - 52 38 337

 

e-mail:              ax2u249@minagric.gr,ax2u086@minagric.gr,ax2u172@minagric.gr

Ρετσίνα Γιάλτρων  (Ευβοίας)

Retsina of Gialtra (Evoia)

O.Π.

Ονομασία Παράδοση

(designazione tradizionale)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

Υφιστάμενες ονομασίες οίνωνΤεχνικός φάκελος

(denominazioni dei vini esistenti – documentazione tecnica)

Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 514/5.7.1979

Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002

(fonte Minagr.gr.)

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

(specifiche del prodotto)

(ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) 1234/2007 ΑΡΘΡΟ 118 γ, ΠΑΡ/ΦΟΣ 2)

Ρετσίνα Γιάλτρων (Ευβοίας) (el)

Retsina of Gialtra (Evoia) (en)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

 

1. ΟΝΟΜΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

(denominazione da registrare)

 

Όνομα προς καταχώρηση: Ρετσίνα Γιάλτρων  (Ευβοίας)

Ισοδύναμος Όρος: Retsina of Gialtra (Evoia)

 

1.1. ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ:

(categorie dei prodotti)

Ο οίνος Π.Γ.Ε. Ρετσίνα Ευβοίας, Retsina of Evoia

ανήκει στην κατηγορία 1.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

1. Οίνος (vino)

 

1.2.  Τύποι οίνων

(tipi di vino)

Οίνος λευκός ξηρός (vino bianco secco)

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός (vino rosato secco)

 

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΟΊΝΟΥ (Ή ΤΩΝ ΟΊΝΩΝ):

(descrizione del vino e dei vini)

 

Α. ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ

(vino bianco)

2.1. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος λευκός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino bianco secco)

2.1.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.1.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα κίτρινο από ελαφρό έως έντονο, συχνά με ανταύγειες χρυσές και κεχριμπαρένιες.

(colore giallo dalla lucentezza severa, spesso con riflessi dorati o ambrati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικά άρωμα  της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

Β. ΟΙΝΟΣ ΕΡΥΘΡΩΠΟΣ

(vino rosato)

 

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(vino rosato secco)

2.2. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino rosato secco)

2.2.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.2.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα ανοιχτό κόκκινο τριανταφυλλί με πορτοκαλί ανταύγειες.

(colore rosa brillante con riflessi aranciati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικό άρωμα και της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

 

3. Παραδοσιακές ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

 

Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού  (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής  και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται και να προστατεύονται για την Ονομασία κατά παράδοση  Γιάλτρα και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής:

 

Ρετσίνα Γιάλτρα Ρετσίνα Γιάλτρα Ευβοίας

(Retzina Gialtra o Retsina Gialtra Evoia)

Ονομασία κατά παράδοση στη θέση των ΠΓΕ

(designazione tradizionale al posto di IGP)

Τοπικός Οίνος στη θέση των ΠΓΕ

(vino regionale al posto di IGP)

 

Αγρέπαυλη (edificio storico),

Αμπέλι (vigna),

Αμπελώνας (ες) (vigneto/i),

Αρχοντικό (palazzo),

Κάστρο (castello),

Κτήμα (tenuta, proprietà),

Μετόχι (fattoria del monastero),

Μοναστήρι (monastero)

Πύργος (torre).

 

4. ΟΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

(pratiche enologiche)

 

4.1. Οινοποίηση λευκών οίνων:

(vinificazione vini bianchi)

Ο λευκός οίνος Ρετσίνα  Γιάλτρα  παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino bianco Retsina of Gialtra è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.2. Οινοποίηση ερυθρωπών οίνων:

(vinificazione vini rosati)

Ο ερυθρωπός οίνος Ρετσίνα Γιάλτρα παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino rosato Retsina of Gialtra è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.3. Ειδικές οινολογικές πρακτικές

(pratiche enologiche specifiche)

α) Επιτρέπεται αύξηση της ολικής οξύτητας μέχρι 1,5 γραμμάριο ανά λίτρο οίνου.

(si può aumentare l’acidità totale sino ad 1,50 g/l)

Απαγορεύεται η με οποιοδήποτε τρόπο αρωμάτιση οίνων για την απόκτηση  των χαρακτήρων του ρητινίτη οίνου.

(è vietato l’impiego di vino aromatizzato per acquisire il sentore di resina)

Απαγορεύεται η ανάμιξη ρητινιτών οίνων με οίνους άλλου τύπου.

(è vietata la miscela di vino resinato con altre tipologie di vino)

β) Στην περίπτωση χρήσης του όρου «Ρετσίνα νεαρή» «Ρετσίνα Φρέσκια», πρέπει να περιέχει διοξείδιο του άνθρακα  περί το 1 g/l.

(nel caso dell’utilizzo dei termini “Retsina giovane” e “Retsina fresca” il vino deve avere almeno 1 g/l di biossido di carbonio)

γ) Η διαμόρφωση των πρεμνών είναι είτε γραμμική είτε κυπελλοειδής και το κλάδεμα που ακολουθείται στα γραμμικά είναι συνήθως το Royat ή το Guyot ανάλογα με την ποικιλία.

(l’impianto dei vigneti è a vaso o lineare, la potatura è di solito a Cordone Royat o Guyot secondo la varietà di vite)

 

5. ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(zone delimitate)

 

Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Ρετσίνα Γιάλτρα καθορίστηκε με το Προεδρικό Διάταγμα  αριθ. 514/5.7.1979 (ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

(la zona di produzione della IGP Retsina of Gialtra è stata istituita con il DPR n. 514 del 05/07/1979)

Η αμπελουργική ζώνη μέσα στην οποία μπορεί να παραχθεί η ΡΕΤΣΙΝΑ ή ΡΗΤΙΝΙΤΗΣ ΟΙΝΟΣ ΓΙΑΛΤΡΩΝ Εύβοιας βρίσκονται στα διοικητικά όρια  των περιοχών του τέως Δήμου Αιδηψού.

(la zona delimitata della IGP Retsina Gialtra comprende l’intero territorio dell’ex comune di Aidipsos)

 

Δήμου: Ιστιαία-Αιδηψός (comune di Istaia-Aidipsos)

Περιφερειακή ενότητα Ευβοίας (unità periferica Evoia)

περιφέρειες Στερεά Ελλάδα (Periferia Grecia Centrale)

 

6. Μέγιστες αποδόσεις

(resa massima)

 

6.1. ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΠΟΔΟΣΗ (αποδόσεις) ανά εκτάριο:

(resa massima in kg di uva fresca per ettaro)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) που επιτρέπεται ανέρχεται σε δώδεκα χιλιάδες (12,000) κιλά νωπά σταφύλια.

(la resa massima consentita è di 12.000 kg/ha di uva fresca)

 

6.2. Μέγιστη απόδοση σε εκατόλιτρα τελικού προϊόντος ανά εκτάριο

(resa massima in prodotto finito in hl/ha)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) ανέρχεται για τους λευκούς  και ερυθρωπούς οίνους σε 90 HL τελικού προϊόντος.

(la resa massima in prodotto finito è di 90,00 hl/ha)

 

7. ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΙΜΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΑΜΠΕΛΟΥ

(varietà di vite autorizzate)

 

Ο οίνος Ρετσίνα Ευβοίας Γιάλτρα παράγεται από σταφύλια των ποικιλιών  Σαββατιανό και Ροδίτης.

(Il vino IGP Retsina Gialtra è prodotto con le varietà: Savatiano e Roditis)

 

8. ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(collegamento con la zona geografica)

 

8.1.Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geografica):

Α. Ιστορικός δεσμός.

(legame storico)

Σε έρευνα της Δρ. Martlew σε οργανικά υπολείμματα σκευών στην Κρήτη και την Hπειρωτική Ελλάδα, που εκτέθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σε συνεργασία με το Δρ. Τζεδάκη, οι Μινωίτες καλλιεργούσαν σταφύλια και τα πατούσαν παράγοντας κρασί με ρητίνη ήδη από το 1700 π.Χ.

Επιπλέον σε αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν ανατολικά του οικισμού Μύρτου, στη Νότια Κρήτη, ήρθαν στο φως πήλινα δοχεία (2200-2700 π.Χ), που εξαιρετικά ακριβείς επιστημονικές αναλύσεις έδειξαν ότι σ’ αυτά είχε αποθηκευτεί κρασί με ρετσίνι.

Η παραγωγή ρετσίνας γινόταν από την αρχαιότητα όταν η προσθήκη ρητίνης (ρετσινιού) αποσκοπούσε στην καλύτερη συντήρηση του κρασιού, και όχι μόνο στην προσθήκη αρώματος. Η μοναδική γεύση της λέγεται ότι έχει προέλθει από την πρακτική της σφράγισης των αμφορέων, με ρετσίνι από πεύκα κατά τους αρχαίους χρόνους. Πριν από την εφεύρεση των στεγανών μπουκαλιών γυαλιού, το οξυγόνο αλλοίωνε τα κρασιά πολύ γρήγορα. Για να στεγανοποιήσουν το στόμιο, οι αρχαίοι εφεύραν την χρήση της ρετσίνας πεύκου, η οποία συγχρόνως εμπλούτιζε με την πάροδο του χρόνου το κρασί με το χαρακτηριστικό της άρωμα. Αργότερα εφευρέθηκε και η πρακτική της προσθήκης της ρετσίνας στο μούστο για τον αρωματισμό και τη γεύση του κρασιού και την καλύτερη συντήρησή του. Σήμερα η Ρετσίνα αποτελεί ένα δημοφιλές ελληνικούς κρασί που παρασκευάζεται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

 

Β. Πολιτιστικός, κοινωνικός και οικονομικός δεσμός.

(legame culturale, sociale ed economico)

Το αμπέλι και το κρασί είναι άρρηκτα δεμένα με την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ζωή των ανθρώπων της περιοχής από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.

Ο δεσμός αυτός συνεχίζεται στις ημέρες μας, με την οργάνωση εκδηλώσεων και ημερίδων που προβάλουν το κρασί, αλλά και την πολιτιστική παράδοση του τόπου.

 

Γ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση.

(ambiente ed origine geografica)

Η αμπελουργική ζώνη μέσα στην οποία μπορεί να παραχθεί η ΡΕΤΣΙΝΑ Ή ΡΗΤΙΝΙΤΗΣ ΟΙΝΟΣ ΓΙΑΛΤΡΩΝ (Εύβοια) βρίσκονταιi σε υψόμετρο μεγαλύτερο από 10 μέτρα.

Πρόκειται για έκταση με ποικιλομορφία εδαφών και τοπογραφίας.

Τα εδάφη ποικίλουν από αμμώδη, πηλοαμμώδη, πηλώδη, αμμοαργιλώδη, έως και αργιλώδη.

Παραδοσιακά τα περισσότερα αμπέλια ήταν φυτεμένα στις περιοχές που είχαν κλίση για καλύτερη αποστράγγιση.

Τα εδάφη των αμπελώνων είναι μέσης μηχανικής σύστασης (SL, SCL) κυρίως με ουδέτερο pH.

Tο κλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται ως Μεσογειακό.

Η μέση ετήσια θερμοκρασία κατά την διάρκεια του έτους είναι 18,4° C με τους καλοκαιρινούς μήνες να είναι 24.9ο C ενώ τους χειμερινούς μήνες να είναι 10.5o C.

Η μέση μέγιστη θερμοκρασία σημειώνεται το μήνα Ιούλιο και η ελάχιστη το μήνα Ιανουάριο.

Το μέσο ύψος βροχόπτωσης είναι γύρω στα 1193,2 mm και η κατανομή τους είναι η χαρακτηριστική των μεσογειακών κλιμάτων δηλ. με αυξημένες βροχοπτώσεις τους μήνες Οκτώβρη μέχρι Απρίλη.

Η θεωρητική εξατμισοδιαπνοή βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με την βροχόπτωση τους χειμερινούς μήνες, ενώ υπερέχει την βλαστική περίοδο.

Οι άνεμοι που επικρατούν στην περιοχή ιδιαίτερα το χειμώνα είναι ισχυροί βορειανατολικοί, ενώ την άνοιξη και το καλοκαίρι είναι μικρής ως μέτριας εντάσεως.

 

8.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με την ποικιλία των εδαφών της περιοχής, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Ρετσίνα  Γιάλτρων.

 

8.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(Interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων Ρετσίνα Γιάλτρων οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (έδαφος , κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

9. ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

(requisiti applicabili)

 

9.1. Απαιτήσεις  Εθνικής Νομοθεσίας

(requisiti legislazione nazionale)

-Προεδρικό διάταγμα  αριθ. 514/5.7.1979  «Περί παραγωγής, ελέγχου  και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ 157/Α/12-07-1979).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 392169/20-10-1999 «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου»(ΦΕΚ1985/Β/8-11-1999) όπως τροποποιήθηκε με την με την αριθ. 321813/ 29-08-2007ΚΥΑ (ΦΕΚ1723/Β/29-08-2007)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/2005 «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των τοπικών οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15.06.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων»στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999)

 

9.2. Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή

(riferimento della produzione nella zona delimitata)

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 6 παράγραφος 4 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων  λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα

 

Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(legislazione nazionale)

Στην αριθμ .392169/20-10-1999 Κοινή Υπουργική Απόφαση «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου» (ΦΕΚ 1985/Β/8-11-99) όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 321813/29-8-2007 ΚΥΑ , στο άρθρο 4 στοιχείο γ) αναφέρεται:

οι επιτραπέζιοι οίνοι που δικαιούνται τη χρήση του όρου «Τοπικός Οίνος» με γεωγραφική ένδειξη επαρχίας, νομού ή αμπελουργικής περιοχής μικρότερης του νομού, παράγονται σε οινοποιεία που βρίσκονται μέσα στο νομό ή σε όμορους νομούς.

-Στο αριθμ. 514/5-7-1979  Προεδρικό Διάταγμα  «Περί παραγωγής ελέγχου και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ157/Α/12-7-1979), στο άρθρο 3 παράγραφος 2:

Η οινοποίηση του γλεύκους προς παραγωγήν ρητινιτών οίνων, περί ων η παράγραφος 2 του άρθρου 2, δύναται να λαμβάνη χώρα κατ’ εξαίρεσιν, και εφ’ όσον συντρέχουν οι εν παραγράφω 3 του παρόντος ειδικοί λόγοι, εκτός του νομού του οποίου οι οίνοι ούτοι φέρουν το όνομα, αλλ’ οπωσδήποτε εις οινοποιεία ευρισκόμενα είς όμορους νομούς και είς απόστασιν μικροτέραν των 50 χιλιομέτρων από την αμπελουργικήν ζώνην καταγωγής των σταφυλών και υπό τας κάτωθι προϋποθέσεις:

(la produzione di vini resinati può essere effettuata nel rispetto del punto 3 in via eccezionale e per motivi particolari in unità periferiche, vicine alla zona di produzione dell’uva, in cantine che distano al massimo 50 km. dal confine della zona di produzione alle seguenti condizioni)

α) Η μετατροπή των σταφυλών εις γλεύκος λαμβάνει χώραν εις οινοποιεία ευρισκόμενα εντός του νομού του οποίου το όνομα επιτρέπεται να φέρη ο παραγόμενος ρητινίτης οίνος.

(la trasformazione dell’uva in mosto deve avvenire in cantine situate all’interno della zona delimitata

β) Το μεταφερόμενον γλεύκος συνοδεύεται υπό αδείας μεταφοράς, ως αύτη καθορίζεται προκειμένου δι’ οίνους ονομασίας προέλευσης , συμφώνως προς τας διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 5 του Ν.Δ.243/1969.

(inoltre il prodotto deve essere accompagnato da documenti di trasporto secondo l’articolo 5, paragrafo 12 del DPR n. 243 del 1969)

 

9.3. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων

(disposizioni supplementari inerenti all’etichettatura dei vini)

 

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(quadro giuridico, legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα.

 

B) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(quadro giuridico legislazione nazionale)

Στην αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργική απόφαση «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818Β/15-6-2005), στο άρθρο 3 και 4 αναφέρονται οι προϋποθέσεις για τη χρήση των παρακάτω ενδείξεων:

 

- ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ ή ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ (vino nuovo, novello);

- ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (maturato in botti);

- ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΠΑΛΑΙΩΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (invecchiato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ

(vinificato ed affinato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (vinificato in botti).

 

9.4. Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής

(indicazione dell’annata di vendemmia)

Εθνική Νομοθεσία

Legislazione nazionale)

Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

(nell’utilizzo dei termini “vino nuovo o vino novello” è obbligatorio indicare l’annata della vendemmia come da Decreto n. 280557 del 09/06/2005)

 

9.5. Παραδοσιακές Ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθμ 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Οίνων με Ονομασία κατά παράδοση Ρετσίνα  Γιάλτρων είναι οι παρακάτω:

 

ΚΟΚΚΙΝΕΛΙ / kokineli (Retsina rosato),

ΡΕΤΣΙΝΑ / Retsina,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΝΕΑΡΗ Ή ΡΕΤΣΙΝΑ ΦΡΕΣΚΙΑ / Retsina neuve,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΒΑΡΕΛΙΣΙΑ / Retsina en fûts

 

9.6. Περιορισμοί  στην επισήμανση των οίνων

(restrizioni nelletichettatura dei vini)

Δεν επιτρέπεται , στο εττικετάρισμα  (σήμανση) των εμφιαλωμένων οίνων, η χρήση της ένδειξης «Γιοματάρι» ως εμπορικού σήματος.

(è vietato utilizzare nell’etichettatura dei vini in bottiglia  “Γιοματάρι” come marchio privato)

(etimologia Γιοματάρι: vino appena spillato o vino da botte appena aperta)

 

10. ΕΛΕΓΧΟΙ

(controlli)

 

10.1. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

(la verifica è basata sulle seguenti disposizioni)

1.Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Προεδρικό Διάταγμα 514/5.7.1979 «Περί παραγωγής, ελέγχου και προστασίας ρητινίτη οίνου» ((ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

 - Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

 

10.2. Διαδικασία διεξαγωγής των ελέγχων:

(procedure per lo svolgimento delle ispezioni)

 

Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται να παράγουν τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ δηλώνουν στην αρμόδια Διεύθυνση, δεκαπέντε μέρες (15) προ του τρυγητού την ημερομηνία που θα αρχίσουν να παραλαμβάνουν σταφυλές για το σκοπό αυτό.

Στα ζυγολόγια ή τιμολόγια που εκδίδονται από τους οινοπαραγωγούς κατά την παραλαβή των σταφυλιών που προορίζονται για τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ  αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του αμπελουργού, η ποικιλία της αμπέλου, ο κωδικός αριθμός του αμπελοτεμαχίου του Αμπελουργικού Μητρώου καθώς και ο δείκτης διαθλάσεως του γλεύκους σταφυλιών.

Τα στελέχη των ζυγολογίων ή τιμολογίων αυτών φυλάσσονται επί πέντε έτη και επιδεικνύονται σε κάθε ζήτηση των αρμόδιων οργάνων ελέγχου.

Οι ανωτέρω οίνοι που διατίθενται συσκευασμένοι/εμφιαλωμένοι στην κατανάλωση, φέρουν υποχρεωτικά τυπωμένο επί της ετικέτας, με ευθύνη του συσκευαστή/εμφιαλωτή, ως στοιχείο ελέγχου, ειδικό κωδικό αριθμό, ο οποίος περιλαμβάνει τα γράμματα ΓΙ, στη συνέχεια εξαψήφιο αριθμό και μετά, τα δυο τελευταία ψηφία του έτους παραγωγής.

Οι ειδικοί κωδικοί αριθμοί χορηγούνται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της περιοχής (πρώην Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης) όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις συσκευασίας/εμφιάλωσης  μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου και αφού προηγηθεί ο σχετικός έλεγχος.

 

10.3. ΑΡΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

(autorità di controllo)

α)Υπουργείο:      Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Διεύθυνση:         Μεταποίησης-Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου

Τμήμα:              Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών

Διεύθυνση:         Αχαρνών 2, Αθήνα, Τ.Κ. GR-101 76

Τηλ.:                 210 - 212 4171, 210 - 212 4287, 210-2124289

 

Fax:                  210 - 52 38 337

Ρετσίνα Ευβοίας

Retsina of Evoia

O.Π.

Ονομασία Παράδοση

(designazione tradizionale)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

Υφιστάμενες ονομασίες οίνων – Τεχνικός φάκελος

(denominazioni dei vini esistenti – documentazione tecnica)

Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 514/5.7.1979

Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002

(fonte Minagr.gr.)

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

(specifiche del prodotto)

(ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) 1234/2007 ΑΡΘΡΟ 118 γ, ΠΑΡ/ΦΟΣ 2)

Ρετσίνα Ευβοίας (el)

Retsina of Evoia (en)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

 

1. ΟΝΟΜΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

(denominazione da registrare)

 

Όνομα προς καταχώρηση: Ρετσίνα Ευβοίας

Ισοδύναμος Όρος: Retsina of Evoia

 

1.1. ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ:

(categorie dei prodotti)

Ο οίνος Π.Γ.Ε. Ρετσίνα Ευβοίας, Retsina of Evoia

ανήκει στην κατηγορία 1.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

1. Οίνος (vino)

 

1.2.  Τύποι οίνων

(tipi di vino)

Οίνος λευκός ξηρός (vino bianco secco)

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός (vino rosato secco)

 

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΟΊΝΟΥ (Ή ΤΩΝ ΟΊΝΩΝ):

(descrizione del vino e dei vini)

 

Α. ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ

(vino bianco)

2.1. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος λευκός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino bianco secco)

2.1.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.1.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα κίτρινο από ελαφρό έως έντονο, συχνά με ανταύγειες χρυσές και κεχριμπαρένιες.

(colore giallo dalla lucentezza severa, spesso con riflessi dorati o ambrati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικά άρωμα  της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

 

Β. ΟΙΝΟΣ ΕΡΥΘΡΩΠΟΣ

(vino rosato)

 

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(vino rosato secco)

2.2. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino rosato secco)

2.2.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.2.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα ανοιχτό κόκκινο τριανταφυλλί με πορτοκαλί ανταύγειες.

(colore rosa brillante con riflessi aranciati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικό άρωμα και της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

 

3. Παραδοσιακές ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

 

Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού  (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής  και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται και να προστατεύονται για την Ονομασία κατά παράδοση  Ευβοίας και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής:

 

Ρετσίνα Ευβοίας

(Retzina Evoia)

Ονομασία κατά παράδοση στη θέση των ΠΓΕ

(designazione tradizionale al posto di IGP)

Τοπικός Οίνος στη θέση των ΠΓΕ

(vino regionale al posto di IGP)

 

Αγρέπαυλη (edificio storico),

Αμπέλι (vigna),

Αμπελώνας (ες) (vigneto/i),

Αρχοντικό (palazzo),

Κάστρο (castello),

Κτήμα (tenuta, proprietà),

Μετόχι (fattoria del monastero),

Μοναστήρι (monastero)

Πύργος (torre).

 

4. ΟΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

(pratiche enologiche)

 

4.1. Οινοποίηση λευκών οίνων:

(vinificazione vini bianchi)

Ο λευκός οίνος Ρετσίνα  Ευβοίας   παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino bianco Retsina of Evoia è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.2. Οινοποίηση ερυθρωπών οίνων:

(vinificazione vini rosati)

Ο ερυθρωπός οίνος Ρετσίνα Ευβοίας   παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino rosato Retsina of Evoia è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.3. Ειδικές οινολογικές πρακτικές

(pratiche enologiche specifiche)

α) Επιτρέπεται αύξηση της ολικής οξύτητας μέχρι 1,5 γραμμάριο ανά λίτρο οίνου.

(si può aumentare l’acidità totale sino ad 1,50 g/l)

Απαγορεύεται η με οποιοδήποτε τρόπο αρωμάτιση οίνων για την απόκτηση  των χαρακτήρων του ρητινίτη οίνου.

(è vietato l’impiego di vino aromatizzato per acquisire il sentore di resina)

Απαγορεύεται η ανάμιξη ρητινιτών οίνων με οίνους άλλου τύπου.

(è vietata la miscela di vino resinato con altre tipologie di vino)

β) Στην περίπτωση χρήσης του όρου «Ρετσίνα νεαρή» «Ρετσίνα Φρέσκια», πρέπει να περιέχει διοξείδιο του άνθρακα  περί το 1 g/l.

(nel caso dell’utilizzo dei termini “Retsina giovane” e “Retsina fresca” il vino deve avere almeno 1 g/l di biossido di carbonio)

γ) Η διαμόρφωση των πρεμνών είναι είτε γραμμική είτε κυπελλοειδής και το κλάδεμα που ακολουθείται στα γραμμικά είναι συνήθως το Royat ή το Guyot ανάλογα με την ποικιλία.

(l’impianto dei vigneti è a vaso o lineare, la potatura è di solito a Cordone Royat o Guyot secondo la varietà di vite)

 

5. ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(zone delimitate)

 

Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Ρετσίνα Ευβοίας καθορίστηκε με το Προεδρικό Διάταγμα  αριθ. 514/5.7.1979 (ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

(la zona di produzione della IGP Retsina of Evoia è stata istituita con il DPR n. 514 del 05/07/1979)

Η αμπελουργική ζώνη μέσα στην οποία μπορεί να παραχθεί η ΡΕΤΣΙΝΑ Ή ΡΗΤΙΝΙΤΗΣ ΟΙΝΟΣ ΕΥΒΟΙΑ περιλαμβάνει το σύνολο της νήσου Εύβοιας.

(la zona delimitata della IGP Retsina of Evoia comprende il territorio dell’unità periferica Evoia nella Periferia Grecia Centrale)

Δήμουç (comuni):

Χαλκίδα, Δίρφυς-Μεσσάπια, Ερέτρια, Ιστιαία-Αιδηψός, Κάρυστος, Κύμη-Αλιβέρι), Μαντούδι-Λίμνη-Αγία Άννα, Σκύρος.

Περιφερειακή ενότητα Ευβοίας (unità periferica Evoia)

περιφέρειες Στερεά Ελλάδα (Periferia Grecia Centrale)

 

6. Μέγιστες αποδόσεις

(resa massima)

 

6.1. ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΠΟΔΟΣΗ (αποδόσεις) ανά εκτάριο:

(resa massima in kg di uva fresca per ettaro)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) που επιτρέπεται ανέρχεται σε δώδεκα χιλιάδες (12,000) κιλά νωπά σταφύλια.

(la resa massima consentita è di 12.000 kg/ha di uva fresca)

 

6.2. Μέγιστη απόδοση σε εκατόλιτρα τελικού προϊόντος ανά εκτάριο

(resa massima in prodotto finito in hl/ha)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) ανέρχεται για τους λευκούς  και ερυθρωπούς οίνους σε 90 HL τελικού προϊόντος.

(la resa massima in prodotto finito è di 90,00 hl/ha)

 

7. ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΙΜΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΑΜΠΕΛΟΥ

(varietà di vite autorizzate)

 

Ο οίνος Ρετσίνα Ευβοίας παράγεται από σταφύλια των ποικιλιών  Σαββατιανό και Ροδίτης.

(Il vino IGP Retsina of Evia è prodotto con le varietà: Savatiano e Roditis)

 

8. ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(collegamento con la zona geografica)

 

8.1.Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geografica):

Α. Ιστορικός δεσμός.

(legame storico)

Σε έρευνα της Δρ. Martlew σε οργανικά υπολείμματα σκευών στην Κρήτη και την Hπειρωτική Ελλάδα, που εκτέθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σε συνεργασία με το Δρ. Τζεδάκη, οι Μινωίτες καλλιεργούσαν σταφύλια και τα πατούσαν παράγοντας κρασί με ρητίνη ήδη από το 1700 π.Χ.

Επιπλέον σε αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν ανατολικά του οικισμού Μύρτου, στη Νότια Κρήτη, ήρθαν στο φως πήλινα δοχεία (2200-2700 π.Χ), που εξαιρετικά ακριβείς επιστημονικές αναλύσεις έδειξαν ότι σ’ αυτά είχε αποθηκευτεί κρασί με ρετσίνι.

Η παραγωγή ρετσίνας γινόταν από την αρχαιότητα όταν η προσθήκη ρητίνης (ρετσινιού) αποσκοπούσε στην καλύτερη συντήρηση του κρασιού, και όχι μόνο στην προσθήκη αρώματος.

Η μοναδική γεύση της λέγεται ότι έχει προέλθει από την πρακτική της σφράγισης των αμφορέων, με ρετσίνι από πεύκα κατά τους αρχαίους χρόνους.

Πριν από την εφεύρεση των στεγανών μπουκαλιών γυαλιού, το οξυγόνο αλλοίωνε τα κρασιά πολύ γρήγορα.

Για να στεγανοποιήσουν το στόμιο, οι αρχαίοι εφεύραν την χρήση της ρετσίνας πεύκου, η οποία συγχρόνως εμπλούτιζε με την πάροδο του χρόνου το κρασί με το χαρακτηριστικό της άρωμα.

Αργότερα εφευρέθηκε και η πρακτική της προσθήκης της ρετσίνας στο μούστο για τον αρωματισμό και τη γεύση του κρασιού και την καλύτερη συντήρησή του.

Σήμερα η Ρετσίνα αποτελεί ένα δημοφιλές ελληνικούς κρασί που παρασκευάζεται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

 

Β. Πολιτιστικός, κοινωνικός και οικονομικός δεσμός.

(legame culturale, sociale ed economico)

Το αμπέλι και το κρασί είναι άρρηκτα δεμένα με την πολιτιστική, κοινωνική και Αναφορές  για την αμπελοκαλλιέργεια στην περιοχή  υπάρχουν σε  κείμενα του Δ’ και Ε’ π.χ. αι. αλλά και αποδεικνύεται από την ύπαρξη  βωμού αφιερωμένου στον Διόνυσο που βρίσκεται μέσα στον Ναό της Βραυρωνίας Αρτέμιδος  του Δήμου Μαρκοπούλου όπου τελούνταν τα «κατ’ αγρούς Διονύσια».

Η παραγωγή κρασιού στην περιοχή ήταν τόσο μεγάλη ώστε οι κάτοικοι εξήγαγαν το προϊόν, γεγονός που αποδεικνύεται από  ευρήματα αγγείων γεμάτα κρασί προερχόμενα από την περιοχή σε ναυάγια της Κασπίας θάλασσας. Μάλιστα, τα αγγεία ήταν σφραγισμένα με ρετσίνι για να μην οξειδώνεται το κρασί  και με αυτόν τον τρόπο γεννήθηκε  η ρετσίνα.

H καλλιέργεια της αμπέλου είναι συνεχής και αδιάκοπη στην περιοχή των Μεσογείων όπως αποδεικνύεται από πλήθος  δημοσίων  εγγράφων καθώς και ιδιωτικών τα οποία βρίσκονται στα αρχεία των δήμων καθώς και ιδιωτών.

Χαρακτηριστική είναι  η αναφορά στο βιβλίο του Σ.Μεθενίτη  «Το Μαρκόπουλο των Μεσογείων, Οδοιπορικό στους αιώνες» οποίος αναφερόμενος στα οικονομικά των δήμων των Μεσογείων κατά την περίοδο 1834 -1914, αναφέρει: “Οι κάτοικοι του Μαρκοπούλου,όπως όλοι οι κάτοικοι των Μεσογείων ,πλήρωναν φόρο ανάλογα με τα παραγόμενα προϊόντα. Έτσι λοιπόν στο δημοτικό ταμείο συνέρρεαν πόροι από την φορολόγηση του ελαίου, του ελαιόκαρπου, ,των δημητριακών, της αμπέλου, του γλεύκους, της ρητίνης, όπως επίσης και […] »

Και στην σελ.74 « […] Βλέπουμε λοιπόν ,ότι όπως προκύπτει από τα οθωμανικά δευτέρια και κατάστιχα στη διάρκεια του 16ου αιώνα τα αμπέλια υπήρχαν εκεί που ευδοκιμούσαν περισσότερο […] Εκεί ακριβώς  που και σήμερα υπάρχουν τα πιο αποδοτικά αμπέλια της περιφέρειας Μαρκοπούλου, στο λιβάδι της Βραώνας

Το 1914 ιδρύεται στο Μαρκόπουλο ο «Συνεταιρισμός ΜΑΡΚΟ» για να εξυπηρετήσει  τους  αμπελουργούς του δήμου Μαρκοπούλου. Η παραγωγή  οίνου  εκείνη την εποχή, σύμφωνα με τα αρχεία του Συνεταιρισμού, ανερχόταν  στους 200 τόνους. και το Μαρκόπουλο  τροφοδοτούσε με ρετσίνα και αρετσίνωτο κρασί   ολόκληρο το λεκανοπέδιο της Αττικής τόσο προπολεμικά όσο και μεταπολεμικά.

Ο δεσμός αυτός συνεχίζεται στις ημέρες μας, με την οργάνωση εκδηλώσεων και ημερίδων που προβάλουν το κρασί, αλλά και την πολιτιστική παράδοση του τόπου.

 

Γ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση.

(ambiente ed origine geografica)

Η αμπελουργική ζώνη μέσα στην οποία μπορεί να παραχθεί ο ΠΓΕ Εύβοια βρίσκεται στα διοικητικά όρια του Νομού Ευβοίας (βλέπε Χάρτη), σε υψόμετρο μεγαλύτερο από 10 μέτρα.

Πρόκειται για μια μεγάλη έκταση με ποικιλομορφία εδαφών και τοπογραφίας.

Τα εδάφη ποικίλουν από αμμώδη, πηλοαμμώδη, πηλώδη, αμμοαργιλώδη, έως και αργιλώδη.

Οι καλλιεργούμενοι αμπελώνες ξεκινούν στα 10m. υψόμετρο και οι πιο ορεινοί είναι στα 600m. στον ορεινό όγκο του βουνού της Δίρφης 1745m.

Παραδοσιακά τα περισσότερα αμπέλια ήταν φυτεμένα στις πιο εύφορες πεδιάδες, αλλά πλέον καλλιεργούνται σε πλαγιές με απότομη κλίση ώστε να εννοείται η αποστράγγιση και η καλύτερη έκθεση στον ήλιο.

Οι περισσότεροι αμπελώνες της περιοχής εκτείνονται σε πλαγιές.

Τα εδάφη των αμπελώνων είναι μέσης μηχανικής σύστασης (SL, SCL) με ουδέτερο pH και με λίγο ανθρακικό ασβέστιο.

Με βάση τα μετεωρολογικά στοιχεία το κλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται ως Μεσογειακό.

Η μέση ετήσια θερμοκρασία κατά την διάρκεια του έτους είναι 18,4° C με τους καλοκαιρινούς μήνες να είναι 24.9ο C ενώ τους χειμερινούς μήνες να είναι 10.5o C.

Η μέση μέγιστη θερμοκρασία σημειώνεται το μήνα Ιούλιο και η ελάχιστη το μήνα Ιανουάριο.

Το μέσο ύψος βροχόπτωσης είναι γύρω στα 1193,2 mm και η κατανομή τους είναι η χαρακτηριστική των μεσογειακών κλιμάτων δηλ. με αυξημένες βροχοπτώσεις τους μήνες Οκτώβρη μέχρι Απρίλη.

Η θεωρητική εξατμισοδιαπνοή βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με την βροχόπτωση τους χειμερινούς μήνες, ενώ υπερέχει την βλαστική περίοδο.

Οι άνεμοι που επικρατούν στην περιοχή ιδιαίτερα το χειμώνα είναι ισχυροί βορειανατολικοί, ενώ την άνοιξη και το καλοκαίρι είναι μικρής ως μέτριας εντάσεως

 

8.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με την ποικιλία των εδαφών της περιοχής, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Ρετσίνα  Ευβοίας.

 

8.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(Interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων Ρετσίνα Ευβοίας οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (έδαφος , κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

9. ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

(requisiti applicabili)

 

9.1. Απαιτήσεις  Εθνικής Νομοθεσίας

(requisiti legislazione nazionale)

-Προεδρικό διάταγμα  αριθ. 514/5.7.1979  «Περί παραγωγής, ελέγχου  και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ 157/Α/12-07-1979).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 392169/20-10-1999 «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου»(ΦΕΚ1985/Β/8-11-1999) όπως τροποποιήθηκε με την με την αριθ. 321813/ 29-08-2007ΚΥΑ (ΦΕΚ1723/Β/29-08-2007)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/2005 «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των τοπικών οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15.06.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων»στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999).

 

9.2. Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή

(riferimento della produzione nella zona delimitata)

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 6 παράγραφος 4 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων  λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα

 

Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(legislazione nazionale)

Στην αριθμ .392169/20-10-1999 Κοινή Υπουργική Απόφαση «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου» (ΦΕΚ 1985/Β/8-11-99) όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 321813/29-8-2007 ΚΥΑ , στο άρθρο 4 στοιχείο γ) αναφέρεται:

οι επιτραπέζιοι οίνοι που δικαιούνται τη χρήση του όρου «Τοπικός Οίνος» με γεωγραφική ένδειξη επαρχίας, νομού ή αμπελουργικής περιοχής μικρότερης του νομού, παράγονται σε οινοποιεία που βρίσκονται μέσα στο νομό ή σε όμορους νομούς.

-Στο αριθμ. 514/5-7-1979  Προεδρικό Διάταγμα  «Περί παραγωγής ελέγχου και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ157/Α/12-7-1979), στο άρθρο 3 παράγραφος 2:

Η οινοποίηση του γλεύκους προς παραγωγήν ρητινιτών οίνων, περί ων η παράγραφος 2 του άρθρου 2, δύναται να λαμβάνη χώρα κατ’ εξαίρεσιν, και εφ’ όσον συντρέχουν οι εν παραγράφω 3 του παρόντος ειδικοί λόγοι, εκτός του νομού του οποίου οι οίνοι ούτοι φέρουν το όνομα, αλλ’ οπωσδήποτε εις οινοποιεία ευρισκόμενα είς όμορους νομούς και είς απόστασιν μικροτέραν των 50 χιλιομέτρων από την αμπελουργικήν ζώνην καταγωγής των σταφυλών και υπό τας κάτωθι προϋποθέσεις:

(la produzione di vini resinati può essere effettuata nel rispetto del punto 3 in via eccezionale e per motivi particolari in unità periferiche, vicine alla zona di produzione dell’uva, in cantine che distano al massimo 50 km. dal confine della zona di produzione alle seguenti condizioni)

α) Η μετατροπή των σταφυλών εις γλεύκος λαμβάνει χώραν εις οινοποιεία ευρισκόμενα εντός του νομού του οποίου το όνομα επιτρέπεται να φέρη ο παραγόμενος ρητινίτης οίνος.

(la trasformazione dell’uva in mosto deve avvenire in cantine situate all’interno della zona delimitata

β) Το μεταφερόμενον γλεύκος συνοδεύεται υπό αδείας μεταφοράς, ως αύτη καθορίζεται προκειμένου δι’ οίνους ονομασίας προέλευσης , συμφώνως προς τας διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 5 του Ν.Δ.243/1969.

(inoltre il prodotto deve essere accompagnato da documenti di trasporto secondo l’articolo 5, paragrafo 12 del DPR n. 243 del 1969)

 

9.3. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων

(disposizioni supplementari inerenti all’etichettatura dei vini)

 

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(quadro giuridico, legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα.

 

B) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(quadro giuridico legislazione nazionale)

Στην αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργική απόφαση «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818Β/15-6-2005), στο άρθρο 3 και 4 αναφέρονται οι προϋποθέσεις για τη χρήση των παρακάτω ενδείξεων:

 

- ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ ή ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ (vino nuovo, novello);

- ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (maturato in botti);

- ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΠΑΛΑΙΩΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (invecchiato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ

(vinificato ed affinato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (vinificato in botti).

 

9.4. Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής

(indicazione dell’annata di vendemmia)

Εθνική Νομοθεσία

Legislazione nazionale)

Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

(nell’utilizzo dei termini “vino nuovo o vino novello” è obbligatorio indicare l’annata della vendemmia come da Decreto n. 280557 del 09/06/2005)

 

9.5. Παραδοσιακές Ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθμ 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Οίνων με Ονομασία κατά παράδοση Ρετσίνα  Ευβοίας είναι οι παρακάτω:

 

ΚΟΚΚΙΝΕΛΙ / kokineli (Retsina rosato),

ΡΕΤΣΙΝΑ / Retsina,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΝΕΑΡΗ Ή ΡΕΤΣΙΝΑ ΦΡΕΣΚΙΑ / Retsina neuve,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΒΑΡΕΛΙΣΙΑ / Retsina en fûts

 

9.6. Περιορισμοί  στην επισήμανση των οίνων

(restrizioni nelletichettatura dei vini)

Δεν επιτρέπεται , στο εττικετάρισμα  (σήμανση) των εμφιαλωμένων οίνων, η χρήση της ένδειξης «Γιοματάρι» ως εμπορικού σήματος.

(è vietato utilizzare nell’etichettatura dei vini in bottiglia  “Γιοματάρι” come marchio privato)

(etimologia Γιοματάρι: vino appena spillato o vino da botte appena aperta)

10. ΕΛΕΓΧΟΙ

(controlli)

 

10.1. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

(la verifica è basata sulle seguenti disposizioni)

1.Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Προεδρικό Διάταγμα 514/5.7.1979 «Περί παραγωγής, ελέγχου και προστασίας ρητινίτη οίνου» ((ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

 - Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

 

10.2. Διαδικασία διεξαγωγής των ελέγχων:

(procedure per lo svolgimento delle ispezioni)

 

Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται να παράγουν τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ δηλώνουν στην αρμόδια Διεύθυνση, δεκαπέντε μέρες (15) προ του τρυγητού την ημερομηνία που θα αρχίσουν να παραλαμβάνουν σταφυλές για το σκοπό αυτό.

Στα ζυγολόγια ή τιμολόγια που εκδίδονται από τους οινοπαραγωγούς κατά την παραλαβή των σταφυλιών που προορίζονται για τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ  αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του αμπελουργού, η ποικιλία της αμπέλου, ο κωδικός αριθμός του αμπελοτεμαχίου του Αμπελουργικού Μητρώου καθώς και ο δείκτης διαθλάσεως του γλεύκους σταφυλιών.

Τα στελέχη των ζυγολογίων ή τιμολογίων αυτών φυλάσσονται επί πέντε έτη και επιδεικνύονται σε κάθε ζήτηση των αρμόδιων οργάνων ελέγχου.

Οι ανωτέρω οίνοι που διατίθενται συσκευασμένοι/εμφιαλωμένοι στην κατανάλωση, φέρουν υποχρεωτικά τυπωμένο επί της ετικέτας, με ευθύνη του συσκευαστή/εμφιαλωτή, ως στοιχείο ελέγχου, ειδικό κωδικό αριθμό, ο οποίος περιλαμβάνει τα γράμματα ΕΥ, στη συνέχεια εξαψήφιο αριθμό και μετά, τα δυο τελευταία ψηφία του έτους παραγωγής.

Οι ειδικοί κωδικοί αριθμοί χορηγούνται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της περιοχής (πρώην Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης) όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις συσκευασίας/εμφιάλωσης  μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου και αφού προηγηθεί ο σχετικός έλεγχος.

 

10.3. ΑΡΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

(autorità di controllo)

α)Υπουργείο:      Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Διεύθυνση:         Μεταποίησης-Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου

Τμήμα:              Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών

Διεύθυνση:         Αχαρνών 2, Αθήνα, Τ.Κ. GR-101 76

Τηλ.:                 210 - 212 4171, 210 - 212 4287, 210-2124289

Fax:                  210 - 52 38 337

 

e-mail:              ax2u249@minagric.gr,ax2u086@minagric.gr,ax2u172@minagric.gr

Ρετσίνα Θηβών (Βοιωτίας)

Retsina of Thebes (Voiotias)

O.Π.

Ονομασία Παράδοση

(designazione tradizionale)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

Υφιστάμενες ονομασίες οίνωνΤεχνικός φάκελος

(denominazioni dei vini esistenti – documentazione tecnica)

Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 514/5.7.1979

Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002

(fonte Minagr.gr.)

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

(specifiche del prodotto)

(ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) 1234/2007 ΑΡΘΡΟ 118 γ, ΠΑΡ/ΦΟΣ 2)

Ρετσίνα Θηβών (Βοιωτίας) (el)

Retsina of Thebes (Voiotias) (en)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

 

1. ΟΝΟΜΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

(denominazione da registrare)

 

Όνομα προς καταχώρηση: Ρετσίνα Θηβών (Βοιωτίας)

Ισοδύναμος Όρος: Retsina of Thebes (Voiotias)

 

1.1. ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ:

(categorie dei prodotti)

Ο οίνος Π.Γ.Ε. Ρετσίνα Θηβών (Βοιωτίας), Retsina of Thebes (Voiotias)

ανήκει στην κατηγορία 1.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

1. Οίνος (vino)

 

1.2.  Τύποι οίνων

(tipi di vino)

Οίνος λευκός ξηρός (vino bianco secco)

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός (vino rosato secco)

 

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΟΊΝΟΥ (Ή ΤΩΝ ΟΊΝΩΝ):

(descrizione del vino e dei vini)

 

Α. ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ

(vino bianco)

2.1. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος λευκός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino bianco secco)

2.1.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.1.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα κίτρινο από ελαφρό έως έντονο, συχνά με ανταύγειες χρυσές και κεχριμπαρένιες.

(colore giallo dalla lucentezza severa, spesso con riflessi dorati o ambrati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικά άρωμα  της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

Β. ΟΙΝΟΣ ΕΡΥΘΡΩΠΟΣ

(vino rosato)

 

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(vino rosato secco)

2.2. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino rosato secco)

2.2.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.2.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα ανοιχτό κόκκινο τριανταφυλλί με πορτοκαλί ανταύγειες.

(colore rosa brillante con riflessi aranciati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικό άρωμα και της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

 

3. Παραδοσιακές ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού  (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής  και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται και να προστατεύονται για την Ονομασία κατά παράδοση  Θηβών και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής:

 

Ρετσίνα Θηβών, Ρετσίνα Θηβών (Βοιωτίας)

(Retzina of Thebes o Retsina of Thebes Voiotias)

Ονομασία κατά παράδοση στη θέση των ΠΓΕ

(designazione tradizionale al posto di IGP)

Τοπικός Οίνος στη θέση των ΠΓΕ

(vino regionale al posto di IGP)

 

Αγρέπαυλη (edificio storico),

Αμπέλι (vigna),

Αμπελώνας (ες) (vigneto/i),

Αρχοντικό (palazzo),

Κάστρο (castello),

Κτήμα (tenuta, proprietà),

Μετόχι (fattoria del monastero),

Μοναστήρι (monastero)

Πύργος (torre).

 

4. ΟΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

(pratiche enologiche)

 

4.1. Οινοποίηση λευκών οίνων:

(vinificazione vini bianchi)

Ο λευκός οίνος Ρετσίνα  Θηβών παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino bianco Retsina of Thebes è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.2. Οινοποίηση ερυθρωπών οίνων:

(vinificazione vini rosati)

Ο ερυθρωπός οίνος Ρετσίνα Θηβών παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino rosato Retsina of Thebes è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.3. Ειδικές οινολογικές πρακτικές

(pratiche enologiche specifiche)

α) Επιτρέπεται αύξηση της ολικής οξύτητας μέχρι 1,5 γραμμάριο ανά λίτρο οίνου.

(si può aumentare l’acidità totale sino ad 1,50 g/l)

Απαγορεύεται η με οποιοδήποτε τρόπο αρωμάτιση οίνων για την απόκτηση  των χαρακτήρων του ρητινίτη οίνου.

(è vietato l’impiego di vino aromatizzato per acquisire il sentore di resina)

Απαγορεύεται η ανάμιξη ρητινιτών οίνων με οίνους άλλου τύπου.

(è vietata la miscela di vino resinato con altre tipologie di vino)

β) Στην περίπτωση χρήσης του όρου «Ρετσίνα νεαρή» «Ρετσίνα Φρέσκια», πρέπει να περιέχει διοξείδιο του άνθρακα  περί το 1 g/l.

(nel caso dell’utilizzo dei termini “Retsina giovane” e “Retsina fresca” il vino deve avere almeno 1 g/l di biossido di carbonio)

γ) Η διαμόρφωση των πρεμνών είναι είτε γραμμική είτε κυπελλοειδής και το κλάδεμα που ακολουθείται στα γραμμικά είναι συνήθως το Royat ή το Guyot ανάλογα με την ποικιλία.

(l’impianto dei vigneti è a vaso o lineare, la potatura è di solito a Cordone Royat o Guyot secondo la varietà di vite)

 

5. ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(zone delimitate)

 

Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Ρετσίνα Θηβών καθορίστηκε με το Προεδρικό Διάταγμα  αριθ. 514/5.7.1979 (ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

(la zona di produzione della IGP Retsina of Thebes è stata istituita con il DPR n. 514 del 05/07/1979)

Η αμπελουργική ζώνη μέσα στην οποία μπορεί να παραχθεί η ΡΕΤΣΙΝΑ Ή ΡΗΤΙΝΙΤΗΣ ΟΙΝΟΣ ΘΗΒΩΝ (Βοιωτία) βρίσκονται στα διοικητικά όρια  των περιοχών τέως επαρχίας Θηβών.

(la zona delimitata della IGP Thebes comprende tutti i comuni del’ex provincia di Tebe nell’unità periferica Beozia)

 

Βάγια, Θίσβη, Πλαταιές, Πλαταιές, Θηβών (comunità locali ex comuni)

Δήμου: Θηβών (comune Tebe)

Περιφερειακή ενότητα Βοιωτίας (unità periferica Voiotias/Beozia);

περιφέρειες Στερεά Ελλάδα (Periferia Grecia Centrale).

 

6. Μέγιστες αποδόσεις

(resa massima)

 

6.1. ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΠΟΔΟΣΗ (αποδόσεις) ανά εκτάριο:

(resa massima in kg di uva fresca per ettaro)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) που επιτρέπεται ανέρχεται σε δώδεκα χιλιάδες (12,000) κιλά νωπά σταφύλια.

(la resa massima consentita è di 12.000 kg/ha di uva fresca)

 

6.2. Μέγιστη απόδοση σε εκατόλιτρα τελικού προϊόντος ανά εκτάριο

(resa massima in prodotto finito in hl/ha)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) ανέρχεται για τους λευκούς  και ερυθρωπούς οίνους σε 90 HL τελικού προϊόντος.

(la resa massima in prodotto finito è di 90,00 hl/ha)

 

7. ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΙΜΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΑΜΠΕΛΟΥ

(varietà di vite autorizzate)

 

Ο οίνος Ρετσίνα Θηβών παράγεται από σταφύλια των ποικιλιών  Σαββατιανό και Ροδίτης.

(Il vino IGP Retsina of Thebes  è prodotto con le varietà: Savatiano e Roditis)

 

8. ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(collegamento con la zona geografica)

 

8.1.Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geografica):

Α. Ιστορικός δεσμός.

(legame storico)

Σε έρευνα της Δρ. Martlew σε οργανικά υπολείμματα σκευών στην Κρήτη και την Hπειρωτική Ελλάδα, που εκτέθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σε συνεργασία με το Δρ. Τζεδάκη, οι Μινωίτες καλλιεργούσαν σταφύλια και τα πατούσαν παράγοντας κρασί με ρητίνη ήδη από το 1700 π.Χ.

Επιπλέον σε αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν ανατολικά του οικισμού Μύρτου, στη Νότια Κρήτη, ήρθαν στο φως πήλινα δοχεία (2200-2700 π.Χ), που εξαιρετικά ακριβείς επιστημονικές αναλύσεις έδειξαν ότι σ’ αυτά είχε αποθηκευτεί κρασί με ρετσίνι.

Η παραγωγή ρετσίνας γινόταν από την αρχαιότητα όταν η προσθήκη ρητίνης (ρετσινιού) αποσκοπούσε στην καλύτερη συντήρηση του κρασιού, και όχι μόνο στην προσθήκη αρώματος.

Η μοναδική γεύση της λέγεται ότι έχει προέλθει από την πρακτική της σφράγισης των αμφορέων, με ρετσίνι από πεύκα κατά τους αρχαίους χρόνους.

Πριν από την εφεύρεση των στεγανών μπουκαλιών γυαλιού, το οξυγόνο αλλοίωνε τα κρασιά πολύ γρήγορα.

Για να στεγανοποιήσουν το στόμιο, οι αρχαίοι εφεύραν την χρήση της ρετσίνας πεύκου, η οποία συγχρόνως εμπλούτιζε με την πάροδο του χρόνου το κρασί με το χαρακτηριστικό της άρωμα.

Αργότερα εφευρέθηκε και η πρακτική της προσθήκης της ρετσίνας στο μούστο για τον αρωματισμό και τη γεύση του κρασιού και την καλύτερη συντήρησή του.

Σήμερα η Ρετσίνα αποτελεί ένα δημοφιλές ελληνικούς κρασί που παρασκευάζεται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

 

Β. Πολιτιστικός, κοινωνικός και οικονομικός δεσμός.

(legame culturale, sociale ed economico)

Το αμπέλι και το κρασί είναι άρρηκτα δεμένα με την πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ζωή των ανθρώπων της περιοχής από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.

Σύμφωνα με μια εκδοχή της μυθολογίας, ο Θεός του κρασιού Διόνυσος, γεννήθηκε στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδας και συγκεκριμένα στη Θήβα, συνεπώς το επίκεντρο της οινοπαραγωγής στον ελλαδικό χώρο έχει τις ρίζες του στη Θήβα.

Ο αρχαίος ιστορικός Ησίοδος που κατοικούσε στην κοιλάδα των Μουσών μας μεταφέρει μια μέθοδο παραγωγής οίνου, αυτή που σήμερα λέμε από λιαστά σταφύλια και δίνει υψηλόβαθμους γλυκείς οίνους, ονομαστούς και περιζήτητους στον αρχαίο κόσμο, διότι εκτός από γευστικοί, επιδέχονταν μεγαλύτερη κράση, συντηρούνταν άριστα και μεταφέρονταν δίχως τον κίνδυνο να «χαλάσουν».

«Κι όταν ο Ωρίων και ο Σείριος έλθουν στη μέση τ΄ ουρανού
Και τον Αρκτούρο κοιτά η ροδοδάκτυλη Ηώ,
ω Πέρση, τότε τρύγα και φέρε σπίτι όλα τα σταφύλια
δείξτα στον Ήλιο δέκα ημέρες και δέκα νύχτες
πέντε σκίασέ τα και την έκτη άδειασε στα αγγεία
τα δώρα του πολυγηθέος Διονύσου» - ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΑΙ (609)
 

Ο δεσμός αυτός συνεχίζεται στις ημέρες μας, με την οργάνωση εκδηλώσεων και ημερίδων που προβάλουν το κρασί, αλλά και την πολιτιστική παράδοση του τόπου.

 

Γ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση.

(ambiente ed origine geografica)

Τα εδάφη ποικίλουν από αμμώδη, πηλοαμμώδη, πηλώδη, αμμοαργιλώδη, έως και αργιλώδη.

Παραδοσιακά τα περισσότερα αμπέλια ήταν φυτεμένα στις πιο εύφορες περιοχές.

Τα εδάφη των αμπελώνων είναι μέσης μηχανικής σύστασης (SL, SCL) κυρίως με ουδέτερο pH.

 

8.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με την ποικιλία των εδαφών της περιοχής, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Ρετσίνα  Θηβών.

 

8.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(Interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων Ρετσίνα   Θηβών  οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (έδαφος , κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

9. ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

(requisiti applicabili)

 

9.1. Απαιτήσεις  Εθνικής Νομοθεσίας

(requisiti legislazione nazionale)

-Προεδρικό διάταγμα  αριθ. 514/5.7.1979  «Περί παραγωγής, ελέγχου  και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ 157/Α/12-07-1979).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 392169/20-10-1999 «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου»(ΦΕΚ1985/Β/8-11-1999) όπως τροποποιήθηκε με την με την αριθ. 321813/ 29-08-2007ΚΥΑ (ΦΕΚ1723/Β/29-08-2007)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/2005 «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των τοπικών οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15.06.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων»στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999)

 

9.2. Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή

(riferimento della produzione nella zona delimitata)

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 6 παράγραφος 4 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων  λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα

 

Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(legislazione nazionale)

Στην αριθμ .392169/20-10-1999 Κοινή Υπουργική Απόφαση «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου» (ΦΕΚ 1985/Β/8-11-99) όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 321813/29-8-2007 ΚΥΑ , στο άρθρο 4 στοιχείο γ) αναφέρεται:

οι επιτραπέζιοι οίνοι που δικαιούνται τη χρήση του όρου «Τοπικός Οίνος» με γεωγραφική ένδειξη επαρχίας, νομού ή αμπελουργικής περιοχής μικρότερης του νομού, παράγονται σε οινοποιεία που βρίσκονται μέσα στο νομό ή σε όμορους νομούς.

-Στο αριθμ. 514/5-7-1979  Προεδρικό Διάταγμα  «Περί παραγωγής ελέγχου και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ157/Α/12-7-1979), στο άρθρο 3 παράγραφος 2:

Η οινοποίηση του γλεύκους προς παραγωγήν ρητινιτών οίνων, περί ων η παράγραφος 2 του άρθρου 2, δύναται να λαμβάνη χώρα κατ’ εξαίρεσιν, και εφ’ όσον συντρέχουν οι εν παραγράφω 3 του παρόντος ειδικοί λόγοι, εκτός του νομού του οποίου οι οίνοι ούτοι φέρουν το όνομα, αλλ’ οπωσδήποτε εις οινοποιεία ευρισκόμενα είς όμορους νομούς και είς απόστασιν μικροτέραν των 50 χιλιομέτρων από την αμπελουργικήν ζώνην καταγωγής των σταφυλών και υπό τας κάτωθι προϋποθέσεις:

(la produzione di vini resinati può essere effettuata nel rispetto del punto 3 in via eccezionale e per motivi particolari in unità periferiche, vicine alla zona di produzione dell’uva, in cantine che distano al massimo 50 km. dal confine della zona di produzione alle seguenti condizioni)

α) Η μετατροπή των σταφυλών εις γλεύκος λαμβάνει χώραν εις οινοποιεία ευρισκόμενα εντός του νομού του οποίου το όνομα επιτρέπεται να φέρη ο παραγόμενος ρητινίτης οίνος.

(la trasformazione dell’uva in mosto deve avvenire in cantine situate all’interno della zona delimitata

β) Το μεταφερόμενον γλεύκος συνοδεύεται υπό αδείας μεταφοράς, ως αύτη καθορίζεται προκειμένου δι’ οίνους ονομασίας προέλευσης , συμφώνως προς τας διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 5 του Ν.Δ.243/1969.

(inoltre il prodotto deve essere accompagnato da documenti di trasporto secondo l’articolo 5, paragrafo 12 del DPR n. 243 del 1969)

 

9.3. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων

(disposizioni supplementari inerenti all’etichettatura dei vini)

 

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(quadro giuridico, legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα.

 

B) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(quadro giuridico legislazione nazionale)

Στην αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργική απόφαση «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818Β/15-6-2005), στο άρθρο 3 και 4 αναφέρονται οι προϋποθέσεις για τη χρήση των παρακάτω ενδείξεων:

 

- ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ ή ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ (vino nuovo, novello);

- ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (maturato in botti);

- ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΠΑΛΑΙΩΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (invecchiato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ

(vinificato ed affinato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (vinificato in botti).

 

9.4. Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής

(indicazione dell’annata di vendemmia)

Εθνική Νομοθεσία

Legislazione nazionale)

Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

(nell’utilizzo dei termini “vino nuovo o vino novello” è obbligatorio indicare l’annata della vendemmia come da Decreto n. 280557 del 09/06/2005)

 

9.5. Παραδοσιακές Ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθμ 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Οίνων με Ονομασία κατά παράδοση Ρετσίνα  Θηβών είναι οι παρακάτω:

 

ΚΟΚΚΙΝΕΛΙ / kokineli (Retsina rosato),

ΡΕΤΣΙΝΑ / Retsina,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΝΕΑΡΗ Ή ΡΕΤΣΙΝΑ ΦΡΕΣΚΙΑ / Retsina neuve,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΒΑΡΕΛΙΣΙΑ / Retsina en fûts

 

9.6. Περιορισμοί  στην επισήμανση των οίνων

(restrizioni nell’etichettatura dei vini)

Δεν επιτρέπεται , στο εττικετάρισμα  (σήμανση) των εμφιαλωμένων οίνων, η χρήση της ένδειξης «Γιοματάρι» ως εμπορικού σήματος.

(è vietato utilizzare nell’etichettatura dei vini in bottiglia  “Γιοματάρι” come marchio privato)

(etimologia Γιοματάρι: vino appena spillato o vino da botte appena aperta)

 

10. ΕΛΕΓΧΟΙ

(controlli)

 

10.1. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

(la verifica è basata sulle seguenti disposizioni)

1.Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Προεδρικό Διάταγμα 514/5.7.1979 «Περί παραγωγής, ελέγχου και προστασίας ρητινίτη οίνου» ((ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

 - Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

 

10.2. Διαδικασία διεξαγωγής των ελέγχων:

(procedure per lo svolgimento delle ispezioni)

 

Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται να παράγουν τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ δηλώνουν στην αρμόδια Διεύθυνση, δεκαπέντε μέρες (15) προ του τρυγητού την ημερομηνία που θα αρχίσουν να παραλαμβάνουν σταφυλές για το σκοπό αυτό.

Στα ζυγολόγια ή τιμολόγια που εκδίδονται από τους οινοπαραγωγούς κατά την παραλαβή των σταφυλιών που προορίζονται για τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ  αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του αμπελουργού, η ποικιλία της αμπέλου, ο κωδικός αριθμός του αμπελοτεμαχίου του Αμπελουργικού Μητρώου καθώς και ο δείκτης διαθλάσεως του γλεύκους σταφυλιών.

Τα στελέχη των ζυγολογίων ή τιμολογίων αυτών φυλάσσονται επί πέντε έτη και επιδεικνύονται σε κάθε ζήτηση των αρμόδιων οργάνων ελέγχου.

Οι ανωτέρω οίνοι που διατίθενται συσκευασμένοι/εμφιαλωμένοι στην κατανάλωση, φέρουν υποχρεωτικά τυπωμένο επί της ετικέτας, με ευθύνη του συσκευαστή/εμφιαλωτή, ως στοιχείο ελέγχου, ειδικό κωδικό αριθμό, ο οποίος περιλαμβάνει τα γράμματα ΘΗ, στη συνέχεια εξαψήφιο αριθμό και μετά, τα δυο τελευταία ψηφία του έτους παραγωγής.

Οι ειδικοί κωδικοί αριθμοί χορηγούνται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της περιοχής (πρώην Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης) όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις συσκευασίας/εμφιάλωσης  μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου και αφού προηγηθεί ο σχετικός έλεγχος.

 

10.3. ΑΡΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

(autorità di controllo)

α)Υπουργείο:      Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Διεύθυνση:         Μεταποίησης-Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου

Τμήμα:              Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών

Διεύθυνση:         Αχαρνών 2, Αθήνα, Τ.Κ. GR-101 76

Τηλ.:                 210 - 212 4171, 210 - 212 4287, 210-2124289

Fax:                  210 - 52 38 337

 

e-mail:              ax2u249@minagric.gr,ax2u086@minagric.gr,ax2u172@minagric.gr

Ρετσίνα Καρύστου  (Ευβοίας)

Retsina of Karystos (Evoia)

O.Π.

Ονομασία Παράδοση

(designazione tradizionale)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

Υφιστάμενες ονομασίες οίνωνΤεχνικός φάκελος

(denominazioni dei vini esistenti – documentazione tecnica)

Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 514/5.7.1979

Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002

(fonte Minagr.gr.)

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

(specifiche del prodotto)

(ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) 1234/2007 ΑΡΘΡΟ 118 γ, ΠΑΡ/ΦΟΣ 2)

Ρετσίνα Καρύστου (Ευβοίας) (el)

Retsina of Karystos (Evoia) (en)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

 

1. ΟΝΟΜΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

(denominazione da registrare)

 

Όνομα προς καταχώρηση: Ρετσίνα Καρύστου  (Ευβοίας)

Ισοδύναμος Όρος: Retsina of Karystos (Evoia)

 

1.1. ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ:

(categorie dei prodotti)

Ο οίνος Π.Γ.Ε. Ρετσίνα Καρύστου, Retsina of Karystos

ανήκει στην κατηγορία 1.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

1. Οίνος (vino)

 

1.2.  Τύποι οίνων

(tipi di vino)

Οίνος λευκός ξηρός (vino bianco secco)

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός (vino rosato secco)

 

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΟΊΝΟΥ (Ή ΤΩΝ ΟΊΝΩΝ):

(descrizione del vino e dei vini)

 

Α. ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ

(vino bianco)

2.1. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος λευκός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino bianco secco)

2.1.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.1.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα κίτρινο από ελαφρό έως έντονο, συχνά με ανταύγειες χρυσές και κεχριμπαρένιες.

(colore giallo dalla lucentezza severa, spesso con riflessi dorati o ambrati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικά άρωμα  της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

Β. ΟΙΝΟΣ ΕΡΥΘΡΩΠΟΣ

(vino rosato)

 

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(vino rosato secco)

2.2. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino rosato secco)

2.2.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.2.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα ανοιχτό κόκκινο τριανταφυλλί με πορτοκαλί ανταύγειες.

(colore rosa brillante con riflessi aranciati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικό άρωμα και της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

 

3. Παραδοσιακές ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού  (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής  και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται και να προστατεύονται για την Ονομασία κατά παράδοση  Καρύστου και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής:

 

Ρετσίνα Καρύστου Ρετσίνα Καρύστου Ευβοίας

(Retzina of Karystos o Retsina of Karystos Evoia)

Ονομασία κατά παράδοση στη θέση των ΠΓΕ

(designazione tradizionale al posto di IGP)

Τοπικός Οίνος στη θέση των ΠΓΕ

(vino regionale al posto di IGP)

 

Αγρέπαυλη (edificio storico),

Αμπέλι (vigna),

Αμπελώνας (ες) (vigneto/i),

Αρχοντικό (palazzo),

Κάστρο (castello),

Κτήμα (tenuta, proprietà),

Μετόχι (fattoria del monastero),

Μοναστήρι (monastero)

Πύργος (torre).

 

4. ΟΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

(pratiche enologiche)

 

4.1. Οινοποίηση λευκών οίνων:

(vinificazione vini bianchi)

Ο λευκός οίνος Ρετσίνα  Καρύστου   παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino bianco Retsina of Karystos è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.2. Οινοποίηση ερυθρωπών οίνων:

(vinificazione vini rosati)

Ο ερυθρωπός οίνος Ρετσίνα Καρύστου παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino rosato Retsina of Karystos è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.3. Ειδικές οινολογικές πρακτικές

(pratiche enologiche specifiche)

α) Επιτρέπεται αύξηση της ολικής οξύτητας μέχρι 1,5 γραμμάριο ανά λίτρο οίνου.

(si può aumentare l’acidità totale sino ad 1,50 g/l)

Απαγορεύεται η με οποιοδήποτε τρόπο αρωμάτιση οίνων για την απόκτηση  των χαρακτήρων του ρητινίτη οίνου.

(è vietato l’impiego di vino aromatizzato per acquisire il sentore di resina)

Απαγορεύεται η ανάμιξη ρητινιτών οίνων με οίνους άλλου τύπου.

(è vietata la miscela di vino resinato con altre tipologie di vino)

β) Στην περίπτωση χρήσης του όρου «Ρετσίνα νεαρή» «Ρετσίνα Φρέσκια», πρέπει να περιέχει διοξείδιο του άνθρακα  περί το 1 g/l.

(nel caso dell’utilizzo dei termini “Retsina giovane” e “Retsina fresca” il vino deve avere almeno 1 g/l di biossido di carbonio)

γ) Η διαμόρφωση των πρεμνών είναι είτε γραμμική είτε κυπελλοειδής και το κλάδεμα που ακολουθείται στα γραμμικά είναι συνήθως το Royat ή το Guyot ανάλογα με την ποικιλία.

(l’impianto dei vigneti è a vaso o lineare, la potatura è di solito a Cordone Royat o Guyot secondo la varietà di vite)

 

5. ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(zone delimitate)

 

Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Ρετσίνα Καρύστου καθορίστηκε με το Προεδρικό Διάταγμα  αριθ. 514/5.7.1979 (ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

(la zona di produzione della IGP Retsina of Karystos è stata istituita con il DPR n. 514 del 05/07/1979)

Η αμπελουργική ζώνη μέσα στην οποία μπορεί να παραχθεί η ΡΕΤΣΙΝΑ Ή ΡΗΤΙΝΙΤΗΣ ΟΙΝΟΣ ΚΑΡΥΣΤΟΥ (Εύβοια) βρίσκονται στα διοικητικά όρια  της περιοχής  τέως επαρχίας Καρυστίας σε υψόμετρο μεγαλύτερο από 10 μέτρα.

(la zona delimitata della IGP Karistos comprende tutti i comuni del’ex provincia di Karistia nella parte meridionale dell’isola di Eubea ad un’altitudine superiore ai 10 m. slm)

 

Καφηρέας, Καρύστου, Μαρμάρι, Στύρα (comunità locali, ex comuni);

Δήμου: Καρύστου (comune di Karistos);

Περιφερειακή ενότητα Ευβοίας (unità periferica Evoia);

περιφέρειες Στερεά Ελλάδα (Periferia Grecia Centrale).

 

6. Μέγιστες αποδόσεις

(resa massima)

 

6.1. ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΠΟΔΟΣΗ (αποδόσεις) ανά εκτάριο:

(resa massima in kg di uva fresca per ettaro)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) που επιτρέπεται ανέρχεται σε δώδεκα χιλιάδες (12,000) κιλά νωπά σταφύλια.

(la resa massima consentita è di 12.000 kg/ha di uva fresca)

 

6.2. Μέγιστη απόδοση σε εκατόλιτρα τελικού προϊόντος ανά εκτάριο

(resa massima in prodotto finito in hl/ha)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) ανέρχεται για τους λευκούς  και ερυθρωπούς οίνους σε 90 HL τελικού προϊόντος.

(la resa massima in prodotto finito è di 90,00 hl/ha)

 

7. ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΙΜΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΑΜΠΕΛΟΥ

(varietà di vite autorizzate)

 

Ο οίνος Ρετσίνα Καρύστου παράγεται από σταφύλια των ποικιλιών  Σαββατιανό και Ροδίτης.

(Il vino IGP Retsina Halkida è prodotto con le varietà: Savatiano e Roditis)

 

8. ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(collegamento con la zona geografica)

 

8.1.Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geografica):

Α. Ιστορικός δεσμός.

(legame storico)

Σε έρευνα της Δρ. Martlew σε οργανικά υπολείμματα σκευών στην Κρήτη και την Hπειρωτική Ελλάδα, που εκτέθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σε συνεργασία με το Δρ. Τζεδάκη, οι Μινωίτες καλλιεργούσαν σταφύλια και τα πατούσαν παράγοντας κρασί με ρητίνη ήδη από το 1700 π.Χ.

Επιπλέον σε αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν ανατολικά του οικισμού Μύρτου, στη Νότια Κρήτη, ήρθαν στο φως πήλινα δοχεία (2200-2700 π.Χ), που εξαιρετικά ακριβείς επιστημονικές αναλύσεις έδειξαν ότι σ’ αυτά είχε αποθηκευτεί κρασί με ρετσίνι.

Η παραγωγή ρετσίνας γινόταν από την αρχαιότητα όταν η προσθήκη ρητίνης (ρετσινιού) αποσκοπούσε στην καλύτερη συντήρηση του κρασιού, και όχι μόνο στην προσθήκη αρώματος.

Η μοναδική γεύση της λέγεται ότι έχει προέλθει από την πρακτική της σφράγισης των αμφορέων, με ρετσίνι από πεύκα κατά τους αρχαίους χρόνους.

Πριν από την εφεύρεση των στεγανών μπουκαλιών γυαλιού, το οξυγόνο αλλοίωνε τα κρασιά πολύ γρήγορα.

Για να στεγανοποιήσουν το στόμιο, οι αρχαίοι εφεύραν την χρήση της ρετσίνας πεύκου, η οποία συγχρόνως εμπλούτιζε με την πάροδο του χρόνου το κρασί με το χαρακτηριστικό της άρωμα.

Αργότερα εφευρέθηκε και η πρακτική της προσθήκης της ρετσίνας στο μούστο για τον αρωματισμό και τη γεύση του κρασιού και την καλύτερη συντήρησή του.

Σήμερα η Ρετσίνα αποτελεί ένα δημοφιλές ελληνικούς κρασί που παρασκευάζεται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

 

Β. Πολιτιστικός, κοινωνικός και οικονομικός δεσμός.

(legame culturale, sociale ed economico)

Η αμπελοκαλλιέργεια στην περιοχή ήταν αναπτυγμένη από την αρχαιότητα.

Στην περιοχή της Καρυστίας για πάρα πολλά χρόνια το οινοποιείο της Κοιν/ξιας Οιν/κων Συν/σμων Καρύστου-Μαρμαρίου οινοποιούσε τον μεγαλύτερο όγκο των σταφυλιών της περιοχής.

Σήμερα υπάρχουν και μικρά οινοποιεία που παράγουν ποιοτική ρετσίνα Καρύστου.

 

Γ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση.

(ambiente ed origine geografica)

Η αμπελουργική ζώνη μέσα στην οποία μπορεί να παραχθεί η ΡΕΤΣΙΝΑ Ή ΡΗΤΙΝΙΤΗΣ ΟΙΝΟΣ ΚΑΡΥΣΤΟΥ (Εύβοια) βρίσκονται στα διοικητικά όρια  των περιοχών τέως επαρχίας Καρυστίας, (βλέπε Χάρτη), σε υψόμετρο μεγαλύτερο από 10 μέτρα.

Πρόκειται για μια μεγάλη έκταση με ποικιλομορφία εδαφών και τοπογραφίας.

Τα εδάφη ποικίλουν από αμμώδη, πηλοαμμώδη, πηλώδη, αμμοαργιλώδη, έως και αργιλώδη.

Παραδοσιακά τα περισσότερα αμπέλια ήταν φυτεμένα στις πιο εύφορες περιοχές.

Τα εδάφη των αμπελώνων είναι μέσης μηχανικής σύστασης (SL, SCL) κυρίως με ουδέτερο pH.

Το κλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται ως Μεσογειακό. Η μέση ετήσια θερμοκρασία κατά την διάρκεια του έτους είναι 18° C με τους καλοκαιρινούς μήνες να είναι 24ο C ενώ τους χειμερινούς μήνες να είναι 10o C.

Η μέση μέγιστη θερμοκρασία σημειώνεται το μήνα Ιούλιο και η ελάχιστη το μήνα Ιανουάριο.

Το μέσο ύψος βροχόπτωσης είναι γύρω στα 1.000 mm και η κατανομή τους είναι η χαρακτηριστική των μεσογειακών κλιμάτων δηλ. με αυξημένες βροχοπτώσεις τους μήνες Οκτώβρη μέχρι Απρίλη.

Η θεωρητική εξατμισοδιαπνοή βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με την βροχόπτωση τους χειμερινούς μήνες, ενώ υπερέχει την βλαστική περίοδο.

Οι άνεμοι που επικρατούν στην περιοχή ιδιαίτερα το χειμώνα είναι ισχυροί βορειανατολικοί, ενώ την άνοιξη και το καλοκαίρι είναι μικρής ως μέτριας εντάσεως.

 

8.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με την ποικιλία των εδαφών της περιοχής, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Ρετσίνα  Καρύστου.

 

8.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(Interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων Ρετσίνα Καρύστου οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (έδαφος , κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

9. ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

(requisiti applicabili)

 

9.1. Απαιτήσεις  Εθνικής Νομοθεσίας

(requisiti legislazione nazionale)

-Προεδρικό διάταγμα  αριθ. 514/5.7.1979  «Περί παραγωγής, ελέγχου  και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ 157/Α/12-07-1979).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 392169/20-10-1999 «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου»(ΦΕΚ1985/Β/8-11-1999) όπως τροποποιήθηκε με την με την αριθ. 321813/ 29-08-2007ΚΥΑ (ΦΕΚ1723/Β/29-08-2007)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/2005 «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των τοπικών οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15.06.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων»στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999)

 

9.2. Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή

(riferimento della produzione nella zona delimitata)

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 6 παράγραφος 4 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων  λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα

 

Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(legislazione nazionale)

Στην αριθμ .392169/20-10-1999 Κοινή Υπουργική Απόφαση «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου» (ΦΕΚ 1985/Β/8-11-99) όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 321813/29-8-2007 ΚΥΑ , στο άρθρο 4 στοιχείο γ) αναφέρεται:

οι επιτραπέζιοι οίνοι που δικαιούνται τη χρήση του όρου «Τοπικός Οίνος» με γεωγραφική ένδειξη επαρχίας, νομού ή αμπελουργικής περιοχής μικρότερης του νομού, παράγονται σε οινοποιεία που βρίσκονται μέσα στο νομό ή σε όμορους νομούς.

 

-Στο αριθμ. 514/5-7-1979  Προεδρικό Διάταγμα  «Περί παραγωγής ελέγχου και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ157/Α/12-7-1979), στο άρθρο 3 παράγραφος 2:

Η οινοποίηση του γλεύκους προς παραγωγήν ρητινιτών οίνων, περί ων η παράγραφος 2 του άρθρου 2, δύναται να λαμβάνη χώρα κατ’ εξαίρεσιν, και εφ’ όσον συντρέχουν οι εν παραγράφω 3 του παρόντος ειδικοί λόγοι, εκτός του νομού του οποίου οι οίνοι ούτοι φέρουν το όνομα, αλλ’ οπωσδήποτε εις οινοποιεία ευρισκόμενα είς όμορους νομούς και είς απόστασιν μικροτέραν των 50 χιλιομέτρων από την αμπελουργικήν ζώνην καταγωγής των σταφυλών και υπό τας κάτωθι προϋποθέσεις:

(la produzione di vini resinati può essere effettuata nel rispetto del punto 3 in via eccezionale e per motivi particolari in unità periferiche, vicine alla zona di produzione dell’uva, in cantine che distano al massimo 50 km. dal confine della zona di produzione alle seguenti condizioni)

α) Η μετατροπή των σταφυλών εις γλεύκος λαμβάνει χώραν εις οινοποιεία ευρισκόμενα εντός του νομού του οποίου το όνομα επιτρέπεται να φέρη ο παραγόμενος ρητινίτης οίνος.

(la trasformazione dell’uva in mosto deve avvenire in cantine situate all’interno della zona delimitata

β) Το μεταφερόμενον γλεύκος συνοδεύεται υπό αδείας μεταφοράς, ως αύτη καθορίζεται προκειμένου δι’ οίνους ονομασίας προέλευσης , συμφώνως προς τας διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 5 του Ν.Δ.243/1969.

(inoltre il prodotto deve essere accompagnato da documenti di trasporto secondo l’articolo 5, paragrafo 12 del DPR n. 243 del 1969)

 

9.3. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων

(disposizioni supplementari inerenti all’etichettatura dei vini)

 

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(quadro giuridico, legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα.

 

B) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(quadro giuridico legislazione nazionale)

Στην αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργική απόφαση «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818Β/15-6-2005), στο άρθρο 3 και 4 αναφέρονται οι προϋποθέσεις για τη χρήση των παρακάτω ενδείξεων:

 

- ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ ή ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ (vino nuovo, novello);

- ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (maturato in botti);

- ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΠΑΛΑΙΩΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (invecchiato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ

(vinificato ed affinato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (vinificato in botti).

 

9.4. Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής

(indicazione dell’annata di vendemmia)

Εθνική Νομοθεσία

Legislazione nazionale)

Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

(nell’utilizzo dei termini “vino nuovo o vino novello” è obbligatorio indicare l’annata della vendemmia come da Decreto n. 280557 del 09/06/2005)

 

9.5. Παραδοσιακές Ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθμ 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Οίνων με Ονομασία κατά παράδοση Ρετσίνα  Καρύστου είναι οι παρακάτω:

 

ΚΟΚΚΙΝΕΛΙ / kokineli (Retsina rosato),

ΡΕΤΣΙΝΑ / Retsina,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΝΕΑΡΗ Ή ΡΕΤΣΙΝΑ ΦΡΕΣΚΙΑ / Retsina neuve,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΒΑΡΕΛΙΣΙΑ / Retsina en fûts

 

9.6. Περιορισμοί  στην επισήμανση των οίνων

(restrizioni nelletichettatura dei vini)

Δεν επιτρέπεται , στο εττικετάρισμα  (σήμανση) των εμφιαλωμένων οίνων, η χρήση της ένδειξης «Γιοματάρι» ως εμπορικού σήματος.

(è vietato utilizzare nell’etichettatura dei vini in bottiglia  “Γιοματάρι” come marchio privato)

(etimologia Γιοματάρι: vino appena spillato o vino da botte appena aperta)

 

10. ΕΛΕΓΧΟΙ

(controlli)

 

10.1. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

(la verifica è basata sulle seguenti disposizioni)

1.Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Προεδρικό Διάταγμα 514/5.7.1979 «Περί παραγωγής, ελέγχου και προστασίας ρητινίτη οίνου» ((ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

 - Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

 

10.2. Διαδικασία διεξαγωγής των ελέγχων:

(procedure per lo svolgimento delle ispezioni)

 

Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται να παράγουν τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ δηλώνουν στην αρμόδια Διεύθυνση, δεκαπέντε μέρες (15) προ του τρυγητού την ημερομηνία που θα αρχίσουν να παραλαμβάνουν σταφυλές για το σκοπό αυτό.

Στα ζυγολόγια ή τιμολόγια που εκδίδονται από τους οινοπαραγωγούς κατά την παραλαβή των σταφυλιών που προορίζονται για τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ  αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του αμπελουργού, η ποικιλία της αμπέλου, ο κωδικός αριθμός του αμπελοτεμαχίου του Αμπελουργικού Μητρώου καθώς και ο δείκτης διαθλάσεως του γλεύκους σταφυλιών.

Τα στελέχη των ζυγολογίων ή τιμολογίων αυτών φυλάσσονται επί πέντε έτη και επιδεικνύονται σε κάθε ζήτηση των αρμόδιων οργάνων ελέγχου.

Οι ανωτέρω οίνοι που διατίθενται συσκευασμένοι/εμφιαλωμένοι στην κατανάλωση, φέρουν υποχρεωτικά τυπωμένο επί της ετικέτας, με ευθύνη του συσκευαστή/εμφιαλωτή, ως στοιχείο ελέγχου, ειδικό κωδικό αριθμό, ο οποίος περιλαμβάνει τα γράμματα , στη συνέχεια εξαψήφιο αριθμό και μετά, τα δυο τελευταία ψηφία του έτους παραγωγής.

Οι ειδικοί κωδικοί αριθμοί χορηγούνται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της περιοχής (πρώην Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης) όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις συσκευασίας/εμφιάλωσης  μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου και αφού προηγηθεί ο σχετικός έλεγχος.

 

10.3. ΑΡΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

(autorità di controllo)

α)Υπουργείο:      Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Διεύθυνση:         Μεταποίησης-Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου

Τμήμα:              Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών

Διεύθυνση:         Αχαρνών 2, Αθήνα, Τ.Κ. GR-101 76

Τηλ.:                 210 - 212 4171, 210 - 212 4287, 210-2124289

Fax:                  210 - 52 38 337

 

e-mail:              ax2u249@minagric.gr,ax2u086@minagric.gr,ax2u172@minagric.gr

Ρετσίνα Χαλκίδας  (Ευβοίας)

Retsina of Halkida  (Evoia)

O.Π.

Ονομασία Παράδοση

(designazione tradizionale)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

Υφιστάμενες ονομασίες οίνωνΤεχνικός φάκελος

(denominazioni dei vini esistenti – documentazione tecnica)

Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 514/5.7.1979

(fonte Minagr.gr.)

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

(specifiche del prodotto)

(ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) 1234/2007 ΑΡΘΡΟ 118 γ, ΠΑΡ/ΦΟΣ 2)

Ρετσίνα Χαλκίδας  (Ευβοίας) (el)

Retsina of Halkida  (Evoia) (en)

Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη)

P.G.E. (indicazione geografica protetta)

 

1. ΟΝΟΜΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

(denominazione da registrare)

 

Όνομα προς καταχώρηση: Ρετσίνα Χαλκίδας  (Ευβοίας)

Ισοδύναμος Όρος: Retsina of Halkida  (Evoia)

 

1.1. ΚΑΤΗΓΟΡΊΕΣ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΏΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ:

(categorie dei prodotti)

Ο οίνος Π.Γ.Ε. Ρετσίνα Χαλκίδας  (Ευβοίας), Retsina of Halkida  (Evoia)

ανήκει στην κατηγορία 1.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

1. Οίνος (vino)

 

1.2.  Τύποι οίνων

(tipi di vino)

Οίνος λευκός ξηρός (vino bianco secco)

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός (vino rosato secco)

 

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΤΟΥ ΟΊΝΟΥ (Ή ΤΩΝ ΟΊΝΩΝ):

(descrizione del vino e dei vini)

 

Α. ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ

(vino bianco)

2.1. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος λευκός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino bianco secco)

2.1.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.1.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα κίτρινο από ελαφρό έως έντονο, συχνά με ανταύγειες χρυσές και κεχριμπαρένιες.

(colore giallo dalla lucentezza severa, spesso con riflessi dorati o ambrati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικά άρωμα  της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

 

Β. ΟΙΝΟΣ ΕΡΥΘΡΩΠΟΣ

(vino rosato)

 

Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(vino rosato secco)

2.2. Αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά Οίνος Ερυθρωπός ξηρός

(caratteristiche analitiche ed organolettiche vino rosato secco)

2.2.1. Αναλυτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche analitiche)

- Ελάχιστος Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: min. 10,00% vol., max. 13,50% vol.;

(titolo alcolometrico volumico effettivo minimo massimo)

- Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα: Μέγιστη 4,00 g/l;

(zuccheri residui totali massimo)

- Ολική οξύτητα εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ: Ελάχιστη 4.50 g/l;

(acidità totale minima)

- Πτητική οξύτητα  εκφρασμένη σε οξικό οξύ: Μέγιστη 1,08 g/l;

(acidità volatile massima)

- Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε ολικό διοξείδιο του θείου:200 mg/l.

(anidride solforosa totale massima)

 

2.2.2. Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά:

(caratteristiche organolettiche)

Χρώμα ανοιχτό κόκκινο τριανταφυλλί με πορτοκαλί ανταύγειες.

(colore rosa brillante con riflessi aranciati)

Μύτη ευχάριστη και σύνθετη, όπου δεσπόζει  το χαρακτηριστικό άρωμα και της ρητίνης( άρωμα πεύκου).

(profumo piacevole e complesso dominato dal caratteristico sentore di resina di pino)

Στόμα πλούσιο, γεμάτο, έντονο που προβάλλεται το άρωμα της ρητίνης, οξύτητα μέτρια και μακρά έντονη επίγευση.

(sapore ricco ed ampio, aroma netto di resina di pino, moderata acidità, retrogusto lungo ed intenso)

 

3. Παραδοσιακές ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

 

Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού  (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής  και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται και να προστατεύονται για την Ονομασία κατά παράδοση  Χαλκίδα και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής :

 

Ρετσίνα Χαλκίδας  ή Ρετσίνα Χαλκίδας  Ευβοίας

(Retsina Halkida o Retzina Halkida Evoia)

Ονομασία κατά παράδοση στη θέση των ΠΓΕ

(designazione tradizionale al posto di IGP)

Τοπικός Οίνος στη θέση των ΠΓΕ

(vino regionale al posto di IGP)

 

Αγρέπαυλη (edificio storico),

Αμπέλι (vigna),

Αμπελώνας (ες) (vigneto/i),

Αρχοντικό (palazzo),

Κάστρο (castello),

Κτήμα (tenuta, proprietà),

Μετόχι (fattoria del monastero),

Μοναστήρι (monastero)

Πύργος (torre).

 

4. ΟΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

(pratiche enologiche)

 

4.1. Οινοποίηση λευκών οίνων:

(vinificazione vini bianchi)

Ο λευκός οίνος Ρετσίνα  Χαλκίδας  παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino bianco Retsina of Halkida è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.2. Οινοποίηση ερυθρωπών οίνων:

(vinificazione vini rosati)

Ο ερυθρωπός οίνος Ρετσίνα Χαλκίδας  παράγεται με την παραδοσιακή τεχνική των οίνων ρετσίνα που παρασκευάζονται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

(il vino rosato Retsina of Halkida è prodotto con la tecnica tradizionali dei vini resinati, prodotti esclusivamente in Grecia)

Συγκεκριμένα μετά την γλευκοποίηση των σταφυλιών προστίθεται στο γλεύκος πριν  την έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης ή κατά την διάρκεια αυτής και εφόσον δεν έχει ζυμωθεί ποσότητα ζαχάρου μεγαλύτερη  του 1/3 της αρχικά περιεχομένης,  ρητίνη πεύκης Χαλεπίου ( PINUS HALEPENSIS) σε ποσότητα έως 1 χιλιόγραμμο ανά 100 λίτρα γλεύκους.

(in particolare si aggiunge la resina di pino di Aleppo  “Pinus Halepensis” nella misura massima di 1 kg ogni 100 litri di mosto sia prima dell’inizio della fermentazione o durante la stessa purché non sia già stato fermentato 1/3 della quantità originale di zuccheri)

 

4.3. Ειδικές οινολογικές πρακτικές

(pratiche enologiche specifiche)

α) Επιτρέπεται αύξηση της ολικής οξύτητας μέχρι 1,5 γραμμάριο ανά λίτρο οίνου.

(si può aumentare l’acidità totale sino ad 1,50 g/l)

Απαγορεύεται η με οποιοδήποτε τρόπο αρωμάτιση οίνων για την απόκτηση  των χαρακτήρων του ρητινίτη οίνου.

(è vietato l’impiego di vino aromatizzato per acquisire il sentore di resina)

Απαγορεύεται η ανάμιξη ρητινιτών οίνων με οίνους άλλου τύπου.

(è vietata la miscela di vino resinato con altre tipologie di vino)

β) Στην περίπτωση χρήσης του όρου «Ρετσίνα νεαρή» «Ρετσίνα Φρέσκια», πρέπει να περιέχει διοξείδιο του άνθρακα  περί το 1 g/l.

(nel caso dell’utilizzo dei termini “Retsina giovane” e “Retsina fresca” il vino deve avere almeno 1 g/l di biossido di carbonio)

γ) Η διαμόρφωση των πρεμνών είναι είτε γραμμική είτε κυπελλοειδής και το κλάδεμα που ακολουθείται στα γραμμικά είναι συνήθως το Royat ή το Guyot ανάλογα με την ποικιλία.

(l’impianto dei vigneti è a vaso o lineare, la potatura è di solito a Cordone Royat o Guyot secondo la varietà di vite)

 

5. ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(zone delimitate)

 

Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Ρετσίνα Χαλκίδας  καθορίστηκε με το Προεδρικό Διάταγμα  αριθ. 514/5.7.1979 (ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

(la zona di produzione della IGP Retsina of Halkida è stata istituita con il DPR n. 514 del 05/07/1979)

Η αμπελουργική ζώνη μέσα στην οποία μπορεί να παραχθεί η ΡΕΤΣΙΝΑ Ή ΡΗΤΙΝΙΤΗΣ ΟΙΝΟΣ ΧΑΛΚΙΔΑΣ (Εύβοια) βρίσκονται στα διοικητικά όρια  του Νομού Ευβοίας στην πρώην επαρχία Χαλκίδας.

(la zona di produzione della IGP Retsina of Halkida comprende i territori delle comunità locali “ex comuni” dell’attuale comune di Halkida nell’unità periferica di Evoia):

Αιδηψός, Αυλίδα, Χαλκίδα Ληλάντια kai Νέα Αρτάκη;

Δήμου Χαλκίδα (comune di Halkida);

Περιφερειακή ενότητα Ευβοίας (unità periferica Evoia)

περιφέρειες Στερεά Ελλάδα (Periferia Grecia Centrale)

 

6. Μέγιστες αποδόσεις

(resa massima)

 

6.1. ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΠΟΔΟΣΗ (αποδόσεις) ανά εκτάριο:

(resa massima in kg di uva fresca per ettaro)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) που επιτρέπεται ανέρχεται σε δώδεκα χιλιάδες (12,000) κιλά νωπά σταφύλια.

(la resa massima consentita è di 12.000 kg/ha di uva fresca)

 

6.2. Μέγιστη απόδοση σε εκατόλιτρα τελικού προϊόντος ανά εκτάριο

(resa massima in prodotto finito in hl/ha)

Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (ha) ανέρχεται για τους λευκούς  και ερυθρωπούς οίνους σε 90 HL τελικού προϊόντος.

(la resa massima in prodotto finito è di 90,00 hl/ha)

 

7. ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΙΜΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΑΜΠΕΛΟΥ

(varietà di vite autorizzate)

 

Ο οίνος Ρετσίνα Χαλκίδας παράγεται από σταφύλια των ποικιλιών  Σαββατιανό και Ροδίτης.

(Il vino IGP Retsina Halkida è prodotto con le varietà: Savatiano e Roditis)

 

8. ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

(collegamento con la zona geografica)

 

8.1.Λεπτομέρειες της γεωγραφικής περιοχής

(dettagli della zona geografica):

Α. Ιστορικός δεσμός.

(legame storico)

Σε έρευνα της Δρ. Martlew σε οργανικά υπολείμματα σκευών στην Κρήτη και την Hπειρωτική Ελλάδα, που εκτέθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σε συνεργασία με το Δρ. Τζεδάκη, οι Μινωίτες καλλιεργούσαν σταφύλια και τα πατούσαν παράγοντας κρασί με ρητίνη ήδη από το 1700 π.Χ.

Επιπλέον σε αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν ανατολικά του οικισμού Μύρτου, στη Νότια Κρήτη, ήρθαν στο φως πήλινα δοχεία (2200-2700 π.Χ), που εξαιρετικά ακριβείς επιστημονικές αναλύσεις έδειξαν ότι σ’ αυτά είχε αποθηκευτεί κρασί με ρετσίνι.

Η παραγωγή ρετσίνας γινόταν από την αρχαιότητα όταν η προσθήκη ρητίνης (ρετσινιού) αποσκοπούσε στην καλύτερη συντήρηση του κρασιού, και όχι μόνο στην προσθήκη αρώματος.

Η μοναδική γεύση της λέγεται ότι έχει προέλθει από την πρακτική της σφράγισης των αμφορέων, με ρετσίνι από πεύκα κατά τους αρχαίους χρόνους.

Πριν από την εφεύρεση των στεγανών μπουκαλιών γυαλιού, το οξυγόνο αλλοίωνε τα κρασιά πολύ γρήγορα.

Για να στεγανοποιήσουν το στόμιο, οι αρχαίοι εφεύραν την χρήση της ρετσίνας πεύκου, η οποία συγχρόνως εμπλούτιζε με την πάροδο του χρόνου το κρασί με το χαρακτηριστικό της άρωμα.

Αργότερα εφευρέθηκε και η πρακτική της προσθήκης της ρετσίνας στο μούστο για τον αρωματισμό και τη γεύση του κρασιού και την καλύτερη συντήρησή του.

Σήμερα η Ρετσίνα αποτελεί ένα δημοφιλές ελληνικούς κρασί που παρασκευάζεται αποκλειστικά στην Ελλάδα.

 

Β. Πολιτιστικός, κοινωνικός και οικονομικός δεσμός.

(legame culturale, sociale ed economico)

Η αμπελοκαλλιέργεια στην περιοχή ήταν αναπτυγμένη όπως αποδεικνύεται και από τον Όμηρο  στο έπος της Ιλιάδας. Αβαντίς είναι η αρχαία ονομασία της Εύβοιας προερχόμενη από το όνομα των κατοίκων της.

Οι Άβαντες ήταν το πρώτο προϊστορικό ελληνικό φύλλο που εγκαταστάθηκε στην Εύβοια, κυρίως γύρω από την Χαλκίδα και την Ερέτρια, μεταξύ 2100 - 1900 π.χ.

Σύμφωνα με ένα μύθο το όνομά τους πήραν από τη νύμφη Άβα.

Ήταν φιλοπόλεμος μαχητικός λαός που είχε πάρει μέρος μεταξύ άλλων και στον Τρωικό Πόλεμο με αρχηγό τον Βασιλιά Ελεφήνωρα.

Ο δεσμός αυτός συνεχίζεται στις ημέρες μας, με την οργάνωση εκδηλώσεων και ημερίδων που προβάλουν το κρασί, αλλά και την πολιτιστική παράδοση του τόπου.

 

Γ. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση.

(ambiente ed origine geografica)

Η αμπελουργική ζώνη μέσα στην οποία μπορεί να παραχθεί η ΡΕΤΣΙΝΑ Ή ΡΗΤΙΝΙΤΗΣ ΟΙΝΟΣ ΧΑΛΚΙΔΑΣ (Εύβοια) βρίσκονται στα διοικητικά όρια  του Νομού Ευβοίας (βλέπε Χάρτη), σε υψόμετρο μεγαλύτερο από 10 μέτρα. Πρόκειται για μια μεγάλη έκταση με ποικιλομορφία εδαφών και τοπογραφίας.

Τα εδάφη ποικίλουν από αμμώδη, πηλοαμμώδη, πηλώδη, αμμοαργιλώδη, έως και αργιλώδη. Παραδοσιακά τα περισσότερα αμπέλια ήταν φυτεμένα στις πιο εύφορες περιοχές.

Τα εδάφη των αμπελώνων είναι μέσης μηχανικής σύστασης (SL, SCL) κυρίως με ουδέτερο pH.

Tο κλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται ως Μεσογειακό.

Η μέση ετήσια θερμοκρασία κατά την διάρκεια του έτους είναι 18° C με τους καλοκαιρινούς μήνες να είναι 24ο C ενώ τους χειμερινούς μήνες να είναι 10o C.

Η μέση μέγιστη θερμοκρασία σημειώνεται το μήνα Ιούλιο και η ελάχιστη το μήνα Ιανουάριο.

Το μέσο ύψος βροχόπτωσης είναι γύρω στα 1.250,0 mm και η κατανομή τους είναι η χαρακτηριστική των μεσογειακών κλιμάτων δηλ. με αυξημένες βροχοπτώσεις τους μήνες Οκτώβρη μέχρι Απρίλη.

Η θεωρητική εξατμισοδιαπνοή βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με την βροχόπτωση τους χειμερινούς μήνες, ενώ υπερέχει την βλαστική περίοδο.

Οι άνεμοι που επικρατούν στην περιοχή ιδιαίτερα το χειμώνα είναι ισχυροί βορειανατολικοί, ενώ την άνοιξη και το καλοκαίρι είναι μικρής ως μέτριας εντάσεως.

 

8.2. Λεπτομέρειες του προϊόντος

(caratteristiche del prodotto)

Ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με την ποικιλία των εδαφών της περιοχής, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Ρετσίνα Χαλκίδας.

 

8.3. Αιτιώδης αλληλεπίδραση

(Interazioni causali)

Η μοναδικότητα των οίνων Ρετσίνα Χαλκίδας οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (έδαφος , κλίμα, επίδραση των ανέμων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

 

9. ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

(requisiti applicabili)

 

9.1. Απαιτήσεις  Εθνικής Νομοθεσίας

(requisiti legislazione nazionale)

-Προεδρικό διάταγμα αριθ. 514/5.7.1979  «Περί παραγωγής, ελέγχου  και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ 157/Α/12-07-1979).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 392169/20-10-1999 «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου»(ΦΕΚ1985/Β/8-11-1999) όπως τροποποιήθηκε με την με την αριθ. 321813/ 29-08-2007ΚΥΑ (ΦΕΚ1723/Β/29-08-2007)

- Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/2005 «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των τοπικών οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15.06.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων»στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999)

 

9.2. Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή

(riferimento della produzione nella zona delimitata)

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 6 παράγραφος 4 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων  λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα

 

Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(legislazione nazionale)

Στην αριθμ .392169/20-10-1999 Κοινή Υπουργική Απόφαση «Γενικοί κανόνες χρήσης του όρου «Τοπικός Οίνος» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιου οίνου» (ΦΕΚ 1985/Β/8-11-99) όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 321813/29-8-2007 ΚΥΑ , στο άρθρο 4 στοιχείο γ) αναφέρεται:

οι επιτραπέζιοι οίνοι που δικαιούνται τη χρήση του όρου «Τοπικός Οίνος» με γεωγραφική ένδειξη επαρχίας, νομού ή αμπελουργικής περιοχής μικρότερης του νομού, παράγονται σε οινοποιεία που βρίσκονται μέσα στο νομό ή σε όμορους νομούς.

 

-Στο αριθμ. 514/5-7-1979  Προεδρικό Διάταγμα  «Περί παραγωγής ελέγχου και προστασίας των ρητινιτών οίνων» (ΦΕΚ157/Α/12-7-1979), στο άρθρο 3 παράγραφος 2:

Η οινοποίηση του γλεύκους προς παραγωγήν ρητινιτών οίνων, περί ων η παράγραφος 2 του άρθρου 2, δύναται να λαμβάνη χώρα κατ’ εξαίρεσιν, και εφ’ όσον συντρέχουν οι εν παραγράφω 3 του παρόντος ειδικοί λόγοι, εκτός του νομού του οποίου οι οίνοι ούτοι φέρουν το όνομα, αλλ’ οπωσδήποτε εις οινοποιεία ευρισκόμενα είς όμορους νομούς και είς απόστασιν μικροτέραν των 50 χιλιομέτρων από την αμπελουργικήν ζώνην καταγωγής των σταφυλών και υπό τας κάτωθι προϋποθέσεις:

(la produzione di vini resinati può essere effettuata nel rispetto del punto 3 in via eccezionale e per motivi particolari in unità periferiche, vicine alla zona di produzione dell’uva, in cantine che distano al massimo 50 km. dal confine della zona di produzione alle seguenti condizioni)

α) Η μετατροπή των σταφυλών εις γλεύκος λαμβάνει χώραν εις οινοποιεία ευρισκόμενα εντός του νομού του οποίου το όνομα επιτρέπεται να φέρη ο παραγόμενος ρητινίτης οίνος.

(la trasformazione dell’uva in mosto deve avvenire in cantine situate all’interno della zona delimitata

β) Το μεταφερόμενον γλεύκος συνοδεύεται υπό αδείας μεταφοράς, ως αύτη καθορίζεται προκειμένου δι’ οίνους ονομασίας προέλευσης , συμφώνως προς τας διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 5 του Ν.Δ.243/1969.

(inoltre il prodotto deve essere accompagnato da documenti di trasporto secondo l’articolo 5, paragrafo 12 del DPR n. 243 del 1969)

 

9.3. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων

(disposizioni supplementari inerenti all’etichettatura dei vini)

 

A) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία

(quadro giuridico, legislazione comunitaria)

Στο άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα.

 

B) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία

(quadro giuridico legislazione nazionale)

Στην αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργική απόφαση «Καθορισμός του χρόνου ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818Β/15-6-2005), στο άρθρο 3 και 4 αναφέρονται οι προϋποθέσεις για τη χρήση των παρακάτω ενδείξεων:

 

- ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ ή ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ (vino nuovo, novello);

- ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (maturato in botti);

- ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΠΑΛΑΙΩΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (invecchiato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ

(vinificato ed affinato in botti)

- ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ ή ΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ (vinificato in botti).

 

9.4. Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής

(indicazione dell’annata di vendemmia)

Εθνική Νομοθεσία

Legislazione nazionale)

Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθμ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

(nell’utilizzo dei termini “vino nuovo o vino novello” è obbligatorio indicare l’annata della vendemmia come da Decreto n. 280557 del 09/06/2005)

 

9.5. Παραδοσιακές Ενδείξεις

(menzioni tradizionali)

Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθμ 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Οίνων με Ονομασία κατά παράδοση Ρετσίνα  Χαλκίδας είναι οι παρακάτω:

 

ΚΟΚΚΙΝΕΛΙ / kokineli (Retsina rosato),

ΡΕΤΣΙΝΑ / Retsina,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΝΕΑΡΗ Ή ΡΕΤΣΙΝΑ ΦΡΕΣΚΙΑ / Retsina neuve,

ΡΕΤΣΙΝΑ ΒΑΡΕΛΙΣΙΑ / Retsina en fûts

 

9.6. Περιορισμοί  στην επισήμανση των οίνων

(restrizioni nelletichettatura dei vini)

Δεν επιτρέπεται , στο εττικετάρισμα  (σήμανση) των εμφιαλωμένων οίνων, η χρήση της ένδειξης «Γιοματάρι» ως εμπορικού σήματος.

(è vietato utilizzare nell’etichettatura dei vini in bottiglia  “Γιοματάρι” come marchio privato)

(etimologia Γιοματάρι: vino appena spillato o vino da botte appena aperta)

 

10. ΕΛΕΓΧΟΙ

(controlli)

 

10.1. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

(la verifica è basata sulle seguenti disposizioni)

1.Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με βάσει τις παρακάτω διατάξεις:

- Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001).

-Προεδρικό Διάταγμα 514/5.7.1979 «Περί παραγωγής, ελέγχου και προστασίας ρητινίτη οίνου» ((ΦΕΚ 157/A/12.7.1979).

 - Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001).

- Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 285870/1.9.2004 «Καθορισμός των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής  του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005).

 

10.2. Διαδικασία διεξαγωγής των ελέγχων:

(procedure per lo svolgimento delle ispezioni)

 

Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται να παράγουν τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ δηλώνουν στην αρμόδια Διεύθυνση, δεκαπέντε μέρες (15) προ του τρυγητού την ημερομηνία που θα αρχίσουν να παραλαμβάνουν σταφυλές για το σκοπό αυτό.

Στα ζυγολόγια ή τιμολόγια που εκδίδονται από τους οινοπαραγωγούς κατά την παραλαβή των σταφυλιών που προορίζονται για τον συγκεκριμένο οίνο ΠΓΕ  αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του αμπελουργού, η ποικιλία της αμπέλου, ο κωδικός αριθμός του αμπελοτεμαχίου του Αμπελουργικού Μητρώου καθώς και ο δείκτης διαθλάσεως του γλεύκους σταφυλιών.

Τα στελέχη των ζυγολογίων ή τιμολογίων αυτών φυλάσσονται επί πέντε έτη και επιδεικνύονται σε κάθε ζήτηση των αρμόδιων οργάνων ελέγχου.

Οι ανωτέρω οίνοι που διατίθενται συσκευασμένοι/εμφιαλωμένοι στην κατανάλωση, φέρουν υποχρεωτικά τυπωμένο επί της ετικέτας, με ευθύνη του συσκευαστή/εμφιαλωτή, ως στοιχείο ελέγχου, ειδικό κωδικό αριθμό, ο οποίος περιλαμβάνει τα γράμματα ΧΑ, στη συνέχεια εξαψήφιο αριθμό και μετά, τα δυο τελευταία ψηφία του έτους παραγωγής.

Οι ειδικοί κωδικοί αριθμοί χορηγούνται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της περιοχής (πρώην Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης) όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις συσκευασίας/εμφιάλωσης  μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου και αφού προηγηθεί ο σχετικός έλεγχος.

 

10.3. ΑΡΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

(autorità di controllo)

α)Υπουργείο:      Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Διεύθυνση:         Μεταποίησης-Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου

Τμήμα:              Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών

Διεύθυνση:         Αχαρνών 2, Αθήνα, Τ.Κ. GR-101 76

Τηλ.:                 210 - 212 4171, 210 - 212 4287, 210-2124289

Fax:                  210 - 52 38 337

 

e-mail:              ax2u249@minagric.gr,ax2u086@minagric.gr,ax2u172@minagric.gr

senigallia

...in production...

visit also EUROPEAN WINES

----

...in lavorazione...

visitate anche EUROPEAN WINES

 

 

VISIT THE SITES BELOW

---

VISITATE I SITI IN CALCE

O

CLICCATE QUI

.